Open brief aan de landen die de Bern Conventie hebben ondertekend
Geachte Leden van de Bern Conventie inzake het behoud van in het wild voorkomende dier- en plantensoorten, geachte leden van het Standing Committee,
Op dinsdag 3 december vergaderen de leden van de Bern Conventie over een voorstel om de wolf (Canis lupus) zijn strikt beschermde status te ontnemen, door de soort te schrappen uit Appendix II van de Conventie en op te nemen in Appendix III.
Wij zijn erg bezorgd over dit voorstel. De wolf is een kwetsbare diersoort. In de 19e eeuw werd het dier uitgeroeid in grote delen van Europa: met jachtgeweren en door vernietiging van zijn leefgebied.
Pas een eeuw later, in 1979, besloten Europese landen de wolf strikt te gaan beschermen onder de Bern Conventie. Vervolgens heeft het nog decennia geduurd voordat de wolf terugkwam in delen van Europa waar hij lange tijd was uitgestorven door toedoen van de mens.
De terugkomst van de wolf is goed nieuws. Waar de wolf opduikt, bloeit de natuur op. De aanwezigheid van wolven heeft positieve effecten op het landschap en op andere diersoorten als vogels, bevers, vissen en vlinders. De wolf draagt bij aan herstel van het natuurlijke evenwicht van ecosystemen. Dat is hard nodig, zéker in Europa waar 81% van alle beschermde natuur en 63% van alle soorten in slechte staat verkeert.
Ook het herstel van de wolf zelf blijft kwetsbaar. In zes van de zeven biografische regio's in Europa waar de wolf voorkomt, is zijn staat van instandhouding ongunstig. Juist om die reden stemden de 27 EU-landen vorig jaar nog tegen een soortgelijk voorstel om de wolf minder te beschermen.
De International Union for Conservation of Nature (IUCN) wijst er in een recent statement dan ook op dat dit nieuwe voorstel om de strikt beschermde status te schrappen niet gebaseerd is op goede wetenschap, maar puur op politieke redenen. Dat is in strijd met het basisprincipe dat wijzigingen aan het Verdrag van Bern plaats dienen te vinden op een coherente manier en op basis van de best beschikbare wetenschap.
Daarnaast wijst de IUCN erop dat er in Europa sinds 2022 geen significante stijging is van het aantal landbouwschades gerelateerd aan wolvenpredatie. In Nederland, waar weliswaar sprake is van een stijging, blijkt dat boeren in bijna alle gevallen onvoldoende voorzorgsmaatregelen hebben genomen, zoals het plaatsen van wolfwerende rasters en het 's nachts ophokken van gehouden dieren.
Verlaging van de strikt beschermde status is niet alleen onwenselijk, maar ook contraproductief. Zelfs mét de huidige strikt beschermde status mag onder voorwaarden worden afgeweken van het verbod om wolven te verstoren of te doden, ter bescherming van landbouw en volksgezondheid. Als de strikt beschermde status wordt geschrapt, zijn de voorwaarden voor afschot veel minder streng. Juist door wolvenroedels in het nauw te drijven en te verstoren, wordt hun gedrag problematisch. Een wolvenjong dat niet leert jagen omdat zijn ouders worden afgeschoten, zal sneller opzoek gaan naar een makkelijke prooi, zoals een onbeschermd schaap in de wei.
De wolf heeft net als de mens het recht om te bestaan. En wij hebben als mens de intelligentie, de techniek én de verantwoordelijkheid om ervoor te zorgen dat wolven vreedzaam naast ons kunnen bestaan. Koester de wolf in plaats van hem dood te schieten.
Esther Ouwehand, Fractievoorzitter Partij voor de Dieren in de Tweede Kamer
Anja Hazekamp, Lid van het Europees Parlement voor de Partij voor de Dieren
Sebastian Everding, Lid van het Europees Parlement voor Partei Mensch Umwelt Tierschutz (DE)
Ingrid Visseren, Lid van de Eerste Kamer voor de Partij voor de Dieren
Niko Koffeman, Fractievoorzitter Partij voor de Dieren in de Eerste Kamer
Ines Kostic, Lid van de Tweede Kamer voor de Partij voor de Dieren
Eddine Ariztegui, Deputy Mayor van Montpellier & Co-president van Parti animaliste (FR)
Sandra Krief, Deputy Mayor van Grenoble & Co-president van Parti animaliste (FR)
Cristina García, Vice-voorzitter PACMA (ES)
Vanessa Hudson, Partijleider Animal Welfare Party (UK)
Kapa Monola-Lemière, Animal Justice Party Finland
Christiano Ceriello, Voorzitter van Partito Animalista (IT)
Nicole Holzherr, Tierpartei Schweiz
Inês Sousa Real, Partijleider Pessoas-Animais-Natureza (PAN, Portugal)
Gerben Uunk, Party for Animal Welfare Ireland
Eva van Esch, namens de Animal Politics Foundation