Zes jonge Portugezen, van 8 tot 21 jaar, zijn naar het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) in Straatsburg gestapt met een aanklacht tegen 33 geïndustrialiseerde landen. De jongeren stellen dat hun toekomst in gevaar wordt gebracht door de Europese landen omdat deze geen of te weinig gevolg geven aan het Akkoord van Parijs. Naast Nederland worden onder meer Rusland, Duitsland, het Verenigd Koninkrijk en Portugal aangeklaagd.
De zes komen uit drie gezinnen en zijn zich gaan interesseren voor het klimaat na de immense bosbranden waar Portugal in 2017 mee kampte. Ze realiseren zich dat hun leefomgeving door klimaatverandering wordt geteisterd en dat de problemen in de toekomst alleen maar erger zullen worden, zeker als landen niet in actie komen. Nu al kampen ze met gezondheidsproblemen door de aanhoudende hittegolven en zien ze dat hun land bedreigd wordt door de stijging van de zeespiegel. Portugal beleefde dit jaar, net zoals veel andere landen, ongekende hitterecords.
De klagers beroepen zich op de mensenrechten en de plicht van bij het hof aangesloten landen om die na te leven. Bijzonder is dat ze in verband met de haast niet, zoals gebruikelijk is, eerst in eigen land een rechtszaak tegen de staat hebben gevoerd maar direct naar het internationale hof stappen. Hun actie is wel geïnspireerd door acties op landelijk niveau. De afgelopen jaren zijn in tal van landen op zes verschillende continenten klimaatzaken tegen overheden gevoerd. De baanbrekende zaak van Urgenda tegen de Nederlandse staat is daarvan internationaal de meest in het oog springende.
“Onze generatie leeft in een tijd van groot gevaar en onzekerheid, dus onze stem moet gehoord worden”, verklaart de 12-jarige Andre Oliveira tegen de Deutsche Welle.
De jonge activisten worden ondersteund door de wereldwijde juridische actiegroep Global Legal Action Network (GLAN). Een woordvoerder van GLAN stelt dat de gevolgen van de klimaatcrisis worden afgewenteld op de jongere generaties en dat er dus eigenlijk sprake is van leeftijdsdiscriminatie. Het is voor het eerst dat er een klimaatzaak wordt gevoerd op grond van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens. Als de jonge aanklagers zaak winnen, worden de betrokken landen door de rechter verplicht tot het ondernemen van actie tegen klimaatverandering.