Met Omtzigt erbij valt er genoeg te kiezen maar getalsmatig zal coalitievorming een helse klus blijven

Nu Pieter Omtzigt eindelijk bekend heeft gemaakt dat hij met een eigen partij aan de verkiezingen gaat deelnemen kan de campagne in alle hevigheid losbarsten. Het Nieuw Sociaal Contract van Omtzigt gaat voor twee speerpunten in het beleid. Een andere bestuurscultuur en bestaanszekerheid. Thema’s die bij veel kiezers aanslaan waardoor Omtzigt op veel stemmen kan rekenen.

De vraag is evenwel of veel stemmen bij een beperkte kandidatenlijst alsnog naar andere partijen zullen gaan, in het geval het aantal verkiesbare Tweede Kamer kandidaten op zijn kieslijst kleiner zal zijn dan de uitgebrachte stemmen op zijn partij. Omtzigt wil rustig als partij groeien en dat heeft vanzelfsprekend gevolgen als hij meer stemmen trekt dan het aantal zetels dat hij met een beperkte lijst kandidaten kan bekleden.

Premier wil Omtzigt niet worden. De premierbonus zal dus zijn voor de VVD of PvdA/GroenLinks, nu ook de BBB-lijstrekker niet opteert voor het premierschap.

Het Nieuw Sociaal Contract zal veel kiezers bij BBB kunnen weghalen, alsmede bij het CDA en andere partijen. De komende verkiezingen zullen dus ongemeen spannend worden ten aanzien van de vraag welke partij uiteindelijk de grootste zal worden en de leiding mag nemen in het formatieproces.

De belangrijkste vraag zal echter zijn welke uiteindelijke coalitie tot stand zal worden gebracht om te gaan regeren. Nu de nieuwe partij van Omtzigt direct duidelijk heeft gemaakt vooral niet te snel te willen groeien mag verwacht worden dat het Nieuw Sociaal Contract niet die hoofdrol in de verkiezingsuitslag meer zal krijgen, die het volgens eerdere peilingen wel zou kunnen hebben met een voorspelde uitslag van mogelijk 46 zetels.

Alle pijnpunten in de nalatenschap van de kabinetten Rutte schreeuwen om snelle oplossingen door een nieuwe regering. De kans op die snelle oplossingen moet evenwel als nihil worden ingeschat. Als gevolg van een behoorlijk verdeeld en gepolariseerd politiek landschap, waarin getalsmatig coalitievorming een hels karwei blijft en gesloten compromissen ver af kunnen staan van individuele partijprogramma’s.