Klimaatbekoelers zijn de nieuwe klimaatontkenners
Ze construeren eerst twee extremen en positioneren zichzelf als het rationele en gematigde midden
Heb je al van de ‘klimaatbekoeler’ gehoord? Waarschijnlijk niet, want ik heb het woord net verzonnen als hertaling van ‘lukewarmers’. Klimaatbekoelers zijn de nieuwe klimaatontkenners. En ze doen dit best handig, want hun eerste zet is om zich expliciet te distantiëren van klimaatontkenning. Zo kopte Nieuwsuur onlangs toen ze klimaatbekoeler Mike Hulme uitnodigde: “Hulme is geen klimaatontkenner, maar…”. Dit ‘ik ben geen klimaatontkenner, maar…’ is het nieuwe ‘ik ben geen racist, maar…’.
Klimaatbekoeling is klimaatontkenning in een nieuw jasje. Het doel van de klimaatontkenners is al decennia hetzelfde, maar de manier waarop ze dit bereiken evolueert. Klimaatontkenning (een klimaatontkenner zal meteen zeggen: ‘klimaatontkenning’ bestaat niet, ik ontken toch niet het klimaat?) is vorm van wetenschapsontkenning en richt zich op één of meer van de vijf feiten van klimaatwetenschap:
- Het klimaat verandert niet.
- Het klimaat verandert maar dat komt niet door ons.
- Het klimaat verandert maar dat is niet erg want het klimaatverandering is van alle tijden.
- Het klimaat verandert misschien, misschien komt dit door ons, maar we weten dit niet zeker.
- Het komt door ons en we weten het zeker, maar het is niet erg.
- Het is misschien wel erg, maar wij kunnen het niet oplossen.
- Misschien kunnen we het theoretisch gezien wel oplossen, maar zolang China en India niets doen hoeven wij in Nederland in ieder geval niets te doen.
Et cetera, et cetera – de combinaties zijn oneindig.
Maar de conclusie is altijd dezelfde: we hoeven ons gedrag niet substantieel aan te passen en we moeten zeker geen klimaatbeleid voeren. Dit laatste is altijd het doel van commerciële klimaatontkenners: vastgoedmiljonairs willen bijvoorbeeld voorkomen dat ze verplicht worden klimaatrisico’s van vastgoed in kaart te brengen, want dit zou leiden tot waardeverlies. Fossiele industrie wil voorkomen dat ze zich daadwerkelijk aan de klimaatdoelen moeten houden, en hun versie van ‘groene groei’ door blijven voeren. Daarom sponsoren vastgoedbezitters en mensen uit de fossiele industrie klimaatontkenning en het verspreiden van klimaatdesinformatie: ze hebben er financieel belang bij.
Klimaatbeleid vertragen en voorkomen is het hoogste doel van de klimaatbekoeler en laat ook het onderscheid zien tussen misinformatie en desinformatie. Desinformatie is misinformatie die met opzet wordt samengesteld en verspreid. Dat is wat klimaatontkenners al doen vanaf het moment dat wetenschappers in dienst van de fossiele industrie ontdekten dat hun product tot een klimaatcrisis kon leiden. Eerst werd klimaatwetenschap keihard ontkend, vervolgens richtten ze zich op het creëren van een consensuskloof: twijfel zaaien over de mate van wetenschappelijke consensus over klimaatverandering. Nog steeds richten klimaatontkenners zich op het open houden van de consensuskloof, dus het verschil tussen de hoogst mogelijke zekerheid over de basisfeiten van klimaatverandering enerzijds, en het idee dat de gemiddelde Nederlander heeft van hoezeer wetenschappers dit zeker weten. Maar de klimaatbekoeler doet dit subtieler.
