Logo Joop
De opiniesite van BNNVARA met actueel nieuws en uitgesproken meningen

Kunnen Burgerberaden ons parlement vervangen?

  •  
02-03-2025
  •  
leestijd 3 minuten
  •  
1283 keer bekeken
  •  
burgerberaad

Het Nationaal Burgerberaad Klimaat dat nu wordt gehouden kan een belangrijke stap zijn op weg naar de algehele invoering van dit democratisch instrument. Hoewel de vraagstelling helaas te mager is, omdat die beperkt is tot de handelswijze van individuele burgers, terwijl dit instrument juist uitnodigt om over structurele veranderingen te debatteren en te besluiten. Er kan echter toch ervaring worden opgedaan met de verschillende aspecten die eigen zijn aan deze manier van wetgeving. Het zou mooi zijn als dat een stimulans zou zijn om het Burgerberaad ook voor andere thema’s en op alle niveaus regelmatig en vaker toe te passen.

Door veel voorstanders van Burgerberaden worden ze echter louter gezien als aanvulling op ons huidige politieke stelsel. Bovendien worden ze bij uitstek geschikt geacht om ingewikkelde en/of controversiële problemen te behandelen. Hiervoor worden eigenlijk geen argumenten aangedragen, althans ik ben ze nog niet tegengekomen. Het is eigenlijk te beschouwen als een groot compliment voor deze wetgevende organen. Ik denk dat de voorstanders de heersende politici niet kopschuw willen maken, omdat Burgerberaden natuurlijk uiteindelijk een bedreiging kunnen zijn voor hun politieke carrière.

Veel tegenstanders van Burgerberaden hebben bedenkingen ten aanzien van hun representativiteit en hebben er moeite mee dat de leden geen verantwoording over hun keuzes, hoeven af te leggen, iets wat zij parlementariërs wel zien doen. Maar deelnemers aan een Burgerberaad zijn juist representatiever dan hun collega-parlementariërs. Zij zijn geselecteerd op basis van een willekeurige steekproef. Iedere burger heeft evenveel kans om bij de steekproef te zitten en dat wordt over het algemeen wel begrepen en geaccepteerd.

De representativiteit van zogenaamde volksvertegenwoordigers is een stuk minder. Zij zijn buitenproportioneel afkomstig uit academische en bevoorrechte groepen uit de bevolking. Bovendien worden zij verleid om hun herverkiezing na te jagen en grote bedrijven ter wille te zijn bij wie zij een baan ambiëren na hun politieke carrière. Daarom zijn ze gevoelig voor de invloed van lobbyisten.

Parlementariërs kunnen ook haast geen echte debatten voeren waarbij hun meningen voor verandering vatbaar zijn. Zij zijn zowel gebonden aan de beloftes die ze de kiezers in hun partijprogramma’s doen als aan de afspraken die ze met hun coalitiepartners maken.

Om een goed Burgerberaad te organiseren is het belangrijk, dat er…

1.  een (2e) gewogen lotingsronde wordt gehouden, waarbij burgers uit groepen die zich niet zo gauw zelf aanmelden speciale aandacht krijgen,
2.  de deelnemers ruim de tijd en de middelen krijgen om zich degelijk in de materie te verdiepen,
3.  de politiek, die nog het laatste woord heeft, duidelijk van te voren aangeeft wat er met de uitkomsten wordt gedaan,
4.  er geld beschikbaar is voor goede begeleiding van het proces en voor het uitkeren van presentiegeld.
5.  de beraadslagende leden niet door de pers te veel op de huid gezeten worden.
[Zie ook: www.bureauburgerberaad.nl]

Als aan deze voorwaarden voldaan is, is het wetgevend Burgerberaad in mijn ogen een heel goed democratisch alternatief voor ons parlement. De klassieke Atheners werkten ook met een door loting samengestelde wetgevende jury, de Nomotheten (letterlijk: wetopstellers). Zij vervingen de Volksvergadering als het om belangrijke wetten ging, omdat men het gevoel had daarin door demagogie en ongezond populisme regelmatig op het verkeerde been gezet te worden.

Delen:

Praat mee

Onze spelregels.

Omschrijving *

Typ hier je reactie...


0/1500 Tekens
Bedankt voor je reactie! De redactie controleert of je bericht voldoet aan de spelregels. Het kan even duren voordat het zichtbaar is.

Reacties (10)

Gerygrr
Gerygrr
3 mrt. 2025 - 12:36

Weggegooid geld lijkt mij.

Maak buurten weer sterker en stop het geld in groene energieprojecten per buurt.

