Krachtige aardbeving treft Zuidoost-Azië, humanitaire ramp in Myanmar

Een zware aardbeving met een kracht van 7.7 heeft vrijdag Centraal-Myanmar getroffen, met wijdverspreide schade en ontwrichting in meerdere landen tot gevolg. De beving, die zich rond 12.50 uur lokale tijd voordeed op een diepte van 10 kilometer nabij de stad Mandalay, heeft inmiddels geleid tot ernstige incidenten in zowel Myanmar als de omringende landen.

In Bangkok, Thailand, stortte een wolkenkrabber in aanbouw volledig in, waarbij ten minste 43 bouwvakkers bedolven raakten onder het puin. De Thaise premier Paetongtarn Shinawatra heeft de noodtoestand afgekondigd voor de hoofdstad.

De berichten uit het door oorlog verscheurde Myanmar komen mondjesmaat naar buiten. Een groot ziekenhuis in de hoofdstad Naypyidaw meldt talloze slachtoffers, met mensen die buiten de spoedeisende hulp worden behandeld. Journalisten melden scheuren in wegen en beschadigde gebouwen waar plafondonderdelen zijn ingestort.

De aardbeving was voelbaar in verschillende landen: China (met name in de provincie Yunnan), Thailand (in steden als Bangkok en Chiang Mai) en Vietnam (in Hanoi en Ho Chi Minh-stad). De Chinese geologische dienst CENC schatte de beving zelfs iets krachtiger in met een magnitude van 7.9.

Experts wijzen erop dat Myanmar bijzonder kwetsbaar is voor aardbevingen. Een breuklijn loopt van noord naar zuid door het centrum van het land. De kwetsbaarheid wordt verergerd door snelle stadsontwikkeling, verouderde infrastructuur en gebrekkige stadsplanning.

Slechts twaalf minuten na de eerste aardbeving volgde een tweede schok met een kracht van 6.4 in hetzelfde gebied, wat de ontwrichting verder vergrootte.

Het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken is momenteel in kaart aan het brengen of er Nederlandse slachtoffers zijn. Via sociale media roept het ministerie reizigers op de instructies van lokale autoriteiten op te volgen.

Update 15.20 uur:

Het Amerikaanse geologische instituut USGS houdt rekening met tienduizenden doden bij de zware aardbeving in Myanmar. Dat meldt ANP. De overheidsdienst schat de kans op 34 procent dat er 10.000 tot 100.000 mensen zijn omgekomen door de ramp. De kans zou 22 procent zijn dat er nog meer doden zijn.

De autoriteiten in Myanmar hebben nog weinig bekendgemaakt over het dodental, maar berichten op sociale media laten zien dat veel gebouwen zijn ingestort. Ziekenhuizen zeggen te zijn overspoeld door het aantal slachtoffers.

De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) bereidt zich voor op hulpverlening in het door aardbeving getroffen Myanmar. Het proces voor noodhulp is in gang gezet. De focus ligt op het sturen van spullen die nodig zijn voor de behandeling van slachtoffers en essentiële medicijnen.

Er wordt rekening gehouden met de kans dat de gezondheidsinfrastructuur in Myanmar mogelijk beschadigd is. De organisatie coördineert haar reactie vanuit het hoofdkantoor in Genève, "omdat we dit als een enorme gebeurtenis zien" met "duidelijk een zeer, zeer grote bedreiging voor het leven en de gezondheid", zei een woordvoerder op een persconferentie.

De zware aardbeving in Myanmar "kon niet op een slechter moment komen" voor het land, zegt Amnesty International. In 2021 kwam een militair regime aan de macht na een coup en meer dan 3 miljoen mensen raakten ontheemd door het gewapende conflict dat sindsdien woedt.

In het gebied waar het epicentrum van de aardbeving ligt, zijn veel gevechten tussen verzetsgroepen en het leger en worden veel militaire luchtaanvallen uitgevoerd. "Het leger van Myanmar weigert al lange tijd hulp aan gebieden waar verzetsgroepen actief zijn" zei Amnesty-onderzoeker Joe Freeman. Hij roept het leger op alle hulporganisaties "onmiddellijk onbelemmerde toegang" te verlenen.

Het internationale Rode Kruis waarschuwt dat de dammen in de Irrawaddyrivier mogelijk schade hebben opgelopen bij de zware aardbeving in het land en zouden kunnen breken. Ook UNICEF en Artsen zonder Grenzen (AzG) maken zich zorgen over ernstige schade aan de infrastructuur.

De exacte omvang van de ramp blijft nog onduidelijk, maar er zijn wel veel berichten over ingestorte gebouwen, bruggen en gescheurde wegen. Ook zou in delen van het land de stroomvoorziening haperen. Het Rode Kruis stelt dat er 18,5 miljoen mensen in het getroffen gebied wonen en verwacht "veel gewonden".

Toegang tot schoon water is voor kinderrechtenorganisatie UNICEF altijd de eerste prioriteit na een aardbeving, zegt directeur Suzanne Laszlo. "Zonder toegang tot veilig drinkwater lopen kinderen een verhoogd risico op ziekten zoals cholera, die in deze omstandigheden levensbedreigend kunnen zijn voor kinderen."