De klimaatbekoeler biedt als eerst weerstand aan de identiteit als klimaatontkenner, maar wel met de nodige slagen om de arm: Ik ontken niet dat het best wel eens zou kunnen zijn dat CO2 mogelijkerwijs één van de oorzaken van klimaatverandering… Misschien heeft de mens wellicht ook een mogelijke rol in… En dat we ons in zekere mate zouden moeten aanpassen – maar dit gebeurt ook al - … De conclusie is altijd hetzelfde, al richt het zich op het ontkennen van een ander aspect van klimaatwetenschap dan ‘harde’ klimaatontkenners: wij hoeven geen ingrijpend klimaatbeleid te voeren, in ieder geval niet meer dan toch al zal gebeuren. Dat we door evidence based klimaatbeleid veel leed kunnen voorkomen is echter net zozeer een wetenschappelijk feit als dat het verbranden van fossiele brandstoffen de grootste aanjager van de huidige klimaatverandering is.
Het ironische is dat klimaatbekoelers harde klimaatontkenning nodig hebben, als iets om zich van te distantiëren en zich daarmee als ‘rationeel’ en ‘objectief’ te presenteren. Het is te vergelijken met wat Wilders deed tijdens de algemene beschouwingen, als aftrap van zijn Milders-campagne waardoor de PVV de grootste werd in de verkiezingen. Hij maakte Baudet belachelijk om diens samenzweringstheorieën over bijvoorbeeld de maanlanding, en presenteerde zich daarmee in dezelfde zet als rationeler. Klimaatbekoelers doen ook iets dergelijks. Ze construeren eerst twee extremen en positioneren zichzelf als het rationele en gematigde midden. Enerzijds hebben ze het over de klimaatontkenners, waar ze zichzelf niet toe rekenen want ze ontkennen niet dat CO2 mogelijkerwijs een rol heeft in klimaatverandering en dat de mens wellicht een oorzaak is. Anderzijds construeren ze de ‘klimaatalarmisten’. Dit zijn de klimaatwetenschappers, die volgens hen allemaal corrupt zijn en veel te extreem. De gematigde wetenschappers worden volgens hen gecensureerd, wat ook verklaart waarom er vrijwel geen wetenschappelijke publicaties bestaan om hun positie te onderbouwen.
In lijn met hun doel is hun belangrijkste waarschuwing dat ‘alarmisten’ extreem en ongegrond klimaatbeleid willen doorvoeren. Die alarmisten hebben daar ook allerlei agenda’s voor – en dit zal de FvD-aanhang ook aanspreken. Afhankelijk van hun podium verbinden klimaatbekoelers het klimaatcomplot aan het coronacomplot, de WEF, de deep state, buitenaardse reptielen, enzovoorts.
De klimaatbekoeler weet handig te verbloemen dat hij een complotdenker is. En juist door de constructie van enerzijds de ‘extreme’ klimaatontkenners en anderzijds de ‘extreme’ wetenschappers en activisten met een verborgen agenda, positioneert hij zich als rationeel, gematigd, en objectief. Hoewel de klimaatbekoeler een wetenschapsontkenner en complotdenker is, met als doel het klimaatbeleid waar de klimaatwetenschap ons toe noopt te vertragen of voorkomen, valt me op dat deze benadering vrij goed werkt. De klimaatbekoeler wordt steeds meer geaccepteerd, misschien wel mede doordat de oudste klimaatontkennende politieke partij in Nederland de grootste in de verkiezingen is geworden.
Mijn verwachting is dan ook dat we de klimaatbekoeler steeds meer in de media zullen zien, of zelfs uitgenodigd zal worden om gastcolleges te geven aan kennisinstellingen. Hoe kan dit voorkomen worden? Door te werken aan onze weerbaarheid tegen klimaatdesinformatie. Journalisten, gezondheidsprofessionals, docenten, veiligheidsprofessionals en politici doen er dan ook goed aan zich te verdiepen in het vele materiaal dat beschikbaar is om te helpen klimaatmythes te ontkrachten en je te wapenen tegen de bekende tactieken van de fossiele industrie, vastgoedindustrie en anderen die profiteren van een steeds verder uit de hand lopende klimaatcrisis.