Maak van Poetins oorlog niet een oorlog van alle Russen

De laatste tijd is er minder sprake van 'Poetins oorlog'. Steeds vaker worden nadrukkelijk Rusland en de Russen als de agressor aangewezen. Dat hangt samen met berichten over meningspeilingen waaruit zou blijken dat de Russische president een grote meerderheid van zijn volk mee heeft. In hoeverre enquêteresultaten in een dictatuur met strenge beperkingen op de vrijheid van meningsuiting betrouwbaar kunnen zijn, blijft een open vraag. 

cc-foto: Wikimedia

Een dictator gaat altijd uit van de onverbrekelijke lotsverbondenheid tussen hém en de overheersten. Wij van onze kant moeten Poetin daarin niet ondersteunen. Dat begint nu wel te gebeuren. Zo schreef Rennie Rijpma, de hoofdredacteur van het AD, deze zaterdag dat haar krant aarzelde Poetin een dictator te noemen. Op pagina 13 in de papieren editie lezen wij: 

"Een dictator is een leider van een dictatuur. Een dictator is vaak één persoon die alle macht binnen een samenleving naar zich toe trekt. Een dictator wordt geassocieerd met een repressief beleid waarin andersdenkenden worden onderdrukt en opgesloten. Poetin is niet de leider van een dictatuur, hij leidt een democratie, al zijn wij in Nederland sceptisch over het functioneren van de Russische democratie. Aan het overige deel van de definitie lijkt Poetin wel te voldoen. Maar vooralsnog zijn wij terughoudend met de term dictator.¨

In die redenering heeft de president ondanks allerlei feilen in het systeem toch het mandaat van de kiezers en voert hij de volkswil uit. Althans die van de meerderheid.

Dat is een verbijsterend oordeel. In Rusland zijn alleen in de jaren negentig van de vorige eeuw vrije verkiezingen gehouden. O ja, en ook nog in 1918 maar toen liet Lenin de nieuwe volksvertegenwoordiging meteen uiteenjagen. Voor het overige waren ze allemaal zwaar gemanipuleerd en bedoeld om te bewijzen dat de machthebbers stevig in het zadel zaten. Ze werden georganiseerd om de dictatuur een wettige grondslag te geven. De onnozele Rijpma propageert echter de gedachte dat in Rusland verkiezingen ondanks alles toch zijn bedoeld om de volkswil te peilen. Zij  is helaas niet de enige die er zo over denkt. Het is zo langzamerhand bon ton de daden van Poetin toe te rekenen aan alle burgers van de Russische Federatie tenzij ze zich expliciet van hun leider hebben gedistantieerd. 

Het zou fnuikend zijn voor de goede zaak als Westerse mogendheden en media het verschil tussen Vladimir Poetin en de burgers van de Russische Federatie uit het oog verliezen. Het bondgenootschap waar Nederland deel van uitmaakt, wil een directe militaire confrontatie uit de weg gaan. Tegelijkertijd geven we militaire steun aan Oekraïne zodat de oorlog voor Poetin een langdurige en uiterst kostbare affaire wordt, die ook nog eens tienduizenden van zijn soldaten het leven kost of voorgoed verminkt. Ook proberen we met economische sancties een neergang van jewelste in zijn land te weeg te brengen. Tenslotte verwikkelen we hem in een nieuwe bewapeningswedloop, die wij wel maar hij niet uit eigen middelen kan financieren.  De vorige is de Sovjet-Unie fataal geworden. 

Het is dan strategisch onverstandig van onze kant óók te beweren dat het lot Poetin en de burgers van zijn land voor altijd verbindt. Zij mogen dan terecht alle 144 miljoen onze wraak vrezen. We vertellen immers hoe we een hoge rekening bij ze zullen indienen. Dat zal ze er toe brengen zich tot het uiterste te  verzetten omdat ze denken dat ze voor het vege lijf vechten zoals de Duitsers dat deden in de laatste bloedige maanden van de Tweede Wereldoorlog. 

Door onberaden taalgebruik drijven we de burgers van de Russische Federatie nog meer in Poetins armen. We stimuleren ze samen met hun leider desnoods een Götterdämmerung tegemoet te gaan, een apocalyps, een einde der tijden. Dat is wat demonisering van hele volkeren vermag. 

Wij houden er bovendien geen rekening mee dat de Russische Federatie 159 nationaliteiten kent die geen van allen iets te maken hebben met de  traumatische  geschiedenis van de voormalige Russische en Oekraïense bloedbroeders. Weliswaar definieert bijna tachtig procent van Poetins onderdanen zich als Russisch, maar toch...

En dit alles terwijl wij juist een geestelijk klimaat moeten scheppen dat staatsburgers van de Russische Federatie stimuleert hun dictator te saboteren en af te zetten. Omdat ze alleen zónder hem een goede toekomst hebben. 

Voor het overige ben ik van mening dat het toeslagenschandaal niet uit de publieke aandacht mag verdwijnen en de affaire rond het Groninger aardgas evenmin.

Beluister ook de podcast Het Geheugenpaleis.