Mensenrechtenschender China financiert mensenrechtencentrum VU

Een onderzoekscentrum van de Vrije Universiteit (VU) in Amsterdam dat zich bezighoudt met mensenrechten, wordt gefinancierd door een Chinese universiteit. China maakt zich schuldig aan grove mensenrechtenschendingen, waaronder het opsluiten van Oeigoeren in concentratiekampen. Hoogleraren verbonden aan het centrum spreken zich geregeld uit voor een mildere kijk op die schendingen.

De NOS heeft documenten in bezit waaruit de Chinese inmenging blijkt en schrijft:

Hoewel de VU tegenspreekt dat er sprake is van inmenging, is het opvallend dat het onderzoekscentrum het met regelmaat opneemt voor het mensenrechtenbeleid van China. Directeur Tom Zwart is geregeld te zien bij de Chinese staatsomroep, waar hij eerder al eens zei dat mensenrechten niet bepaald moeten worden door westerse politici en dat hij gelooft dat China het beste voor heeft met mensenrechten. ‘De ontwikkeling van mensenrechten in China moet worden gezien in de context van de binnenlandse omstandigheden,’ aldus Zwart die de uitspraken bevestigt, maar zegt dat ze uit het verband zijn getrokken.

Ook andere medewerkers bagatelliseren de mensenrechtenschendingen in China. Op de nieuwspagina van het centrum staat onomwonden dat er ‘geen discriminatie van Oeigoeren of andere minderheden’ is. Diverse media en mensenrechtenorganisaties, waaronder Amnesty, schatten het aantal Oeigoeren dat in kampen is opgesloten, op ruim 1 miljoen. De Verenigde Naties noemde die aantal ook geloofwaardig. Volgens CCHRC-medewerker Peter Peverelli is de ontkenning van de onderdrukking van de Oeigoeren ‘slechts een poging een dialoog op gang te brengen’.

De Vrije Universiteit zegt in een reactie aan de NOS dat het onderzoek van het centrum ‘wel degelijk onafhankelijk is’. Ook zegt de universiteit dat in het contract is vastgelegd dat de academische vrijheid gewaarborgd blijft. Tegelijkertijd staat ook in het contract ‘dat het centrum specifiek aandacht moet besteden aan hoe mensen in niet-westerse landen denken over de mensenrechten’. Critici, waaronder hoogleraar Internationale Betrekkingen Rob de Wijk, laten aan de NOS weten dat van academische vrijheid op het gebied van mensenrechten geen sprake kan zijn, zolang de financiering ervan uit China komt: ‘Als je te veel afwijkt van de partijlijn krijg je geen geld meer.’