LIVE: Algemene politieke beschouwingen 2022
Updates onderaan:
Woensdag debatteert de Tweede Kamer tijdens de Algemene Politieke Beschouwingen. Dat debat zal de hele dag duren, mogelijk tot in de kleine uurtjes. De Kamer kent inmiddels een recordaantal van twintig fracties. De eerste spreker is Geert Wilders (PVV), de laatste spreker is het voormalige Volt-Kamerlid Nilufer Gündogan.
Voorafgaand aan het debat maakte SP-leider Lilian Marijnissen bezwaar dat enkele kabinetsleden niet aanwezig zijn, onder andere klimaatminister Rob Jetten. Premier Rutte liet weten dat Jetten aanwezig is bij een klimaatconferentie in de Verenigde Staten en noemde het van groot belang dat Nederland bij dergelijke evenementen aanwezig is, 'omdat Nederland anders een provincie wordt in de wereld'.
PVV
Wilders begon zijn bijdrage traditioneel door D66 aan te vallen. Volgens Wilders, die inmiddels een kwart eeuw aan het pluche plakt, is Jetten een 'klimaatpsychopaat'. D66-Kamerlid Paternotte noemde Wilders daarop een pyromaan die de brandweer beschuldigt. Wilders op zijn beurt voert de aanval op D66 op door te beweren dat de partij Nederland in de steek laat in de energiecrisis, waarop Paternotte erop wijst dat Wilders consequent achter Rusland aanloopt. Paternotte: 'Je zou kunnen zeggen dat de heer Wilders de bedrijfspoedel is van Vladimir Poetin', waarmee hij Wilders eigen woorden tegen hem gebruikt. In 2011 gebruikte de PVV-leider diezelfde woorden tegen toenmalig PvdA-voorman Job Cohen. Het debat ontaardt in een welles-nietes spelletje tussen Paternotte ("Wilders is een vriend van het Kremlin") en Wilders ("D66 heeft Nederland afhankelijk gemaakt van Russisch gas").
CU-leider Gert Jan Segers vroeg Wilders of hij nog steeds achter zijn uitspraken uit 2019 staat dat de Krim nu bij Rusland hoort en dat iedereen dat maar moet accepteren. Wilders zei dat hij met de kennis van nu destijds fout zat en de invasie van Oekraïne te veroordelen.
Volgens Wilders heeft het kabinet in strijd met de Grondwet gehandeld door de bestaanszekerheid van Nederlanders in gevaar te brengen. Het kabinet zou 'alarmbellen genegeerd' hebben en te laat hebben ingegrepen om een energiecrisis te voorkomen, waardoor nu veel mensen onder de armoedegrens belanden. Wilders noemt dat een strafbaar feit waarvoor hij bij de Kamervoorzitter formeel een aanklacht indient tegen het voltallige kabinet dat hij voor de Hoge Raad wil brengen. Segers wijst erop dat Wilders het stafproces vanwege zijn 'minder minder'-toespraak een politiek proces noemde, maar nu zelf een politiek proces start in plaats van het debat aan te gaan.
Wilders maakte zijn spreektijd vol met een voorspelbare racistische tirade tegen moslims en vluchtelingen en geweeklaag over "woke", genderdiversiteit en klimaat. Bij elke treiterige of discriminerende uitspraak van Wilders wordt er door de zeventien PVV-Kamerleden (Paternotte: "vroeger waren het er 25") gegiecheld en op de tafels geroffeld. Kamervoorzitter Vera Bergkamp probeert als een kleuterjuf herhaaldelijk de PVV-fractie stil te krijgen, dat lukt niet.
VVD
De tweede spreker is VVD-fractievoorzitter Sophie Hermans. Zij begon haar bijdrage door te reflecteren op de oorlog in Oekraïne, wat direct BBB-leider Caroline van der Plas naar de interruptiemicrofoon bracht om te verkondigen dat het over Nederland moet gaan omdat het land 'in brand' staat. Hermans stelde Van Der Plas gerust door te zeggen dat 'Nederland zometeen aan de beurt komt', maar dat het nodig is om de positie van Nederland in een breder perspectief te plaatsen. Van Der Plas vond het 'een schoffering' dat het niet direct over de binnenlandse politiek ging. Een 'bizarre' interruptie van BBB, vond D66'er Paternotte: 'Het is bijna niet voor te stellen natuurlijk, maar het wereldnieuws wordt vandaag gedomineerd door een speech van Vladimir Poetin over mobilisatie van 300.000 Russische reservisten, het wordt niet gedomineerd door dit debat.'
JA21-fractievoorzitter Joost Eerdmans (ex-LPF, ex-EénNL, ex-Leefbaar, ex-FvD) wilde van Hermans weten waarom het kabinet wel een prijsplafond heeft aangekondigd voor energietarieven voor huishoudens, maar niet voor bedrijven. Eerdmans vroeg Hermans of haar VVD nog wel een ondernemerspartij is, een titel die hij liever naar zijn eigen JA21 ziet gaan. Hermans zei daarop dat de plannen voor het bedrijfsleven inderdaad nog 'te vaag' zijn en dat het kabinet met concretere maatregelen moet komen.
Farid Azarkan (DENK) wilde van Hermans weten waarom het kabinet van de Nederlandse bevolking het rapportcijfer 3 kreeg. Hermans had bijzonder veel woorden nodig om uiteindelijk tot de conclusie te komen: 'Kiezers hebben niet het gevoel dat wij bezig zijn met de problemen waar zij tegenaan lopen'. Volgens Hermans kan haar partij dit zichzelf aanrekenen. Ze erkende dat het kabinet eerder had moeten ingrijpen toen bleek dat de energierekeningen van burgers zo fors zouden stijgen dat velen het niet meer konden betalen. Terwijl veel andere EU-landen maatregelen namen om de kosten te drukken, deed het kabinet-Rutte niets. Volgens Hermans duurde het te lang voor het besef doordrong dat er ingegrepen moest worden.
Wanneer Sylvana Simons (BIJ1) na de maximaal toegestane vier interrupties, waarop Hermans niet inhoudelijk is ingegaan, terug naar haar plek loopt, wordt ze door de VVD-fractievoorzitter verweten 'geïrriteerd' te zijn. Het is niet de eerste keer dat Simons een dergelijke kwalificatie aan haar broek krijgt uit VVD-hoek. Ook premier Mark Rutte heeft er een handje van om Simons weg te zetten als de stereotypische 'angry black woman', terwijl andere, witte Kamerleden die geregeld furieus aan de interruptiemicrofoon verschijnen, geen woede of irritatie wordt verweten. Simons keerde terug naar de microfoon om Hermans duidelijk te laten weten wat ze ervan vond:
Dit bericht wordt aangevuld.