Door burgers zelf te beheren.

1 Reactie
RonalddeVries
RonalddeVries5 mrt. 2025 - 11:52

Het is goed als burgers wijkprojecten beheren als uitvoerende macht, maar er moet ook beraadslaagd en gestemd worden welke projecten de burgerij wil.

Anna R. Chist
Anna R. Chist
2 mrt. 2025 - 19:53

[3. de politiek, die nog het laatste woord heeft, duidelijk van te voren aangeeft wat er met de uitkomsten wordt gedaan,]

Laat dan maar zitten. Bij referenda had de politiek ook het laatste woord en dat betekende dat ze waardeloos waren.

Ik ben er verder nog niet uit of het oude Atheense loting wel noodzakelijk is. Mits iedereen de juiste informatie ontvangt en dus geen leugens en propaganda lijkt me dat we gewoon een parlement kunnen optuigen waarin elke Nederlander zitting heeft.

Van onze politieke klasse hoeven we niets te verwachten. Wie dat nu nog niet doorheeft is ziende blind.

1 Reactie
RonalddeVries
RonalddeVries5 mrt. 2025 - 11:55

Hoe zie je dat voor je Anna: " een parlement waarin elke Nederlander zitting heeft"?

Huub53
Huub53
2 mrt. 2025 - 18:05

NEE, NEE, NEE, TEGEN, TEGEN, TEGEN!!!

.

Wat is Burgerraad meer dan een zeer ondemocratische poppenkast in handen van beleidsbureaucraten?

.

Want wie bepaald welke onderwerpen en vragen aan bod komen?

En wie levert welke (voorgekleurde?) achtergrondinformatie over de te behandelen materie?

Wie moeten de deelnemers het eerst aanspreken bij kennishiaten?

.

Dat zijn toch de beleidsbureaucraten?

Die krijgen daarmee toch alle macht?

.

Wat is er tegen dat bij beleid maken voor de zorg de lobby's van zorgmedewerkers/-organisaties hun input leveren?

Of tegen het dat, bij onderwijsbeleid, lobby's van de leraren hun input leveren?

Of tegen het dat, bij landbouwbeleid voor de boeren, lobby's van de boeren hun input leveren?

Of zelfs tegen het, bij anti-rookbeleid, lobby's van de tabaksindustrie hun input leveren?

NIETS TOCH???

Het is toch goed dat bij het maken van beleid rekening wordt gehouden met de mensen die het het meest aangaat.

.

Wilt de schrijver van dit artikel een EXPERTOCRATIE van beleidsdemocraten die te samen een soort KREMLIN vormen?

.

Geef mij maar onze representatieve democratie zonder kiesdrempel met, zo af en toe, een correctief referendum om, tussentijds, een stommiteit van onze volksvertegenwoordigers te herstellen!

.

Weer een docent Maatschappijleer met ideeën die mijn wenkbrauwen doen fronsen!

3 Reacties
Huub53
Huub532 mrt. 2025 - 19:22

Foutje: "beleidsdemocraten" = beleidsbureaucraten.

Anna R. Chist
Anna R. Chist2 mrt. 2025 - 19:58

[Want wie bepaald welke onderwerpen en vragen aan bod komen?]

Hier ben ik het met u eens.

Dat is inderdaad niet hoe een land bestuurd moet worden. Dat is eveneens waarom stemwijzers niet deugen, een selectie van onderwerpen die uiteindelijk sturend werkt.

RonalddeVries
RonalddeVries5 mrt. 2025 - 12:08

De onderwerpen die aan bod moeten komen kunnen geïnventariseerd worden door een speciaal daarvoor bijeen te roepen Burgerberaad.

De deelnemers krijgen de tijd om zelf op zoek te gaan naar informatie en kunnen ook hoorzittingen van experts organiseren.

Burgerberaden zijn zuiver wetgevende organen, waar gewone burgers in zitten die dus op basis van ingewonnen technische kennis politieke afwegingen maken. Juist een ons stelsel is vatbaar voor technocratie als Parlement de controle over de uitvoerende macht verliest.

WvO128
WvO128
2 mrt. 2025 - 15:46

In 'Tegen verkiezingen' toont David Van Reybrouck glashelder aan dat burgerraden een zeer goed alternatief is voor een volksvertegenwoordiging. Juist omdat een groep mensen zich verdiepen in een bepaalde materie zijn deze mensen minder te beïnvloeden door lobbygroepen.

