Mantelzorg in het ziekenhuis? Hm, oké, vertel maar hoeveel het betaalt

Al sinds een jaar of twintig wordt betaald werk bij wijze van bezuiniging vervangen door de inzet van vrijwilligers.

Er heerst enig enthousiasme over het voornemen van het Antonius Ziekenhuis in Nieuwegein om mantelzorgers in te schakelen bij de verpleging. Zo hoopt men bepaalde gaten te vullen die door het gebrek aan verplegend personeel zijn gevallen. De initiatiefnemers beroepen zich op een zogenaamd geslaagde proef die in het Amsterdams Medisch Centrum is genomen. Tegelijk benadrukt men dat het hier om een aanvulling gaat en niet om een vervanging. Ook zou het verplegend personeel aanvankelijk juist meer tijd kwijt zijn aan het instrueren en begeleiden van mantelzorgers. Bijvoorbeeld in het zetten van injecties, het aanbrengen van sondes of het opmaken van bedden op een zodanige wijze dat patiënten geen doorligwonden krijgen.

Niemand heeft het over betaling. Die mantelzorgers gaan immers voor het ziekenhuis aan het werk ook al wordt ze wijs gemaakt dat ze het allemaal voor hun geliefden doen.

Zeg niet dat het geld ontbreekt. Als een ziekenhuis lijdt onder gebrek aan personeel, houdt het geld over op het budget salarisbetalingen.

Als een ziekenhuis jou wil inschakelen als mantelzorger aan het bed, dan is de beste wedervraag: “Hoeveel betalen jullie per uur? En ik mag toch wel uitgaan van een kostendekkende reiskostenvergoeding.”

Voor niets gaat de zon op. Het ziekenhuis rekent patiënten alles door, tot en met de kosten voor de wachtkamer. Burgers zijn verplicht verzekerd. De premie heeft de honderd euro per maand al lang en breed overstegen en dan is er ook nog een eigen risico.

Al sinds een jaar of twintig wordt betaald werk bij wijze van bezuiniging vervangen door de inzet van vrijwilligers. Kijk naar het wijkwerk of de bemensing van buurtbussen. Tijdens de kabinetten Rutte is daar nog een schepje bovenop gedaan. Er zijn altijd genoeg sociaal ingestelde en goedwillende burgers die zich als gratis werkkrachten laten inschakelen.

Nu proberen managers in de gezondheidszorg dit ook. Anders hadden zij wel voorgesteld om de uitgespaarde salarissen te gebruiken om mantelzorgers te belonen die in het ziekenhuis aan het werk worden gezet.

Op NPO 1 kwam woensdagochtend dokter van der Poel aan het woord, gepensioneerd epidemioloog en duidelijk iemand die zijn leven lang met zijn poten in het bluswater had gestaan. Hij presenteerde een alternatief. Management en regelneverij wordt in het ziekenhuis veel beter betaald dan verpleegkundige zorg. Dat moet je omdraaien, vindt hij. Wat de zorg volgens van der Poel nodig heeft, is een beweging van het beeldscherm naar het bed en niet van het bed naar het beeldscherm. Dan moet je verpleegkundigen beter betalen dan managers.

Een slimme gedachte.

Voor het overige ben ik van mening dat het toeslagenschandaal niet uit de publieke aandacht mag verdwijnen en de affaire rond het Groninger aardgas evenmin.

Beluister Het Geheugenpaleis, de wekelijkse podcast van Han van der Horst en John Knieriem over politiek en geschiedenis. Nu: Oppenheimer