Het lijden van de grote grazers, leidt af van waar de discussie in de Oostvaardersplassen echt om zou moeten gaan
Een emotioneel mediaspektakel werd het. Boze burgers die met pakken hooi de grote grazers van de Oostvaardersplassen komen redden. Een provincie die wijkt voor het protest en boswachters dwingt tot het bijvoeren van de grazers. Dit alles leidt af van waar de discussie in de Oostvaardersplassen echt om zou moeten gaan. Hoe maken we van de Oostvaardersplassen weer een topgebied voor vogels?
Even in de geschiedenis duiken. Waar nu de Oostvaardersplassen liggen was ooit een industrieterrein gepland. Na de drooglegging van Zuidelijk Flevoland ontwikkelde de Oostvaardersplassen zich echter tot een uniek moeras. Dat werkte als een magneet op vogels. Het gebied werd een vogelgebied dat zijn weerga in West Europa niet kende. In plaats van industrie kreeg het gebied een beschermde status, speciaal vanwege de vogels.
Helaas zijn de Oostvaardersplassen niet meer wat ze ooit waren. Een aantal vogelsoorten als de zeearend en grote zilverreiger doen het in de Oostvaardersplassen geweldig, maar voor veel vogels heeft de nieuwe wildernis aan belang ingeboet. Kiekendieven, roerdompen, lepelaars zijn er stukken minder dan zou kunnen en moeten. Dat heeft er mee te maken dat natuurlijke dynamiek, zoals een wisselend waterpeil in dit stukje poldernatuur afwezig is. En ook omdat de begrazingsdruk er hoog is.
Gelukkig kun je van de Oostvaardersplassen weer een waar paradijs voor vogels maken. Als we dat doen dan zijn we af van de negatieve discussie en ontstaat er iets waar de natuur in Nederland en ver daarbuiten veel aan heeft. En een gebied waar we weer met zijn allen van kunnen genieten.
Hoe? Voor de moerasvogels zou er kunstmatig, het kan niet anders, meer dynamiek moeten komen. Door gefaseerd delen van het moeras droog te leggen zodat het gebied op een natuurlijk moeras gaat lijken met wisselende waterstanden. Daar zijn al plannen voor, maar tegelijkertijd moet ook het droge gebied weer een vogelparadijs worden. Dat kan door tegelijkertijd in het droge deel dat nu bevolkt wordt door de grote grazers, meer waterrijke plekken creëren. En de begrazingsdruk zou omlaag moeten. Als je het aantal grazers per hectare vermindert ontstaat er meer ruimte voor struiken en ruigten waar andere soorten vogels als nachtegalen en paapjes een plek vinden.
Het beste om de begrazingsdruk in het gebied te verminderen is het alsnog realiseren van het Oostvaarderswold. Een verbinding tussen de Oostvaardersplassen, het Horsterwold en op den duur de Veluwe. Dan ontstaat er meer ruimte voor de grazers. Dat plan werd onder Rutte 1 om zeep geholpen door toenmalig staatsecretaris Bleker. Misschien dat rijk en provincie dit plan toch maar weer uit de la moeten halen.
Fijn voor die grazers maar vooral goed voor de vogels van het gebied!