Minister Schouten verdoezelt agrarische export  

Eigenlijk wilde ik niet reageren op de uiterst merkwaardige actiegroep die in een Boxtels varkensbedrijf onaangename huisvredebreuk pleegde. Een complotdenker zou suggereren dat het hier om een undercoveractie van de LTO ging. Geen enkele bonafide Nederlandse milieu-actieve organisatie kende deze, voor het merendeel slecht Engels sprekende, lieden en unaniem wezen ze deze actie af. Het goede doel heiligt inderdaad volstrekt niet alle middelen.

Het resultaat van de ‘actie’ was dat de agrarische sector, de LTO en POV voorop, moord en brand kon schreeuwen en media vol drama boeren de vermoorde onschuld lieten spelen. Waar het om ging – de hartverscheurende toestanden in de stallen waarover dezelfde media ons geregeld berichten, alsmede over de duizenden varkens die in onveilige stallen de vuurdood sterven – werd hierdoor volkomen ondergesneeuwd. Dat gold ook voor ander agrarisch nieuws waarover media de afgelopen dagen berichtten. Volgens onze de Algemene Rekenkamer gaat tweederde van de Europese inkomenssteun voor Nederlandse boeren naar agrariërs met een bovenmodaal inkomen. Die zullen we dan ook nooit in Boer Zoekt Vrouw zien. Zestig procent van de boeren heeft mede dankzij deze subsidies een hoger inkomen dan de doorsnee werkende Nederlander.

Terug naar de Boxelse huisvredebreuk. Naar aanleiding daarvan sprak onze minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit over ‘één van de bedrijven die ons voorzien in ons dagelijks voedsel.’ Schouten echoot hier letterlijk de demagogie van de LTO.

Onlangs maakten mensen zich boos over akkers die geel kleuren door het bestrijdingsmiddel Roundup. Goedkoop, maar zeer schadelijk. Wat wordt er op die akkers geteeld? Mais. Niet voor onze corn on the cob , maar als veevoer voor varkens(!) en kippen, die voor het overgrote deel worden geëxporteerd. Die export geldt voor tachtig tot negentig procent van onze agrarische producten. Ons dagelijks voedsel? Nederland kan erop bogen de tweede agrarische exporteur ter wereld te zijn na de Verenigde Staten, een land dat 250 keer zo omvangrijk is.

Daarentegen staat onze agrarische industrie aan de absolute top als het om grootschaligheid gaat, gericht als ze is op het zo goedkoop mogelijk produceren. Daarvoor moeten almaar wegen worden verbreed en aangelegd en telkens distributiecentra worden gebouwd. Een snelgroeiende sector is de teelt van bloembollen, al lang niet alleen maar de bollenstreek. De oppervlakte aan bollenvelden in Groningen bijvoorbeeld is sinds 2000 meer dan verdubbeld en in Drenthe zelfs meer dan verviervoudigd. Ons dagelijks voedsel? Bloembollen worden sinds de Hongerwinter toch niet meer gegeten?

LTO en het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit brullen al jaren van de daken dat onze agrarische productie de meest geavanceerde ter wereld is. Trots moeten we daarop zijn. De claim dat ‘geavanceerd’ identiek is aan diervriendelijk en minder schadelijk voor natuur en milieu, lijkt ongeldig. Zelfs in het onwaarschijnlijke geval dat deze claim terecht is, dan nog gaat onze steeds grootschaliger productie niet alleen ten koste van natuur en milieu in Nederland. Het is rendabel om hierheen soja uit – het minder ‘geavanceerde’ – Latijns-Amerika te importeren als goedkoop voer voor ons vee, en palmolie uit Azië, Afrika en Latijns-Amerika voor onze dagelijkse supermarktproducten en – tot voor kort – de vervuilende biodiesel. Daarvoor moeten wel eerst – minder ‘geavanceerde’ – regenwouden worden ontbost.

Nederlandse agrarische producten zijn tegenwoordig zo goedkoop dat het zelfs rendabel is om ze naar Afrika en Azië (varkens!) te verschepen, waar ze onder de prijs van de – minder ‘geavanceerde’ lokale markt worden verkocht. Omgekeerde ontwikkelingshulp?

En dit alles vervoerd via schepen die op de goedkope en uiterst vervuilende stookolie draaien, een giftige brandstof, vol asfalt en zwavel. Trots op Nederland?

Terug naar de Boxelse huisvredebreuk. Dat een minister huisvredebreuk afwijst, is haar dure plicht en ook wij voelen compassie met zo’n bezet boerengezin. Maar Schouten weet dondersgoed – en tot twee cijfers achter de komma – dat per sector van haar agro-industrie slechts tien tot twintig procent uit ‘ons dagelijks voedsel’ bestaat.

Hoe noemen we zo’n minister?