Op 10 januari deelde Lale Gül een oproep via haar sociale media voor deelname aan een journalistiek onderzoek naar ervaringen op islamitische scholen. Omdat Gül bekendstaat om haar kritische houding ten opzichte van de islam, leidde haar betrokkenheid tot bezorgdheid binnen de islamitische gemeenschap. Men vreesde dat het onderzoek, vanwege haar voorgeschiedenis, bevooroordeeld zou zijn en alleen negatieve ervaringen zou belichten, wat tot verdere negatieve beeldvorming over moslims zou kunnen leiden.
Gül verduidelijkte dat het niet haar eigen onderzoek betrof, maar dat ze een journalist ondersteunde. Desondanks bleven er zorgen bestaan, die ik gezien de methodologische twijfels begrijpelijk vind. Dit zijn enkele zorgen over de oproep:
1) "Onderzoek naar islamitische scholen": Waarom specifiek naar islamitische scholen? Is dit een onderdeel van een breder onderzoek naar bijzonder onderwijs, of richt het zich enkel op islamitische scholen? Gezien de huidige politieke situatie in Nederland is de angst voor demonisering van moslims of islam gerechtvaardigd.
2) "Alle informatie is welkom": Ik vraag me af of écht alle informatie welkom is, of dat men slechts op zoek is naar negatieve verhalen. Hoe kan dit gecontroleerd worden? Ik heb mensen gevraagd om screenshots van hun e-mails naar mij te sturen om later mogelijk bewijs van selectieve bias of cherry-picking te hebben.
3) "Anoniem en onherleidbaar": Anonieme en onherleidbare bijdragen kunnen niet op waarheid worden geverifieerd. Journalisten moeten bronbescherming bieden en verhalen kunnen verifiëren. Nu kunnen mensen met kwade intenties ongegronde verhalen indienen.
In haar column van 18 januari 2025 in het Parool beschrijft Gül haar ervaringen met de reacties op haar oproep. In haar stuk onthult Gül eigenlijk de werkwijze van de journalist en bekrachtigt de eerder geuitte zorgen en geeft meteen antwoord op de 3 punten hierboven.
1) Gül legt uit dat het om een journalist van Nieuwsuur gaat, die verondersteld wordt onafhankelijk en objectief te opereren, maar haar verslag toont de vooringenomenheid duidelijk aan.
2) Gül beschrijft haar app-verkeer met de journalist die tevreden is met de ontvangen informatie van 'kritische' (oud-)docenten. Als de informatie echter anoniem en onherleidbaar moet zijn, hoe kan de journalist dan verzekerd zijn dat de informatie correct is en van echte (oud-)docenten van islamitische scholen afkomstig is?
3) In haar column bevestigt Gül dat het onderzoek zich richt op "problematische aspecten van islamitische scholen", wat aantoont dat de journalist vooral negatieve informatie of probleemgevallen wil registreren.
Uit Güls sociale media post en haar recente column kan ik opmaken dat dit onderzoek van Nieuwsuur allesbehalve objectief of neutraal is. Het is negatief ingesteld, richt zich op probleemgevallen, en zal waarschijnlijk resulteren in een documentaire die voornamelijk de problematische aspecten van het onderwijs belicht en de suggestie wekt dat islamitische scholen inherent problematisch zijn. Bovendien vind ik de aanleiding van de onderzoeksjournalist voor dit onderzoek een belediging voor de Nederlandse onderwijsinspectie. De journalist suggereert namelijk dat er nieuwe islamitische scholen worden geopend zonder of weinig inspectie. Ik lees dit als een verdenking dat onze autoriteiten tekortschieten.
Op basis van de door Gül gedeelde informatie kan ik met grote zekerheid stellen dat de zorgen van de moslims over dit onderzoek gegrond zijn, dat het onderzoek een negatieve insteek heeft, en dat de verzamelde gegevens niet verifieerbaar zijn op waarheid. Bij deze bedank ik Lale Gül voor het blootleggen van de werkwijze van de Nieuwsuur-journalist.