Laf midden gevaarlijker dan boos rechts

De ontspoorde rechtse internetactivist Anders Breivik vermoordde enkele jaren geleden bijna 70 mensen. Op Breiviks site stonden zeer uitgebreide citaten en verwijzingen naar de kopstukken van Europees ‘boos rechts’. Wilders en andere Europese kopstukken van de ‘boze 25%’ mochten zich in zijn belangstelling verheugen. Toch haastten fractieleiders in de Tweede Kamer zich om te verklaren dat iedere suggestie dat de daad van Breivik ook maar iets te maken had met het populisme van Wilders, volstrekt moest worden verworpen.

Sinds eind jaren ’90 zijn in Duitsland 11 mensen van Turkse afkomst vermoord. De laatste jaren werd duidelijk dat het ging om anti-islamitisch terrorisme. Over de rol van de Duitse opsporingsdiensten zijn twee varianten in omloop. 1 Zij hadden het te druk, namelijk met ‘islamitisch terrorisme’. 2 Zij deden een oogje dicht en zijn deels medeplichtig. Zelfs de conservatieve krant FAZ neigt naar de tweede verklaring. In Nederland, traditioneel op het vinkentouw als het ging om extreem rechts in Duitsland, hoor je niets over dit schandaal dat zich iets voorbij Arnhem afspeelt. De rechtszaak loopt nog. 

In Zweden viel iemand heel recent een school aan omdat daar veel allochtone kinderen op zitten. Van de Nederlandse politiek alleen enkele obligate tekenen van medeleven gehoord. Wederom een oorverdovende stilte over de – laat ik het voorzichtig uitdrukken – mogelijke context. Namelijk het Europawijde populisme tegen de nieuwe minderheid: alles wat uit het Midden-Oosten en via Noord-Afrika komt. De politieke profiteurs van dat populisme, de rattenvangers van de democratie, daar lopen onze politici met een boogje omheen. Ondertussen ontaardt de opruiing door boos-rechtse leiders in het Europese vluchtelingedebat, in geweld.  

Afgelopen week klommen de Nederlandse fractieleiders dan eindelijk in de pen. Deze gekozen volksvertegenwoordigers deden een oproep ‘om de toon in het vluchtelingendebat te matigen’. Slapper kan het niet. Zij richtten zich in de open brief tot … ja, tot wie eigenlijk? Tot het volk geloof ik. Daar zij twee problemen mee. Ten eerste: zij zijn nu juist door dat volk gekozen om erop toe te zien dat de regering iets doet als bijvoorbeeld boos rechts auto’s en gebouwen in brand begint te steken. En ten tweede: de veralgemenisering en de vervaging van verantwoordelijkheden. Het is eigenlijk weer zo’n slap Postbus 51 spotje: ergens wordt een jongen doodgeschopt en kort daarna krijgt heel Nederland te horen “dat wij een te kort lontje hebben”. 

Deze week was meneer Mahmoud Abbas van de Palestijnen op bezoek in Den Haag. In dezelfde week waarin bleek dat Nederlandse bijthonden worden gebruikt om Palestijnse kinderen uit hun bed te trekken, doen alle fractieleiders een beroep op de totaal machteloze Abbas, om te stoppen met de ‘opruiing van de Palestijnen tot geweld’. Op het moment waarop de Israëlische premier deze mensen de schuld geeft van de Jodenvervolging zeventig jaar geleden in Europa, sluit laf midden de rijen. Van VVD, via CDA, D’66, Groen Links en PvdA tot SP. Het is een kudde bangeriken en die indruk maken zij ook op ‘het volk’. Zij zijn bang voor stemmenverlies naar de rattenvangers van boos rechts. Die vingen in turbulente tijden – of het nu 1935 is of 2015 – altijd al zo’n 25 procent van de kiezers. Het gevaar van dit angstgedrag is dat men in gematigde kringen zijn respect verliest voor de mainstream politici. En dat kan leiden tot meer dan die 25 procent.