Losse flodders voor de plezierjacht

Eigenlijk had het een hamerstuk moeten zijn, maar toch willen sommige mensen opnieuw debatteren over een verbod op plezierjacht. Blijkbaar geeft nog niet iedereen toe dat ‘omdat het leuk is’ geen overtuigende reden is om dieren te doden. Ook de Volkskrant verzet zich tegen wetswijzigingen, door die in een reeks artikelen weg te zetten als emotioneel, hypocriet en tegennatuurlijk. Het ochtendblad geeft ongewild het goede voorbeeld, door met losse flodders te schieten.

Emotioneel Eerst besteedt Volkskrant Magazine vijf volledige bladzijden aan de levenslange jachtfascinatie van Marcus Huibers. De journalist beschrijft hoe hij zich als kind vergaapte aan de everzwijnen in de stripboeken van Asterix en Obelix. Maar nu is de jacht vooral een beladen onderwerp, want “als het over dieren gaat, raken de gemoederen gauw verhit”. Die koeienknuffelende dierendwepers zouden eens wat minder emotioneel moeten reageren, en wat meer open moeten staan voor de ratio.

Het stuk wordt bevreemdend wanneer Huibers zijn eigen interesse voor het schieten van een dier toelicht: “Dat moet een welhaast religieuze ervaring zijn, een heilig verbond tussen de jager en zijn prooi, dat de jager dichter bij God brengt (en zijn prooi uiteindelijk ook), één met de natuur in het almachtige universum, in de circle of life, van de jager die leven neemt en leven geeft.” Het jagerslied eindigt met de stelling ‘dat je schiet om te jagen, in plaats van dat je jaagt om te schieten’.

Wie zulk semi-esoterisch gekwebbel in een roman leest, gooit het boek met een zucht terzijde; wie het in een daadwerkelijke discussie over reële levens hoort, moet er kennelijk serieus op reageren. De verhandeling van Huibers is niet bepaald een triomf der menselijke rede – maar als het schieten inderdaad secundair is, kan de jager voortaan ook een camera in plaats van een geweer gebruiken. Dat is het enige rationele wat over dit betoog gezegd kan worden.

Hypocriet Vervolgens wordt in een redactioneel commentaar benadrukt hoe hypocriet een jachtverbod zou zijn. De bio-industrie blijft immers wel bestaan, en die is toch zeker veel erger? “Het verbieden van plezierjacht is getuigenispolitiek die onze hypocriete omgang met de natuur versterkt”, schrijft journalist Peter Giesen, want “[een] afgeschoten haas of fazant heeft waarschijnlijk een beter leven gehad dan het varken dat in een te krappe behuizing wordt vetgemest alvorens het zijn einde vindt in een slachthuis.” Het is nonsens de jacht aan te pakken en de intensieve veehouderij te negeren.

Helaas is ‘hypocrisie’ inmiddels de favoriete beschuldiging van opiniemakers die zo druk zijn met kritisch overkomen dat ze nauwelijks nog tijd hebben om over hun onderwerp na te denken. Dat op locatie A onnodig leed bestaat, is immers een weinig overtuigende reden om vergelijkbaar leed op locatie B te blijven toestaan. Ik hoor Giesens reactie al wanneer hij in Utrecht een straatbedelaar tegenkomt: ‘Ik geef jou geen geld, want in Afrika wonen mensen die nog véél armer zijn.’ Zelfs de kleinste gift zou hem, volgens zijn eigen normen, namelijk tot een hypocriet maken.

Onnatuurlijk Tot slot komt deze week schrijfster Pauline de Bok aan de beurt, die bijna een hele pagina nodig heeft om te beweren dat jagen nu eenmaal in de menselijke aard zit. Volgens de auteur is het “overmoed om onszelf boven de natuur te verheffen, ónze natuur” want “in ons schuilt ook een jager” en het is “een kwalijke vorm van social engineering” wanneer we dat proberen de bestrijden. Haar motto is: “Ten diepste jagen wij niet om te heersen over de natuur, maar omdat wij natuur zijn.”

De Bok vergeet vermoedelijk dat ook racisme in de menselijke natuur zit ingebakken. Maar zelfs als ze dat niet wist, had ze de zwakte van haar stelling moeten inzien. Zoals filosoof Sam Harris schrijft in Het morele landschap: “In feite geeft iedereen die een bril draagt of zonnebrandcrème gebruikt hiermee aan dat hij niet van zins is het leven te leven dat zijn genen voor hem hebben voorbereid.” We gehoorzamen niet simpelweg aan onze natuur, en veel grootse prestaties van de mens hielden juist een overwinning daarvan in.

Hameren Voorstanders van een verbod op plezierjacht kunnen de Volkskrant dankbaar zijn. Al weken worden kolommen gevuld met pleidooien tegen initiatieven in die richting, en de argumentenoogst bestaat uit een lange lap van niet-onderbouwde metafysica, een volstrekt ondoordachte drogreden, en een complete ontkenning van menselijke beschaving en morele vooruitgang. Als dat echt de sterkste redeneringen tegen een verbod zijn, blijkt opnieuw dat dit eigenlijk een hamerstuk is.