Moeten we het maar toegeven? Is de horeca te duur om te overleven?

Als het bedrijfsmodel teveel kosten met zich meebrengt, moet je iets anders gaan doen

Opnieuw gaan de prijzen in de horeca omhoog. In 2025 kunnen de “gasten” verhogingen verwachten van drie tot vijf procent. De omzet van de hele sector steeg sinds 2021 wel met 20% tot €61 miljard. Dat meldt de gespecialiseerde nieuwssite Foodlog.

Dit bericht leidde tot enige ophef in de media. Zowel De Telegraaf als de publieke omroep legden het publiek de stelling voor: “De horeca is te duur geworden”. Uiteraard kwamen ook woordvoerders uit de sector zelf naar voren. Zij verklaarden  dat de prijzen helemaal niet te hoog waren. De afgelopen jaren stonden de ondernemers voor sterk stijgende kosten en gebrek aan personeel. De overheid helpt evenmin met hogere accijnzen op (fris)drank. Ze konden niet anders en de stijgende omzet betekende niet dat de marges waren toegenomen. Ondanks volle restaurants was het voor velen toch sappelen.

Het waren ook niet de toprestaurants die onder de malaise leden. In een zaak als de Librije in Zwolle, waar je met zijn tweetjes zo €900 aftikt, lopen ze nog steeds stevig binnen. Het is het middensegment waar de klappen zullen vallen. De branche verwacht in 2025 zeker 450 faillissementen.

In vergelijking met de prijsniveaus in veel buitenlanden, betaalt een mens zich inderdaad blauw aan tap en tafel. Zelfs in eetcafés nopen de prijzen op de menu’s tot calculerend gedrag. €6.50 voor een heel normaal glas wijn is gewoon.

Zou het waar zijn dat de ondernemers de stijgende omzetten door hun vingers zien verdwijnen naar de fiscus, leveranciers, duur betaald personeel en huisbazen die keer op keer de huur verhogen? De meeste eigenaren van cafés en restaurants noemen zich ondernemers. Zij klagen over de regelgeving. Zij willen de vrijheid. Welnu, volgens de wetten van het kapitalisme heeft in dat geval een groot deel van de horeca geen bestaansrecht meer. Het verdienmodel is structureel ondermijnd. Je kunt beter wat anders gaan doen als in je eigen bedrijfstak haast niets meer te verdienen valt.

Wellicht zit er voor de sappelende restauranthouder meer brood - mooie formulering  al zeg ik het zelf - in de verkoop van halffabricaten - aan huis geleverde maaltijden die je alleen maar hoeft op te warmen en klein te snijden. Nu wordt die markt door een nieuwe bedrijfstak veroverd zoals blijkt uit vele irritante reclamespots op radio en TV.

Wie weet zal als alternatief voor de dure horeca de eetgroep nieuwe opgang maken. Om de zoveel dagen ben je aan de beurt om voor de andere leden de maaltijd te bereiden. Kosten worden gedeeld. Dat is dan een betaalbaar alternatief voor de te dure horeca. Dankzij het internet is de communicatie tussen de leden van de eetgroep een fluitje van een cent. Het wordt ook gemakkelijker om er een te vormen: bijvoorbeeld van mensen in dezelfde buurt of straat. Bij elkaar op visite gaan is ook een stuk goedkoper dan gezamenlijk kroegbezoek. De “indrinkende” jeugd weet dat al lang.

Dan gaat het met de meeste horeca net als met de huis- aan huisbladen: vroeger kreeg je een paar dikke kranten bezorgd vol advertenties, nu hoogstens nog een klein blaadje dat het vast ook niet lang meer volhoudt.

Voor het overige ben ik van mening dat het toeslagenschandaal niet uit de publieke aandacht mag verdwijnen en de affaire rond het Groninger aardgas evenmin zeker nu de laatste putten toch open blijven. Tevens noem ik de PVV een extreemrechtse partij.

Beluister Het Geheugenpaleis, de wekelijkse podcast van Han van der Horst en John Knieriem over politiek en geschiedenis. Nu: gaat AI onze normen en waarden veranderen