Krapte op de arbeidsmarkt? Kick af van je flexverslaving!

De doorgeslagen flexibilisering van de Nederlandse arbeidsmarkt is al jaren een van onze grootste maatschappelijke problemen. Het is een mythe dat flexibilisering goed is voor de arbeidsmarkt. Het is vooral een verdienmodel geworden voor iedereen, behalve voor de miljoenen flexwerkers zelf. Voor uitzendbureaus die steeds weer mazen in de wet vinden en voor werkgevers die flex doorvoeren tot ver over de grenzen van uitbuiting. Alles om maar zo goedkoop mogelijk aan personeel te komen en om werkgeversrisco’s bij de flexwerkers neer te leggen.

Flexverslaafd Werkgevers zijn flexverslaafd. En die werkt als iedere verslaving: ze gaan ermee door, terwijl het al lang duidelijk is, dat het niet goed voor ze is. De arbeidsmarkt wordt steeds krapper, toch klagen werkgevers dat ze geen mensen kunnen vinden. Hoe kan dat? Het antwoord is simpel: werkgevers doen dat zelf. Zoals een junk alleen maar op zoek is naar zijn volgende shot, sturen uitzendbureaus flexwerkers naar huis met de boodschap na een half jaar maar weer terug te komen, voor een volgend tijdelijk contract. Daardoor is de uitzendbranche al jaren hofleverancier van het UWV. In juli van dit jaar moesten 33.000 uitzendkrachten aankloppen bij het UWV voor een uitkering. Die zitten dus thuis op de bank, terwijl het werk gewoon doorgaat.

De doorgeslagen flex-economie brengt levens aan het wankelen en vergroot de scheefgroei in Nederland. Mensen komen vast te zitten in flexwerk – altijd in de zorgen en onzekerheid, met weinig uitzicht op verbetering. En ondertussen groeit er een hele generatie op die het normaal vindt om als schijnzelfstandige te werken. Want steeds vaker belanden mensen na een flexbaan in de schijnzelfstandigheid, waarin zij worden behandeld als zzp’er terwijl de afhankelijkheid van een werkgever groot is. Zo rijden er bijvoorbeeld al elk weekend tussen de 50.000 en 60.000 maaltijdbezorgers rond. Zonder pensioen. Zonder arbeidsvoorwaarden. Zonder ongevallenverzekering.

Maak zeker werk de norm En het kan zo makkelijk anders. Neem gewoon zeker werk weer als uitgangspunt. Maak vaste contracten de norm. Zorg dat uitzendwerk alleen wordt gebruikt waar het voor is uitgevonden: bij piekbelasting bij werkgevers en ter vervanging bij ziekte. Maak een eind aan schijnzelfstandigheid en geef zzp’ers een eerlijk tarief en echte zeggenschap.

Draagvlak voor deze maatregelen is er. Zie de uitspraak van de rechter in de Uber-zaak. En er is het SER-advies “Zeker voor mensen […]”, dat een stevige basis vormt voor beter beleid.

Maar, zoals dat gaat bij een verslaving: werkgevers gaan niet uit zichzelf stoppen. We moeten ze helpen afkicken. Het vraagt om ingrijpen door de politiek. En dit is het moment om dat te doen. Alleen op een eerlijke basis van vast werk en goede voorwaarden bouwen we een sterke en toekomstbestendige economie. Dat komt iedereen in Nederland ten goede. Een eenvoudige keuze om te maken, lijkt ons. Tijd voor de Tweede Kamer om de regie te nemen en nu een interventie te plegen. En al die werkgevers die zo naarstig op zoek zijn naar personeel? Je kan je zoveel gedoe besparen. En als je straks clean bent, wil je nooit meer terug.