De stembus in Frankrijk is net gesloten, maar nu al is duidelijk dat de zittende president Emmanuel Macron ook de komende vijf jaar het ambt mag vervullen. De prognoses laten zien dat de extreemrechtse pro-Poetin-kandidaat Marine Le Pen is blijven steken op iets meer dan 40 procent van de stemmen.
In 2017 ging de strijd ook al tussen Macron en Le Pen, maar waar die eerste destijds nog met een ruime marge de verkiezingen wist te winnen, is de kloof tussen die twee nu aanmerkelijk kleiner geworden. Le Pen heeft haar verlies inmiddels erkend. In een korte toespraak zei ze de uitslag als een persoonlijke overwinning te zien.
Macron leek zelf te geloven dat hij zonder al te veel moeite zou worden herkozen. In aanloop naar de eerste stemronde stak hij dan ook weinig energie in zijn campagne. Pas toen daar bleek hoe impopulair hij was, zette hij in aanloop naar de tweede ronde een tandje bij.
De opkomst was iets lager dan in 2017. Toen kwam 74,5 procent van de stemgerechtigden opdagen, nu was dat 72,8 procent. In mei is de officiële ceremonie waarbij Macron opnieuw geïnstalleerd wordt als Franse president. In juni volgen de parlementsverkiezingen. Een coalitie van Macrons LREM en twee kleinere middenpartijen heeft daar nu nog een meerderheid.
Mélenchon
In de eerste ronde van de verkiezingen scheelde het maar weinig of de linkse oppositieleider Jean-Luc Mélenchon was de strijd om het presidentschap aangegaan. Hij eindigde uiteindelijk als derde achter Marine Le Pen. Dit weekend liet hij al weten in plaats van het presidentschap, dan maar het premierschap te ambiëren. Hij heeft de Franse kiezers opgeroepen om bij de parlementsverkiezingen op zijn partij La France Insoumise te stemmen.
Mélenchon herinnerde de kiezers eraan dat het uiteindelijk de premier is en niet de president die regeringsdecreten ondertekent. "Als ik premier word, ben ik dat niet bij de gratie en gunst van Macron of Le Pen, maar omdat de Fransen dat wilden", zei hij. Ook beloofde Mélenchon dat wanneer hij premier wordt, de president “op de tweede plek” komt te staan. Alle onderhandelingen met de nieuwe president zijn dan volgens Mélenchon uit den boze.
De Croo: Verkiezing Macron keuze voor democratie
De Belgische premier Alexander De Croo heeft in een uitgebreide verklaring Macron gefeliciteerd met zijn overwinning op Le Pen. Daarin schrijft De Croo dat met de herverkiezing van Macron Frankijk de keuze heeft gemaakt ‘voor democratische waarden, de waarden van de Verlichting, met een diep geloof in de vooruitgang van elke mens waarbij iedereen – ongeacht achtergrond of afkomst – een eerlijke kans krijgt:
‘Meer dan ooit moeten alle democratische krachten zich verenigen tegen extremisten die mensen tegen mekaar opzetten, onze democratische rechtsstaat uithollen en Europa willen verzwakken.’
In Nederland heeft PVV-leider Geert Wilders, een vriend en politiek partner van Le Pen, voor zover bekend nog niet op de uitslag gereageerd. Dat heeft er mogelijk mee te maken dat Twitter zijn account heeft opgeschort wegens haatzaaien.
Eerder:
In Frankrijk zijn zondagochtend om 8 uur de stembussen geopend voor de tweede ronde van de presidentsverkiezingen. Die draait om de strijd tussen de zittende president Emmanuel Macron en Marine Le Pen van het extreemrechtse Rassemblement National. In de peilingen heeft Macron een voorsprong op Le Pen.
Beide kandidaten zijn uitermate impopulair in Frankrijk. In de eerste verkiezingsronde stemde zo’n 50 procent van de kiezers op geen van beide kandidaten. De verwachting is dan ook dat de opkomst zondag zeer laag zal zijn. Ook voorspellen analisten dat veel kiezers die wel de gang naar de stembus maken, een leeg en dus ongeldig biljet zullen indienen. Vooral aanhangers van de kandidaat die als derde uit de vorige stemronde naar voren kwam, de linkse Jean-Luc Mélenchon, hebben laten weten blanco te stemmen. Wanneer dat in groten getale gebeurt, kan dat nadelig uitpakken voor Macron die de linkse stemmen hard nodig heeft.
Rond 12 uur ’s middags had ongeveer 26 procent van de stemgerechtigden zijn stem uitgebracht, iets minder dan in 2017 om die tijd. Dat jaar ging de strijd ook tussen Macron en Le Pen, waarbij de zittende president met 66 procent van de stemmen won. In de huidige peilingen gaat Macron met 57 procent aan kop. Zondagavond om 8 uur sluiten de stembussen. Dan worden ook de eerste prognoses verwacht.