Kwaliteit Nederlandse wateren is slecht en wordt nog slechter, boetes uit Brussel dreigen

Het is bijzonder slecht gesteld met de kwaliteit van de Nederlandse wateren en zicht op verbetering is er nauwelijks. Dat blijkt uit een analyse van NRC. Nederland heeft nog vijf jaar de tijd om de waterkwaliteit op orde te brengen om boetes vanuit Brussel te voorkomen. De waterschappen geloven niet dat dit gaat lukken.

In de periode 2015 – 2021 is de kwaliteit van het water op twee van de drie plekken verslechterd. Die achteruitgang is vooral terug te vinden op het gebied van temperatuur, waterflora, de aanwezigheid van schadelijke stoffen, vis (zowel aantal als kwaliteit) en de aanwezigheid van stikstof en fosfor. Het overschot van die laatste twee is vooral te wijten aan bemesting, schrijft de krant. Zeker de helft is afkomstig van de landbouw en rioolwaterzuiveringen. 

De krant schrijft:

De bron van de problemen, zegt bestuurder Mager (Unie van Waterschappen en het waterschap Amstel, Gooi en Vecht, red.), ligt „vaak buiten het water, bij de industrie, bij de landbouw, bij recreërende mensen”. De aanpak van de waterkwaliteit moet volgens hem veel breder. Het gaat om gemeentelijk en provinciaal beleid (die sturen de omgevingsdiensten aan), om het toelatingsbeleid voor nieuwe stoffen, om het gedrag van mensen. „Als andere partijen zich niet bewust worden van hun verantwoordelijkheid, gaat het ons niet lukken.” 

De knelpunten die onder meer genoemd worden zijn een gebrekkige samenwerking tussen bedrijven, boeren, ministeries en provincies: 

Tegengestelde belangen spelen ook een rol: het ministerie van Landbouw probeert in Brussel de uitzondering voor Nederland verlengd te krijgen om extra veel mest op het land te mogen uitrijden (de zogeheten derogatie), terwijl bemesting ook de wateren belast met stikstof. 

In 2027 gaan er Europese eisen gelden voor de kwaliteit van het water. Voor Nederland komt dat naar alle waarschijnlijkheid te vroeg. De verwachting is dat tegen die tijd slechts zo’n 5 procent van alle wateren aan de Europese normen voldoet. Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat lijkt vooralsnog de kop in het zand te steken en wijt de verslechtering van de waterkwaliteit aan veranderende meetmethodes en pech met ‘calamiteiten en extreme weersomstandigheden’. 

De waterschappen weten ondertussen wel beter, zij zien met eigen ogen dat de kwaliteit van de wateren wel degelijk achteruitloopt: ‘We willen alles overal: én economische vooruitgang én landbouw én schoon water. En dat kan gewoon niet. Daar komen we steeds meer achter.’