Nico schrijft een serie over oorlog, dit is aflevering 34.
Eigenlijk had ik maar een stuk of vijf kernvragen die ik voor deze aflevering aan mijn vriend Maher wilde stellen. We gingen daarvoor zitten in restaurant Marseille in Rotterdam, nadat hij uitvoerig door Babs Assink en Mieke van der Linden in dierenwinkel De Rimboe was geïnterviewd voor de podcast serie @Radio Rimboe. Binnenkort willen we de bevrijding van Syrië in zijn restaurant in de cultuurtempel De Doelen vieren. Met veel baklava.
“Ik ben geboren in Damascus, in de immigrantenwijk Al Muhajarien. In 2008 was ik voor het laatst in Syrië. Nu ben ik Nederlander. Mijn kinderen ook. Het terugtreden van Assad hebben wij niet zien aankomen. Dat wij dat tijdens ons leven nog zouden meemaken. Ik ben nu 60, en het is gebeurd en het lijkt een droom.
Geloof jij?
Ik kom uit een sunni moslim milieu, maar ben zelf geloofsvrij.
Hoe volg jij Syrië?
Via Facebook. Daar is het hele Syrische volk mee verbonden. Binnen en buiten Syrië. Wij volgen elkaar al sinds de opstand in 2011. We communiceren met tekst en beeld en dat functioneert goed, ook al heet het nu X en is Musk de nieuwe eigenaar. Voor ons is het een manier om gratis te communiceren en het is een gigantisch grote groep. Zeker 18 miljoen Syriërs. Daar zitten ook veel journalisten, historici en oppositieleiders bij. Het is de allerbelangrijkste bron die ons van al het nieuws op de hoogte stelt.
Als jij het nu in Syrië voor het zeggen zou hebben, wat zou je dan als eerste doen?
Wat ik hoop is dat er twee plannen worden opgezet: voor de wederopbouw van de mens, die de afgelopen 54 jaar gemarteld, vernederd, geterroriseerd, bestolen en verhongerd is. Maar ook voor de wederopbouw van het land. Die twee plannen zijn nu noodzakelijk. En ik realiseer mij dat het Syrische volk daar nu behoefte aan heeft. Verder moet er een rechtbank in Syrië komen, niet in Den Haag, om hem te berechten. Assad moet dan in een soort pausmobiel door het land gereden worden, dorp in dorp uit, stad in stad uit, en iedereen mag dan op hem spugen. Dat zou ik zo graag willen zien. En daarna moet hij iedere dag als taakstraf vanuit de gevangenis het land in om de gebouwen en wegen te herstellen die hij kapot heeft gemaakt. Dat is ook een goede les voor elke dictator.
Jij vindt niet dat hij de doodstraf verdient?
Nee, daar ben ik niet voor. Wij gedragen ons niet zoals hij zich gedraagt.
Wanneer wil je terug?
Ik zal de eerste kans aangrijpen om terug te gaan naar Syrië. Om mijn vier oude tantes te troosten, die het zwaar en koud hebben, en om te helpen bij die wederopbouwplannen. De rest van mijn familie is eerder uit Syrië gevlucht.
Volgens jou verdient de Arabische lente een nieuwe impuls…
Ja, Syrië is een Arabisch land en het Arabische volk is door de geschiedenis, de religie en de cultuur verbonden met elkaar. De Arabieren kijken naar elkaar en worstelen met hetzelfde probleem, namelijk de dictatuur. Een dictator zet zijn eigen volk tegen elkaar op en saboteert elke ontwikkeling. Maar we zien gelukkig veel dictaturen achter elkaar omvallen. De democratie zou een doel moeten zijn, maar daar hebben we geen enkele ervaring in. De afgelopen vijfhonderd jaar maakten de kolonisten in ons deel van de wereld de dienst uit. Als mensen moeten we nog veel leren.”
Luister ook naar het persoonlijke verhaal van Maher in de podcast van Radio Rimboe via Spotify en Apple.
Volgende keer: vrede op aarde.