Marjolein Faber buitenspel gezet, Geert Wilders spreekt met twee tongen

Marjolein Faber, die door Geert Wilders tot minister van Vreemdelingenhaat is benoemd, wordt inmiddels door niemand meer serieus genomen. Na NRC schrijft nu ook het AD dat minister-president Schoof haar portefeuille naar zich toe heeft getrokken. De PVV-minister, die eerder nog voor de camera verklaarde "ik ben het beleid", blijkt in de praktijk niets meer te zeggen hebben over wat het beleid wordt.

Verwonderlijk is dat niet want de falende Faber stapelde de afgelopen weken flater op flater. Zo beweerde ze de juridische onderbouwing voor het omstreden plan een asielcrisis uit te roepen om het parlement te kunnen omzeilen, naar de coalitieleiders te hebben gestuurd. Binnen een uur moest ze bekennen dat ze dat niet had gedaan en de onderbouwing nog niet klaar was. Schoof heeft haar daarop aan de kant geschoven om de heikele kwestie die het voortbestaan van zijn kabinet bedreigt zelf ter hand te nemen.

Het AD:

Het hele probleem lag tot nu toe op het bordje van Wilders’ eigen PVV-minister van Asiel, Marjolein Faber. Die zou inmiddels zo goed als buitenspel zijn gezet. Faber mag straks hooguit in haar voorstel verwerken wat Schoof heeft afgesproken met de partijleiders. Mocht het dus mislukken, dan is het ook Schoofs mislukking. Maar Schoof wil koste wat kost deze eerste bijna-crisis zelf tot een goed einde helpen brengen. De partijloze minister-president moest deze weken vooral onhandige ministers corrigeren - Faber, Agema - en snakt ernaar om resultaten te boeken waar kiezers op wachten. Dat kan alleen als zijn regering in het zadel blijft. Schoof rekent erop dat Wilders, Van Vroonhoven en de anderen dat ook beseffen.

Schoof slaagt tot nu toe in zijn aanpak en weet zelfs Wilders zo ver te krijgen dat hij inbindt. Voor de buitenwacht is dat niet duidelijk omdat Wilders ondertussen, via X en de megafoons van microfoonmedia die bedelen om quootjes, harde taal blijft uitslaan. Hij beweerde zelfs dat hij twijfelde of hij nog lang door wilde gaan met dit kabinet. Dat blijkt alleen maar stoere taal om zijn kiezers tevreden te stellen en het mediacircus bezig te houden. Ondertussen had Wilders binnenskamers allang eieren voor zijn geld gekozen, onthult hrt AD.

Betrokkenen weten wél hoe het er achter de schermen aan toe ging. Die dinsdag dat Wilders speculeerde over een kabinetsval bijvoorbeeld, was er verbazing geweest. Niet zozeer vanwege de felle woorden van Wilders op zich, als wel dat hij zich binnenskamers heel anders had uitgelaten. Er liepen toen ook al gesprekken tussen NSC-leider Nicolien van Vroonhoven, Wilders én premier Dick Schoof. De minister-president had zich eind september voorgenomen om meer regie te nemen, daarna begonnen de onderonsjes, soms telefonisch, veelal geheim gehouden voor de buitenwereld. In de binnenkamers zag de rest in die periode twee varianten Wilders: één van voor de camera’s en de ‘Geert aan tafel’. En die laatste was stukken minder fel. ,,Geert bleef wel zeggen: de noodwet staat in het coalitieakkoord. Afspraak is afspraak. Maar geen moment heeft hij gedreigd of gehint op een kabinetsval”, weet een ingewijde.

Maandagavond onderhandelen Schoof, Wilders en NSC'er Van Vroonhoven, die Omtzigt vervangt, verder over de asielmaatregelen. NSC is tegen toepassing van het noodrecht dat Wilders graag uit de kast wil trekken. Pas als het trio tot een oplossing weet te komen mogen de andere twee partijen, VVD en BBB, ook mee gaan praten. Voor zo ver dat dan nog nodig is. De bedoeling is dat de ministerraad vrijdag een formeel een besluit kan nemen.