Martijn Koning deed wat een cabaretier behoort te doen

Thierry Baudet mocht donderdagavond in een hallucinante uitzending van Jinek, ondanks het tegensputteren van de presentatrice en de andere tafelgasten, zijn vaste tirade aan desinformatie afsteken. Baudet, zelf constant schuldig aan het demoniseren van mensen op grond van afkomst, geslacht of privéaangelegenheden, liep aan een het eind van de uitzending de studio uit. Reden: de toegift van cabaretier Martijn Koning. Genoeg reden voor RTL om een dag later excuses aan te bieden aan Baudet. Dezelfde media en opiniemakers die Baudet al jarenlang een podium bieden om kwetsbare mensen op te hitsen, keren zich nu tegen een cabaretier die gewoon deed wat een cabaretier behoort te doen; dat wat doodeng is benoemen als doodeng. Dezelfde stemmen die het deugen al jarenlang neerzetten als een fascistische misdaad, veroordelen nu de onfatsoenlijkheid van een cabaretier.

Nee, de roast van Koning was niet per se grappig. Maar wie vindt dat een cabaretier altijd grappig moet zijn, heeft een nauwe definitie van cabaret. Overdrijven, ontregelen, ongemakkelijkheid creëren of simpelweg inhakken op maatschappelijke fenomenen met veel aanhang is ook de functie van cabaret. Koning verzorgde een perfect slotstuk en gaf een harde en ongemakkelijke uitzending een nog harder en ongemakkelijker einde.

De hypocrisie van de Baudet-aanhang, die vooraan stond om dit alles te veroordelen, is stuitend. Dit is grotendeels dezelfde aanhang die de politieke stroming van valse informatie en vijandschap tegen een niet bestaande politieke elite in Nederland vruchtbare grond heeft gegeven. Waar Donald Trump in de VS met een complottheorie de macht greep in de Republikeinse partij door de geboorteplaats van zittend president Obama valselijk te betwisten, wordt Sigrid Kaag door de FvD achterban weggezet als wolf in schaapskleren met een duistere agenda. Wetenschappelijke consensus wordt verdacht en complottheorieën worden mainstream gemaakt, vijanddenken is de politieke stijl.

Naast de journalistieke hijgerigheid – Baudet zorgt voor kijkcijfers – lijden de Nederlandse media aan een merkwaardige vorm van masochisme. Dezelfde media die door Baudet steevast worden weggezet als hoeders van een kwaadaardig kartelcomplot, maken hem salonfähig aan talkshowtafels en in sympathieke persoonlijke reportages.

Tijdens de uitzending was het ongemak en de hulpeloosheid van Jineks gezicht af te lezen, na de zoveelste onwaarheid van haar tafelgast. Toch heeft vooral Jinek de laatste jaren alle ruimte gegeven aan Baudet om zijn aantoonbare onzin op primetime televisie te verkondigen. De oogst: een groeiend geloof in het bestaan van antisemitische complotten, omvolkingstheorieën, pedofiele wereldelites en een geplande pandemie bij de meest vatbare mensen in ons land. Terwijl de collega’s van NOS niet meer met hun logo zichtbaar de straat op kunnen, blijven andere media een platform bieden aan gedachtegoed dat hun eigen persvrijheid bedreigt.

Dus een advies aan alle redacties in Nederland: een geradicaliseerde splinterpartij met vier zetels in de peilingen kan ook gewoon genegeerd worden. Maak geen excuses als je een cabaretier uitnodigt die vervolgens zijn artistieke vrijheid benut om de vinger op de racistische plek te leggen. Laat je platform niet misbruiken door iemand die de cijfers van elke democratische institutie afwijst. Laat de desinformatie van Baudet gewoon liggen in de diepste krochten van het internet, daar waar inmiddels ook Lange Frans en Robert Jensen wegzakken in het moeras van hun eigen geschreeuw. Accepteer dat elke bevolking een kleine radicale minderheid heeft die vatbaar is voor extreem gedachtegoed. Behandel Thierry Baudet zoals Martijn Koning hem omschrijft; als het coronavirus op een onbewoond eiland.