Wie waren toch die kiezers die de PVV in de laatste week aan de verkiezingswinst hielpen? Waren het mensen die nog steeds boos zijn over het bezuinigingsbeleid van de PvdA in Rutte-II? Waren het moslims die de grenzen willen sluiten? Of trok de PVV misschien zoveel stemmers vanwege alle doorwrochte sociaaleconomische plannen in het verkiezingsprogramma?
Dat lijkt allemaal niet het geval. Uit het Nationaal Kiezersonderzoek blijkt dat de nieuwe PVV-stemmers zich, net als de traditionele PVV-stemmers, in meerderheid vooral lieten leiden door een afkeer van migranten en van de politiek.
Politicologenblog Stuk Rood Vlees publiceert een analyse met uitgebreide aandacht voor de standpunten van de PVV-stemmers. “Vaak wordt gesteld dat de PVV het beste programma heeft en het dichtst bij de mening of standpunten staat. Daarbij wordt migratie en asiel veruit het meest genoemd. Ook wordt gesteld dat de PVV ervoor zorgt dat Nederland weer voor de Nederlanders wordt en dat de PVV, anders dan de andere partijen, de waarheid durft te benoemen.”
Bestaanszekerheid – lange tijd het dominante thema tijdens de verkiezingscampagne – speelde nauwelijks een rol bij de stemkeuze van het PVV-electoraat. De Volkskrant schrijft: “Ook de woningmarkt wordt nauwelijks genoemd, en dan uitsluitend gekoppeld aan migratie. Migratie en asiel worden in verschillende bewoordingen overduidelijk het vaakst genoemd.”
Veel nieuwe PVV-stemmers waren aanvankelijk van plan om BBB of NSC te stemmen, maar besloten uiteindelijk voor de racistische eenmanszaak van Geert Wilders te gaan. Zij wilden zo voorkomen dat Frans Timmermans of de VVD de grootste zouden worden. Ook JA21 en Forum verloren kiezers aan de PVV.