Wie kent het niet? Al fietsend langs de dorpen en steden zie ik het Nederlandse landschap aan me voorbij gaan. Ik zie de zwartbonte koeien grazen in de groene weilanden onder de schapenwolken. Wat is dit landschapsbeeld kenmerkend voor Nederland. De koe is veel meer dan een dier dat melk en vlees produceert. De koe staat symbool voor Nederland en de waarden die met ons land verbonden zijn.
In 2015 komt er een einde aan het melkquotum. Dit melkquotum heeft er tot dusver voor gezorgd dat een grens werd gesteld aan de hoeveelheid melk die in Nederland wordt geproduceerd en dus aan het aantal koeien. Als deze begrenzing er in 2015 vanaf gaat, is er voor de melkveehouder geen reden meer om kleinschalig te blijven.
Op dit moment zie je al dat de melkveehouderij op een quotumloos tijdperk anticipeert. Veel boeren zijn bezig voorbereidingen te treffen voor uitbreiding van hun bedrijf. Dit betekent dat er vanaf 2015 een drastische toename van het aantal koeien binnen de melkveesector zal plaatsvinden. Het zal onmogelijk zijn om al die koeien de gelegenheid te geven naar buiten te gaan. Nederland heeft daar simpelweg de ruimte niet voor. Het opstallen van koeien zal als gevolg eerder regel zijn dan uitzondering. Een bijkomend probleem bij een groei van de veestapel is natuurlijk de belasting op natuur en milieu. Meer koeien produceren immers meer mest. Dit in de wetenschap dat er met het huidige aantal koeien al sprake is van een mestoverschot.
Staatssecretaris Sharon Dijksma wil de veehouders tot 2013 de tijd geven om maatregelen te nemen voor de mestverwerking. Deze opgave lijkt onrealistisch. Zelfs met de huidige hoeveelheid koeien in Nederland is er al een mestoverschot ontstaan. De melkveesector is er dus tot op heden niet in geslaagd hierin de juiste maatregelen te treffen. Hoe zouden zij dit dan wel kunnen bij een nog groter aantal koeien dat nog meer mest produceert?
Het is in ieders belang, ook voor de melkveehouder, dat het huidige kabinet een duidelijk en helder beleid voert. Ik zal de staatssecretaris dan ook vragen om nu al een beslissing te nemen over het maximeren van de mestproductie En daarmee van het aantal koeien. Daarmee krijgt de koe de ruimte om in de wei te staan.
Weidegang is belangrijk. Weidegang is niet alleen beter voor het welzijn en de gezondheid van de dieren, maar onderzoek toont ook aan dat het economisch voordelen oplevert en een belangrijke stap is richting duurzame veehouderij. Ook is de milieubelasting bij weidegang aanzienlijk minder. De PvdA heeft aangegeven deze aspecten belangrijk te vinden. Maar nu dreigen ze uit het zicht raken. Zo heeft het huidige kabinet aangetoond 25 miljoen te willen bezuinigen op de verdere ontwikkeling van de duurzame veehouderij.
Ik wil dat de koe weer terugkomt in de wei. De koe moet onderdeel blijven van de het Nederlandse landschap. Ik wil een transparante veehouderij waarin waarden als dierenwelzijn, milieu, cultuur en natuur gewaarborgd zijn. Daarom heb ik vandaag gepleit voor verplichte weidegang en een maximum aan de mestproductie per 1 januari 2015. De koe in de wei mag niet verloren gaan.