Linkse kiezer, laat Oekraïners niet in de kou staan!

Dat de initiatiefnemers van het referendum openlijk toegeven zich niet te interesseren voor Oekraïne mag schaamteloos zijn, een echte schok is het niet. Het verdrag bood hen simpelweg een vehikel om hun afkeer van de EU op bot te vieren. Spijtiger is dat sommige linkse partijen zich voor dit rechts-populistische karretje lieten spannen. Het gaat morgen namelijk om een heel principiële vraag: steunen wij de mensen die voor vrijheid, democratie en een betere toekomst knokken? Wie het hart links draagt, kent hierop het antwoord. Laat de Oekraïners niet in de steek.

 

Want daar ging het natuurlijk allemaal om op het Maidan toen honderdduizenden mensen in verzet kwamen tegen president Janoekovitsj die, onder zware druk van Moskou, besloot het samenwerkingsverdrag niet te ondertekenen. Met Brussel had het al spoedig weinig meer te maken, met de idealen en vastberadenheid van de mensen in Kiev des te meer. Met resultaat: na drie maanden in de bittere winterkou won het plein van de president.

De actievoerders wisten echter dat de strijd voor een ander Oekraïne nog lang niet gewonnen was. Een nieuwe generatie probeert het land te hervormen tot een vrije en welvarende samenleving, zonder de corruptie van oligarchen of de inmenging van Poetin. Zij zijn de politiek ingegaan, sloten zich aan bij maatschappelijke organisaties of proberen via de media druk uit te oefenen. Het is deze ‘Maidan-generatie’ die een beroep doet op onze solidariteit. Met zo’n 80 procent van de Oekraïners beschouwen zij het samenwerkingsverdrag namelijk als een routekaart voor verandering en als morele steun in de rug.

Zo’n belangrijk symbool van maatschappelijke transitie kan je als linkse partij toch alleen maar steunen? Blijkbaar niet, want sommigen kozen dit keer anders. Op zich is dat ieders vrije recht, maar de manier waarop zij opereren is dubieus. Zo grossiert de SP in fabels als zou het akkoord een opmaat zijn voor EU-lidmaatschap (hetgeen bewust uitgesloten is) en corruptie belonen (terwijl het juist om de bestrijding ervan draait). Volgens de Partij voor de Dieren halen we met het verdrag zelfs de plofkip binnen, wat een wonderlijke redenering is aangezien de standaarden voor dierenwelzijn in Oekraïne door het verdrag juist opgeschroefd worden.

Het is des te meer bevreemdend omdat belangrijke bondgenoten als maatschappelijke organisaties massaal achter het samenwerkingsverdrag staan. Zo steunt het COC de Oekraïense homorechtenbeweging en wijst Greenpeace op de mogelijkheid groene energie te stimuleren. Ook Transparency International en Stichting Natuur & Milieu hebben zich bij het Ja-kamp aangesloten. Tel daarbij de talrijke Oekraïense ngo’s en vakbonden op die onlangs in een open brief schreven dat zij ook zonder het akkoord heus wel doorgaan met hun inzet “maar mét dit verdrag de omslag van de Oekraïense samenleving veel sneller en effectiever zal plaatsvinden”.

Als het om mensenrechten en democratie gaat trekken we in de Tweede Kamer als linkse partijen doorgaans gezamenlijk op. We delen dezelfde waarden en staan zij aan zij met mensen, minderheden en maatschappelijke organisaties die onze steun vragen. Het is daarom zo jammer dat we bij dit referendum tegenover elkaar staan. Spijtig omdat er veel tijd verloren gaat met het ontkrachten van fabels. Maar bovenal pijnlijk omdat een ‘Nee’ zal worden gezien als ‘een stem voor conservatisme, voor nationalisme, voor een Wij tegen dat enge buitenland’, zoals twee kritische SP’ers het onlangs treffend beschreven. In Oekraïne zelf zou het zonder meer ervaren worden als een klap in het gezicht.

Het is daarom dat we een beroep doen op alle kiezers die het beste voor hebben met de hervormingsgezinde Oekraïners. Het gaat om niets minder dan het recht van een volk om haar eigen toekomst te bepalen. Om als soeverein land niet gedegradeerd te worden tot een ‘bufferstaat’. De Maidan-generatie heeft gestreden voor vrijheid, zet zich in voor verandering en verdient onze solidariteit. Laat uw linkse hart daarom spreken en de Oekraïners niet in de kou staan. Stem op 6 april vóór het samenwerkingsverdrag!

Michiel Servaes (PvdA)

Rik Grashoff (GroenLinks)