Moeten we Pasen, Pinksteren en Kerstmis vervangen?

Het komt wel eens voor dat je denkt een geniale inval te hebben. Al gauw volgt dan de teleurstelling. Je hebt alleen maar het wiel opnieuw uitgevonden. Dat overkwam  de Leidenaar Ludo Grégoire. Hij ijvert al langer voor het afschaffen van de officiële feestdagen omdat zij op Koningsdag na in onze multiculturele samenleving een discriminatoir tintje hebben. Ze zijn te christelijk terwijl de meeste dominees en kapelaans al lang voor lege kerkbanken preken.

Dezer dagen ging Grégoire een stap verder: in het Nederlands Juristenblad en Het Parool stelt hij voor om de huidige feestdagen – Kerstmis, Pasen etc. – toe te voegen aan de set snipperdagen die elke werkende heeft. Dan kunnen gelovigen van allerlei slag zelf uitmaken wanneer zij een voor hen relevante religieuze feestdag willen vieren. Een uitzondering maakt Grégoire voor nieuwjaar. Die dag van katers en leegte blijft behouden. Daarnaast zijn de nieuwe officiële feestdagen: 21 maart, VN-dag van de Gelijkheid, 5 mei, Dag van de Vrijheid, 1 juli Dag van Europa, 15 september, VN-Dag van de Democratie, 10 december, Dag van de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens.

Dat is niet bepaald een nieuw idee. In haar radicale fase probeerde de Franse Revolutie hetzelfde. Men voerde een volledig nieuwe jaartelling met tiendaagse weken en andere namen voor de maanden. Op 20 Brumaire van het jaar II (10 november 1793) werd voor het eerst het Festival van de Rede gevierd. Het was nogal een plechtige aangelegenheid met toespraken, koorzang en reidansen. Uiteindelijk heeft Napoleon die kalender weer afgeschaft. Hoe dan ook, de feesten van Ludo Grégoire verschillen qua toonzetting en sfeer niet veel van dit Franse voorbeeld. Er is geen lol aan. Het worden verplichte nummers en opgelegd pandoer. Iets wat je zuchtend uitzit.

Bovendien kiest Grégoire een verkeerd uitgangspunt. Hij denkt dat Kerstmis, Pasen en Pinksteren christelijke feestdagen zijn. Dat is niet het geval. Ze stammen uit overoude, heidense tijden. De missionarissen die onze verre voorouders bekeerden, hebben er wel een laag christelijke verf op aangebracht maar die is er al lang weer afgebladderd. Het zijn volstrekt seculiere feesten geworden, die iedereen met verve meeviert. Je zult de moslims maar de kost moeten geven die op tweede pinksterdag in het stadspark barbecueën. Nee, het zou juist in de geest van Grégoire zijn die feesten te handhaven.

Het zijn er wel te weinig. Terecht constateert Grégoire dat wij een multiculturele samenleving vormen met wortels, niet alleen in Europa maar ook in andere delen van de wereld. Het heeft – zoals in ander verband al gezegd – geen zin het wiel opnieuw uit te vinden. Kijk om je heen, zoek aansprekende feestdagen uit en geef de mensen vrij. Uiteraard zullen ook deze feesten vanzelf een seculier karakter krijgen. Let wel: we verwerpen de uitgangspunten van Calvijn en gaan er vanuit dat we voor ons plezier leven. We zoeken dus leuke feesten die uitnodigen tot een spontane viering op straat én in het gezin..

Hier een paar voorbeelden:

Holi. We gooien met gekleurd poeder en waterverf naar elkaar. Daar roepen we Subh holi bij. We raken hem bij dit alles behoorlijk.

Diwali. We steken overal maar zeker in de kozijnen kaarsen en waxinelichten aan. Elektrische feestverlichting mag uiteraard ook. De straatlantaarns blijven uit. Er hoort eigenlijk ook vuurwerk bij maar het kan zijn dat dit inmiddels verboden is.

Suikerfeest. We gaan massaal bij elkaar op bezoek om gebak te eten. De kinderen krijgen  kleine cadeautjes. Suikerfeest is een pracht gelegenheid voor liefdadigheidsorganisaties en clubs zoals Oxfam/Novib om acties te houden.

Offerfeest. We halen marsepeinen schapen in huis en geven die aan elkaar. Ook nu gedenken we de landgenoten die het moeilijk hebben.

Johannes de Doper. Op deze zomerse feestdag zetten kinderen en zij die het in hun hart gebleven zijn de supersoaker op de medemens. En meer. Dit feest wordt op allerlei wijzen in Zuid-Oost Azië en Latijns Amerika gevierd.

Chinees Nieuwjaar. Altijd leuk. Chinese verenigingen krijgen vergunning om vuurwerk af te steken. Op straat optochten met draken en leeuwen Ook is het helemaal niet erg om twee keer nieuwjaar te vieren.

Maanfeest. We eten maankoeken. We hangen overal lampionnen op. Wij dansen met zijn allen in het maanlicht. We gaan ´s avonds wandelen met een plastic volle maan. Daarin brandt een ledlamp.

Dag van de arbeid. Wat dacht je dan?

Poerim. We bezoeken koddig verkleed uitbundige dansfeesten. Wij beseffen dat we niet naast de chocoladeketel geboren zijn en gedragen ons daarnaar. Niettemin eten wij toch hamansoren koekjes die gevuld zijn met dadels of chocolade.

Nogmaals: deze nationale feestdagen worden ingevoerd naast Kerstmis, Nieuwjaar, Pasen, Pinksteren, Koningsdag en Hemelvaartsdag. Dat kunnen we als rijk land best hebben. Uiteraard zullen aanhangers van bepaalde religies de bij hun godsdienst behorende rituelen uitvoeren maar dat is een particuliere aangelegenheid.

Surinamers zal dit allemaal bekend voorkomen. In Paramaribo doen ze niet moeilijk en gaan ze vrolijk bij elkaar alle feesten vieren die een mens zich  maar voor kan stellen. Daar kunnen we een punt aan zuigen hierzo.