Labour-leider Keir Starmer belooft Britse energiemarkt te nationaliseren 'voor eerlijke, groene toekomst'

Als de Britse Labour-partij de volgende verkiezingen wint, zal het in het eerste regeringsjaar een staatsenergiebedrijf oprichten. Dat heeft partijleider Keir Starmer deze week gezegd tijdens een partijbijeenkomst. Dat energiebedrijf zal uitsluitend hernieuwbare energie produceren en moet van Groot-Brittannië een schone energie-supermacht maken. Volgens Starmer heeft de Conservatieve Partij de Britse bevolking aan zijn lot overgelaten, met de huidige energiecrisis als gevolg.

Starmer wees er tijdens de bijeenkomst in Liverpool op dat het grootste windenergiepark van het land in Zweedse handen is, dat China een groot aandeel heeft in de Britse kernindustrie en dat miljoenen Britten maandelijks hun energierekening betalen aan een bedrijf in handen van de Franse staat. Het nieuw op te richten staatsbedrijf, dat de naam Great British Energy moet krijgen, zal volgens Starmer ‘goed zijn voor banen, voor groei en voor energieonafhankelijkheid van tirannen als Vladimir Poetin’. 

Volgens de Labour-leider hebben de Conservatieven de Britse economie bijzonder kwetsbaar gemaakt voor wereldgebeurtenissen zoals nu de Russische invasie van Oekraïne:

‘Ik zal nooit accepteren dat de oorlog als excuus gebruikt wordt voor hoe onvoorbereid Groot-Brittannië was om de gevolgen ervan aan te pakken. De oorlog heeft windenergie niet verboden, de oorlog heeft het isoleren van woningen niet geschrapt, de oorlog heeft de Britse kernenergie niet stopgezet. Dat deden de Conservatieven.’

In zijn toespraak ging Starmer tekeer tegen de nieuwe premier Liz Truss die onlangs Boris Johnson opvolgde. Truss stortte direct na haar aantreden het land in een diepere crisis door belastingverlagingen door te voeren voor de hoogste inkomensgroepen. Ook zei hij dat politiek draait om keuzes en dat de Conservatieve regering ervoor heeft gekozen de rekening bij de burgers neer te leggen, terwijl energiebedrijven megawinsten boeken vanwege de gestegen tarieven. 

De volgende Britse parlementsverkiezingen worden op zijn laatst in 2025 gehouden.

Nederland
Ook in Nederland gaan er stemmen op om een einde te maken aan de private energiesector en die weer in overheidshanden te brengen. Zo ook van de Rotterdamse burgemeester Ahmed Aboutaleb (PvdA). Op Radio Rijnmond vroeg hij zich hardop af of Nederland nog wel een energiemarkt heeft ‘die functioneert’:

‘Volgens mij hebben we nu geen markt, omdat er gekke, idiote dingen aan de orde zijn. Als de markt niet functioneert en bij burgers perverse vraagstukken ontstaan, omdat er monopolieposities zijn, dan wordt het tijd dat het kabinet zich beraadt op de vraag of het niet op een andere manier zou moeten.’

Aboutaleb verwees naar de bankencrisis aan het begin van het millennium. Toenmalig minister van Financiën Wouter Bos (eveneens PvdA) greep in 2007 in en nationaliseerde drie banken en een verzekeringsmaatschappij. 

Volgens de burgemeester is het ‘een gerechtvaardigde vraag’ of de Nederlandse overheid ook nu weer moet ingrijpen: ‘Dat in een tijd van crisis als deze het kabinet zich beraadt op de vraag of de markt nog functioneert als markt. En als die markt naar wijsheid niet functioneert, dan ligt het voor de hand dat de overheid het heft in eigen hand neemt.’