De gezondheid van de wereldbevolking is overgeleverd aan een wereldwijde verslaving aan fossiele brandstoffen. Dat is de conclusie van een nieuw rapport waaraan ruim honderd experts van 51 verschillende instellingen hebben meegewerkt. Volgens de onderzoekers is het van groot belang dat er op alle terreinen een omslag wordt gemaakt naar beleid dat de volksgezondheid centraal stelt.
Het rapport meldt een forse toename van sterfgevallen door hitte, honger en besmettelijke ziekten naarmate de klimaatcrisis heviger wordt, terwijl overheden subsidies blijven geven aan de fossiele brandstofindustrie. Armere landen die de gevolgen van de opwarming van de aarde ondervinden, worden aan hun lot overgelaten.
Het rapport is opgesteld door The Lancet Countdown, een mede door de EU gefinancierd jaarverslag over klimaatverandering en gezondheid. Daarin valt terug te lezen dat de meerderheid van de onderzochte landen in 2019 gezamenlijk zo’n 400 miljard euro in fossiele brandstoffen heeft gepompt.
"De afhankelijkheid van fossiele brandstoffen ondermijnt niet alleen de mondiale gezondheid door de grotere gevolgen van de klimaatverandering, maar heeft ook een directe invloed op de gezondheid en het welzijn van de mens, door vluchtige en onvoorspelbare fossiele-brandstofmarkten, zwakke toeleveringsketens en geopolitieke conflicten", aldus het rapport.
De onderzoekers constateren daarnaast dat economische verliezen in verband met de gevolgen van klimaatverandering ook de druk op gezinnen en economieën vergroot. Extreme hitte zorgt er bijvoorbeeld voor dat mensen niet kunnen werken. In 2021 gingen er wereldwijd 470 miljard arbeidsuren verloren, een afname van 40 procent ten opzichte van de jaren 90 van de vorige eeuw. Het economische en inkomensverlies wordt geschat op z’n 700 miljard euro. Ten opzichte van de jaren 50 van de vorige eeuw is het aantal gebieden dat last heeft van extreme droogte met ruim 30 procent toegenomen. De economische achteruitgang heeft een direct gevolg op de volksgezondheid.
Het rapport, dat voorafgaand aan de volgende maand gehouden klimaattop COP27 in Egypte werd gepresenteerd, roept op tot fors meer investeringen in de gezondheidsstelsels, die momenteel gebukt gaan onder een drietal crises: het coronavirus, de gestegen kosten van levensonderhoud en de afhankelijkheid van Russische olie en gas. De onderzoekers bepleiten dat een "gezondheidsgerichte reactie" op de energiecrisis de overgang naar hernieuwbare energie versnelt.
"We gaan ten onder aan de klimaatcrisis", zei secretaris-generaal van de VN António Guterres, in een reactie op het rapport. "Het ondermijnt niet alleen de gezondheid van onze planeet, maar de gezondheid van mensen overal - door giftige luchtvervuiling, afnemende voedselzekerheid, grotere risico's op het uitbreken van besmettelijke ziekten, extreme hitte, droogte, overstromingen en meer."
Ook zei hij dat “de wetenschap duidelijk” is: “Massale, verstandige investeringen in hernieuwbare energie en klimaatbestendigheid zullen mensen in elk land een gezonder en veiliger leven garanderen.”