Maak werk van de liefde 

Vandaag is het Valentijnsdag. Mooie dag voor een ernstige liefdesbrief aan Den Haag. Stop het scheiden van oudere echtparen in verpleeghuizen. Stel singles niet achter, en geef meeroudergezinnen rechtszekerheid. En waarom zijn de ‘vrij veilig’ campagnes gestopt

Valentijnsdag gaat over de liefde. Dat is mooi. Maar helaas wordt door overheidsbeleid de liefde niet altijd de ruimte gegeven.  Het Humanistisch Verbond brengt vandaag daarom vier punten onder de aandacht.

Allereerst moeten we stilstaan bij het feit dat oudere echtparen nog steeds ongewenst worden gescheiden. Stellen die soms tientallen jaren samen zijn moeten apart gaan wonen als voor een van hen een verpleeghuisopname nodig is. Formeel mag dat niet, maar mensen worden daarover onvoldoende op de hoogte gebracht. Lang niet alle verpleeghuizen hebben hier bovendien goede voorzieningen voor. En als de voorzieningen er wel zijn, zijn de leefomstandigheden en voorwaarden vaak zodanig dat het voor de partner geen optie is om in het verpleeghuis samen te wonen.

Ook is er in het verpleeghuis vaak onvoldoende ruimte voor intimiteit. Dit alles leidt tot veel stil verdriet. Daarnaast is het in strijd met het universele recht op gezinsleven en het recht op privacy. De omstandigheden, de informatie en de voorzieningen moeten snel verbeterd worden.

Ten tweede moet er in 2019 eindelijk werk worden gemaakt ten aanzien van het meerouderschap. In Nederland zijn er steeds meer kinderen die door meer dan twee ouders liefdevol worden opgevoed. Maar de wetgeving erkent dit zogenaamde ‘meerouderschap’ niet. Daardoor ontstaat rechtsonzekerheid, dat niet in het belang is van kinderen en hun ouders. Al in 2017 adviseerde de commissie Wolfsen dat het juridisch meerouderschap in de wet verankerd moet worden, en kwam met gedetailleerde voorstellen hoe dit zou kunnen worden geregeld. De regering schuift het besluit sindsdien echter voor zich uit door nog meer onderzoek te doen. Deze onzekerheid voor gezinnen moet nu zo snel mogelijk worden weggenomen.

Een ander punt dat aandacht behoeft is seks. Seks en liefde is mooi, en seks is ook fijn van zichzelf. Een goede seksuele opvoeding van jongeren levert een belangrijke bijdrage aan die persoonlijke vrijheid. Maar helaas geven Nederlandse jongeren slechts een 5,8 aan de voorlichtingslessen die zij op school krijgen. Dat is veel te laag. Bovendien wordt die voorlichting nu aan de onderbouw gegeven, terwijl jongeren tegenwoordig gemiddeld op een iets latere leeftijd voor het eerst seks hebben.

De lessen moeten dus beter en er moet ook meer voorlichting in de bovenbouw worden gegeven. Daarnaast is de overheid opgehouden met de grote campagnes voor veilig vrijen. Dat is geen verstandige beslissing geweest. Inmiddels is het condoomgebruik onder jongeren ernstig gedaald, en nemen sommige seksueel overdraagbare ziektes weer toe. De campagnes moeten dus hoognodig worden hervat. Belangrijk is dat seksuele voorlichting integraal is, en naast aandacht voor veilige seks ook plezier en vrijwilligheid wordt benadrukt.

Een vierde punt betreft de alleenstaanden in Nederland. Het aantal singles neemt steeds meer toe, maar ze worden op tal van gebieden door lokale en nationale belastingen en regelingen achtergesteld. Bovendien wordt in de wetgeving nauwelijks aandacht besteed aan andere hechte verbanden die mensen hebben.

Vriendschappen, bijvoorbeeld, blijken vaak langduriger dan veel liefdesrelaties. Toch heeft ‘vriendschap’ in de wetgeving geen status. Dat komt bijvoorbeeld aan het licht als mensen willen nalaten aan hun beste vrienden; dan geldt de allerhoogste erfbelasting. Dat is oneerlijk. Het is eerlijker om het erfrecht zo te wijzigen dat mensen die geen partner of kinderen hebben, bijvoorbeeld twee mensen aan kunnen wijzen die kunnen erven voor hetzelfde tarief als familie.

Hoewel de bestaande wetgeving in Nederland op veel punten al ver gevorderd is komen ongelijke behandeling, sociale uitsluiting, discriminatie en zelfs huwelijksdwang helaas nog steeds voor. We zagen een paar weken geleden ook met de ‘Nashville-verklaring’ dat er in sommige kringen nog steeds zeer negatief wordt gedacht over de gelijkwaardigheid van man en vrouw, ongehuwd samenwonen en gelijke behandeling van hetero’s en homo’s. Juist op deze Valentijnsdag moeten we inzien dat de vrijheid om lief te hebben naar eigen keuze nog niet vanzelfsprekend is.

Lees hier de hele brief