Onze 'volksvertegenwoordigers' moeten over heel veel verschillende onderwerpen stemmen en laten zich dus maar 'voorlichten' door lobbygroepen. Daarom is er nog steeds vuurwerk, een gigantisch mestoverschot, etc.

2 Reacties
Anna R. Chist
Anna R. Chist2 mrt. 2025 - 20:02

Daarbij heb je eigenlijk weinig burgers die neoliberaal zijn terwijl 90% van de politici dat wel zijn.

Daarom gaat het natuurlijk ook nooit gebeuren want neoliberalen willen geen democratische inspraak omdat er maar 1 weg is volgens hen.

Volrin
Volrin2 mrt. 2025 - 20:13

Maar dan ga je er vanuit dat deze burgerraden de capaciteiten en interesse hebben om zich echt in die onderwerpen te verdiepen en hun persoonlijke bias achterwege laten.

Gajes
Gajes
2 mrt. 2025 - 14:56

Burgers zijn net zo corrupt als politici, en een lobby kan van alles zijn met diverse beloningen. Voor 1 glazen buitenkas uit het Victoriaanse tijdperk, laat ik gelijk Oekraïne vallen. Ik ben niet zo moeilijk, vooral omdat ik meer buiten de pers sta, die zich uiteraard niet aan die afspraken houdt, dus gelukkig wordt ik toch betrapt op corruptie.

Maar ik begrijp, denk ik, de invalshoek wel.

We hebben nu een waanzin kabinet van Trol Faber die wetten gelden niet voor mij, tot Wenkbrauw Wiersma innovatieve plannen die ergens na het zomerreces ... en X Gilders met zijn grote muil, maar dan alleen op X.

En met zo'n dieptepunt aan politiek ga ik me ook van alles afvragen, klopt ons politiek bestel in deze vorm nog wel ? Want we zijn steeds meer getuige dat dictators middels democratie aan de macht komen.

Een adviesraad van burgers is wat ik nu aankan, maar vraag het over een jaar nog eens .

3 Reacties
Anna R. Chist
Anna R. Chist2 mrt. 2025 - 20:03

Lobby's moeten verboden worden.

Dat was in het oude Athene trouwens het geval. Wie zijn oor daar naar liet hangen kreeg stokslagen.

Zouden we nu eigenlijk ook moeten doen.

DanielleDefoe
DanielleDefoe2 mrt. 2025 - 23:35

In het oude Athene had een kleine groep mannen het voor het zeggen. Lijkt mij geen nastrevenswaardige bestuursvorm.

RonalddeVries
RonalddeVries5 mrt. 2025 - 11:45

@DanielleDefoe

In klassiek Athene hadden de burgers verzameld in de Volkvergadering en ingelote 'Burgerberaden' (Nomotheten) de macht. Het was een echte democratie!

Volrin
Volrin
2 mrt. 2025 - 14:24

"2. de deelnemers ruim de tijd en de middelen krijgen om zich degelijk in de materie te verdiepen,"

----

Hoe ziet u zich dat voor?

-

Ik heb net zoveel vertrouwen in burgerberaden als ik heb in referenda. Weinig.

Volrin
Volrin
2 mrt. 2025 - 14:23

"2. de deelnemers ruim de tijd en de middelen krijgen om zich degelijk in de materie te verdiepen,"

----

Hoe ziet u zich dat voor?

-

Ik heb net zoveel vertrouwen in burgerberaden als ik heb in referenda. Weinig.

1 Reactie
RonalddeVries
RonalddeVries5 mrt. 2025 - 11:40

Bij referenda worden mensen niet gestimuleerd om waarover ze moeten stemmen grondig te onderzoeken i.t.t. deelnemers aan Burgerberaden die daardoor tot beter afgewogen beslissingen komen

Robbin_T
Robbin_T
2 mrt. 2025 - 13:57

Nee.

Verkiezingen, hoeveel nadelen er ook aan hangen, zijn in principe openbaar en controleerbaar en de samenstelling van een burgerberaad is dat niet. Dat begint al bij de eerste selectie en wordt nog eens schimmiger als een commissie (wie dan?) een gewogen representatie van de samenleving moet gaan samenstellen (op basis van wat?). Daarna wordt de ondemocratische samengestelde groep die geen verantwoordelijkheid hoeft af te leggen voor keuzes blootgesteld aan allerhande lobbygroepen die vanuit hun belang hun verhaal vertellen.

.

