Kennismaken met Volt: kansenongelijkheid in Eindhoven
Volt doet in tien steden mee aan de gemeenteraadsverkiezingen. Tijd voor een kennismaking: wat gaat Volt in deze gemeenten veranderen? In de coffeecorner van station Eindhoven ontmoet ik Inge Teklenburg (43). Ze is freelancer, heeft daarnaast een parttimebaan en staat op de tweede plaats van de kandidatenlijst van Volt. Ze heeft haar baan inmiddels opgezegd. ‘Het voelde alsof ik drie banen had,’ vertelt ze. Inge is geboren en getogen in Eindhoven. Ze vond de stad aanvankelijk suf en wilde ergens anders gaan wonen, maar dat is er nooit van gekomen. Bij nader inzien vindt ze Eindhoven ‘best gaaf’.
Inge zat in 2016 in een voorbereidingsklasje om raadslid voor GroenLinks te worden. Ze zag er uiteindelijk van af: alle vergaderingen waren in de avonduren en haar kinderen waren jonger. ‘Ik voldeed wel aan het stereotype dat een vrouw het niet wil doen,’ grapt ze. Nu gaat Inge er alsnog voor: haar kinderen zitten nu op de middelbare school en het mbo. Ze vindt het gek om zichzelf geschikt te noemen voor het raadslidmaatschap, maar ze denkt dat ze dat wel is: ‘ik denk dat ik geduld heb en dat is belangrijk. Je moet alle argumenten meerdere keren aanhoren en een lange adem hebben.’
Inge denkt dat de democratie alleen werkt als mensen eraan meedoen en zich ervoor willen inzetten. Ze vindt het schokkend dat meer dan de helft van de bevolking bij de gemeenteraadsverkiezingen niet komt opdagen. Ze betrapte zichzelf erop dat ze, behalve stemmen, ook niet actief was. ‘Als iedereen politiek op zijn prioriteitenlijstje op twee zet, doet niemand mee. Ik wil dit wel op mijn prioriteitenlijst zetten. Op een bepaalde manier ben ik ook ongeduldig: ik wil wel iets bereiken natuurlijk.’
‘Eindhoven is nu veel internationaler dan tijdens mijn jeugd,’ vertelt Inge. ‘Dat heeft mijn voornemen om hier te vertrekken doen verdwijnen. We zijn de vijfde stad van Nederland en qua economische impact staan we ook heel hoog. Eindhoven was een paar jaar terug de meest innovatieve stad van Europa. Het is een expat-stad aan het worden. Expats komen hier voor de technische universiteit of voor ASML. Het zou goed zijn hier voorzieningen te maken zodat die mensen na een paar jaar niet meer weggaan maar juist blijven. Ik denk daarbij aan musea en andere vrijetijdsvoorzieningen. Cultureel is het hier best schraal.’
Eindhoven verandert, maar niet iedereen profiteert daarvan.
‘Ik denk dat als we niet oppassen de kloof steeds groter wordt. Het gaat mij om de middengroepen, die staan dichtbij me. Daar kan ik me goed in verplaatsen. Ik heb gestudeerd, maar mijn ouders zijn na de middelbare school gewoon gaan werken. Er zijn ook politici die heel erg gefocust zijn op expats. Dat heb ik niet. Als we niets doen, wordt de kloof tussen arm en rijk steeds groter. We hebben in ieder geval voorzieningen nodig die breed toegankelijk zijn. Het cultureel en recreatief aanbod kan beter. Ook moeten we kijken naar speeltuinen en buurthuizen. Ik wil weten wat mensen in hun vrije tijd willen doen.’
Lost dat de tweedeling op?
‘Er is een verschil tussen een oplossing en een handreiking. Jouw vraag klinkt alsof je het hele probleem in één raadsperiode kunt oplossen. Je mag best wel tevreden zijn als je de scherpe kantjes eraf kunt halen. Je probeert vast te stellen in welke wijk er problemen zijn. In sommige wijken zijn de voorzieningen minder goed dan elders. Hoe kun je nou het verschil maken met een buurtcentrum voor jongeren? Dan kom je in wijken uit waar jongeren niets te doen hebben. Dat geldt ook voor de groenvoorziening. In sommige wijken is die prima, maar elders staat er maar één zielig boompje. Dat zijn we van plan te doen: focus op de plekken waar de meeste problemen zijn.’
Willen jullie om die reden schoollunches invoeren?
‘Ik heb de cijfers niet paraat maar er zijn kinderen die naar school gaan zonder ontbijt of lunch. Er is armoede en geldgebrek of er zijn problemen thuis. Als kinderen op school een voedzame maaltijd kunnen krijgen, dan doe je heel veel. Op een lege maag kun je slecht leren. Dit is voor alle kinderen goed. In Nederland hebben we een cultuur om onze boterhammen zo snel mogelijk naar binnen te proppen. Dat is een ongezonde gewoonte. Het gaat over omgaan met voeding en tijd nemen voor je eten. Gezamenlijk eten met je klasgenoten gaat ook nog pestgedrag tegen.’
‘Met de schoollunch begin je in wijken waar veel kinderen wonen die dat nodig hebben. Voor de volgorde van de uitrol maakt dat best wel uit. We hebben daar een discussie over gehad. Doe je dit overal of alleen op plekken waar kinderen het echt het hardst nodig hebben? We willen dit uiteindelijk overal ingevoerd hebben omdat het anders stigmatiserend werkt. Ik heb pas een vergelijkend onderzoek gelezen waaruit blijkt dat Nederland zonder schoollunches de uitzondering is. Deze zijn het meest succesvol als ze geen stigmatiserend effect hebben. Dan wordt er het meest gebruik van gemaakt en worden ze het meest gewaardeerd.’
‘Ik zou over vier jaar die lunch ingevoerd willen hebben. Ik wil dan kunnen zeggen dat dankzij de inzet van Volt alle basisschoolleerlingen dagelijks minstens één goede maaltijd krijgen. Als het alleen in de meest problematische wijken is uitgerold zou ik dat een eerste stap vinden, maar ik zou het jammer vinden als het daar stopt.’
Wat heeft dit met Europa te maken?
‘Het Europese van Volt vind ik, zoals ze dat hier zeggen, keileuk. Als je zegt: moet je nou echt een Europese partij hebben om gemeentepolitiek te bedrijven? Nee, maar dat geldt ook voor een landelijke partij. Je kunt je werk inbedden in een groter kader. Wat je lokaal kunt doen hangt af van de beslissingen die op nationaal en Europees niveau worden genomen. Je kunt informatie vanuit lokaal weer doorspelen naar die hogere niveaus.’
Is er een voorbeeld dat je iets uit Eindhoven naar Europa wilt doorspelen?
‘Ik heb daar nu nog geen concrete voorbeelden van. Ik hoop wel dat naarmate ik meer kennis van de politiek heb die voorbeelden er komen. Learning on the job. Ik heb dit nog nooit gedaan.’
Volt doet voor het eerst mee aan de gemeenteraadsverkiezingen. Chris Aalberts praat tot aan de verkiezingen met de nummers twee om te leren wat Volt gaat brengen op lokaal niveau.