Het klinkt leuk een burgerberaad en het heeft als adviserend orgaan allicht waarde maar het moet nooit het parlement vervangen. Stel we hebben geen parlement (1e en 2e kamer) meer om de regering te controleren. Wie stelt dan het burgerberaad aan? De regering. Zou dan zomaar eens kunnen dat burgerberaden onder regering Wilders hele andere uitkomsten gaan krijgen dan beraden onder een regering met PvdA. En niemand die het nog controleert.

4 Reacties
Anna R. Chist
Anna R. Chist2 mrt. 2025 - 20:04

Verkiezingen is dat je op basis van leugens kiest voor mensen die hele andere dingen gaan doen dan ze beloofden.

Het is gewoon niet democratisch.

RonalddeVries
RonalddeVries5 mrt. 2025 - 21:36

arlementariers moeten verantwoording afleggen, omdat ze namens hun kiezers besluiten nemen. Leden van een Burgerberaad spreken namens zichzelf, maar samen vertegenwoordigen zij de hele bevolking goed, omdat ze via loting zijn geselecteerd.

Lobbygroepen hebben juist veel minder invloed op deelnemers aan een Burgerberaad dan op parlementsleden, als ze door de media niet tot publiek figuur gebombardeerd worden.

Speciale Burgerberaden kunnen heel goed de Regering benoemen en weer andere haar controleren, zoals de klassieke Atheners ons hebben laten zien.

RonalddeVries
RonalddeVries5 mrt. 2025 - 21:59

Ingelote leden van Burgerberaden vertegenwoordigen de hele burgerij. Zij vertolken als 'minipubliek' a.h.w. de opvattingen van alle burgers als die in de gelegenheid waren geweest om zich intensief in een thema te verdiepen.

Burgerberaden zijn ook geschikt om de regering te controleren en (periodiek) te evalueren, zoals de praktijken van de klassieke Atheners ons laten zien.

Burgerberaden kunnen ingesteld en opgeroepen worden door ambtelijke organen die de wettelijke richtlijnen hiervoor volgen. Dat lijkt me geen groot probleem.

RonalddeVries
RonalddeVries5 mrt. 2025 - 22:14

Burgerberaden kunnen vele functies vervullen:

- wetgeving

- controle v.d. Regering

- evaluatie van ministers

Als wetgevers vormen de leden een 'minipubliek' dat dezelfde besluiten neemt als alle burgers, als die tenminste de gelegenheid hadden gehad om zich intensief in de materie te verdiepen en uitgebreid met elkaar een dialoog te voeren.

Karingin
Karingin
2 mrt. 2025 - 13:41

Prima als adviserend orgaan, maar vervanging van het parlement?? Nee dank je!

5 Reacties
DanielleDefoe
DanielleDefoe2 mrt. 2025 - 18:43

Ditto!

Anna R. Chist
Anna R. Chist2 mrt. 2025 - 20:05

Natuurlijk @Karingin

Wilders, Omzigt en van der Plas weten het veel beter dan u en ik natuurlijk.

DanielleDefoe
DanielleDefoe3 mrt. 2025 - 10:04

een aselecte steekproef levert niet automatisch betere mensen op.

RonalddeVries
RonalddeVries5 mrt. 2025 - 11:26

Waarom zouden ze het Parlement niet kunnen vervangen? Ingelote wetgevers zijn representatiever dan gekozenen, die eenzijdig uit kringen van de gegoede burgerij afkomstig zijn!

RonalddeVries
RonalddeVries5 mrt. 2025 - 11:29

Waarom niet. Deelnemers zijn representatiever, hebben geen ambities om opnieuw gekozen te worden en kunnen moeilijk belobbied worden.

Farmer3.0
Farmer3.0
2 mrt. 2025 - 12:38

Je ziet bovenstaande vooral bij de uitersten van het politieke spectrum. ( links en rechts )

Als ze het niet eens zijn met de uitslag van een verkiezing, coalitie, bepaalde volksvertegenwoordigers enz gaan we er allerlei randzaken bij bedenken die schadelijk zijn voor het democratische systeem.

We kiezen onze volksvertegenwoordigers, en de naam zegt het al....

En de pers proberen uit te sluiten, op afstand houden van het democratische systeem ??

1 Reactie
RonalddeVries
RonalddeVries5 mrt. 2025 - 11:23

Het is volgens mij belangrijk dat de deelnemers aan het Beraad geen bekenden worden, zodat de kans kleiner is, dat ze belobbied worden.

Altijd op de hoogte blijven van het laatste nieuws?

Meld je hieronder gratis aan voor Joop NL. Iedere donderdag een selectie opvallende nieuwsverhalen, opinies en cartoons in je mailbox.

BNNVARA LogoWij zijn voor