Er is geen enkele verplichting om een partij, groot of klein, op te nemen in een kabinet.
De PVV zag als eerste Nederlandse partij hoe krachtig de sociale media zouden worden. In de beginjaren van de eenmanspartij werd Geert Wilders door de pers redelijk kritisch aangepakt. De reactie daarop was even simpel als doorzichtig: voortaan weigerde Wilders deel te nemen aan talkshows. Zijn argument? Dat is allemaal ‘vooringenomen links’. Het grote inhakken op de pers was begonnen.
Via Twitter en Facebook kan de PVV ongehinderd door weerwoord al haar berichten verspreiden en daar eigen frames omheen verzinnen. De volgers namen het gretig over. Volgens hen is de NOS links en spreekt de pers überhaupt de waarheid niet. Jaren later zou Trump de media voortdurend “fakenews” (nepnieuws) noemen, een frame op zich.
Al snel stonden PVV politici bekend om hun lange reeksen ophitsende nep-berichten over islam, moslims, vluchtelingen en werd alles wat ze niet aanstaat “links” genoemd. Wie ze tegensprak en bijvoorbeeld met cijfers kwam als onderbouwing werd al snel geblokkeerd. Aanhangers kopieerden de berichten massaal naar groepen van gelijkgestemden. De waarheid deed er niet meer toe, de frames zijn belangrijker.
Wilders reisde in 2015 en 2016 naar verschillende locaties waar een asielopvang zou komen en riep op tot “verzet” tegen “asielwaanzin” en waarschuwde voor een “verkrachtingsepidemie”. Het ophitsen door de PVV en haar volgers had rellen bij raadsvergaderingen en informatieavonden tot gevolg. Politici werden aangevallen, burgemeesters bedreigd en er zijn aanslagen gepleegd op asielzoekersopvanglocaties en moskeeën. Zelfs omwonenden erkenden later dat ze zich hadden laten opnaaien, maar de beer was los, het is nooit meer opgehouden.
Om deze meutes met hun opgeklopte “zorgen” tegemoet te komen schoven de andere partijen steeds een stapje verder op naar rechts. Vooral de VVD bleek hier bijzonder weinig moeite mee te hebben. Toen vlak voor de verkiezingen van 2017 Nieuwsuur met een uitzending kwam over “nepnieuws in politieke campagnes” was het eigenlijk al te laat: de reguliere media werden door velen gewantrouwd. Vreemd genoeg was dit alles voor diezelfde media blijkbaar een reden om zich vriendelijker op te stellen richting Wilders. Dolgraag wilde ze hem in een show, tot zelfs een uitzending keuvelen over zijn katten. Geen grap.
Het is sindsdien alleen maar erger geworden. Na islam en vluchtelingen kwamen wetenschappers, docenten, milieuorganisaties, rechters en andere politici aan de beurt. Iedereen kreeg er via de Twitteraccounts van PVV’ers van langs. Dat het aangedikte of compleet gelogen onzin was deed al lang niet meer ter zake. Forum voor Democratie deed er nog een tandje bovenop en het kan dan ook niet verwonderen dat de PVV en FvD al jaren roepen de Nederlandse Publieke Omroep af te willen afschaffen omdat de inhoud hen niet aanstaat.
Het meest recente grote desinformatiefeest hebben we kunnen zien rond de COVID-19 pandemie. Dat Forum-leden het loodje legde boeide ze niet. Ophitsen tegen bestaande partijen, wetenschappers en pers was belangrijker. Want elke fascist weet: mensen die niets meer geloven kan je alles op mouw spelden.
De hoogste score haalde de PVV bij de Tweede Kamerverkiezingen van 2010: 24 zetels. Ze gaf vervolgens gedoogsteun aan minderheidskabinet Rutte I. Toen Wilders die in 2012 introk, viel het kabinet en werd de PVV daarna stelselmatig buiten de regering gehouden. Het zetelaantal lag tussen 15 en 20, er zat weinig schot in. Maar na al die jaren is het dan alsnog gebeurd: VVD’er Yeşilgöz zette deze zomer de deur open voor de PVV. Prompt werd de club als acceptabel gezien en walste Wilders opgetogen over de nieuwbakken lijsttrekker heen. Meteen daarna is het volgende frame ingezet: je kan en mag 2,5 miljoen PVV kiezers niet uitsluiten.
Maar het is de PVV die Nederlandse moslims basisrechten wil afnemen, de linkse NPO wil afschaffen, die cultuursubsidies wil intrekken, want dat zijn linkse hobby’s. Het is de PVV die in haar verkiezingsprogramma tekeer gaat tegen links-liberaal ideologisch stikstofbeleid. Of subsidie van linkse clubs als Milieudefensie wil intrekken. Noem het “links” en je mag het dwarsbomen, sterker nog, je moet het dwarsbomen.
Zijn er partijen elders op het politieke spectrum die campagne voeren met het intrekken van subsidie vanwege de (politieke) standpunten van een organisatie? Nee, natuurlijk zijn die er niet.
Dat is een bizar verschil tussen de PVV en overige partijen. Waar de PVV letterlijk alles als een politieke richting framed om het af te kunnen schieten en dus mensen vanwege die politieke richting uitsluit van bijvoorbeeld financiering, klaagt ze vervolgens dat haar eigen kiezers worden uitgesloten als de PVV niet in het kabinet zou zitten?
Er is geen enkele verplichting om een partij, groot of klein, op te nemen in een kabinet. Kiezers van partijen in de oppositie worden helemaal niet “uitgesloten” van volksvertegenwoordiging. Echter, beleid maken of willen maken om onderscheid op basis van iemands politieke voorkeur of levensovertuiging te maken is dat wel. En dat is precies waar de PVV sinds haar oprichting voor staat.
De oudejaarsconference 2019 werd gehouden door Claudia de Breij, ze haalde daarbij haar vader Henk aan: “democratie is een regering van de meerderheid die rekening houdt met de noden en wensen van de minderheid, met daarbij een vrije pers en een onafhankelijke rechtsstaat”.
Laat de woorden van Henk eens indalen en kijk door de frames heen. Vraag je vervolgens af of een club die er jarenlang alles aan heeft gedaan om op te hitsen tegen de vrije pers, tegen minderheden, tegen politici, wetenschappers en docenten, die er feitelijk aan werkte om elke tak van onze democratie te vernietigen, of die club thuishoort in ons landsbestuur.
Waarom zou je daar aan willen meewerken?
Dit artikel is ook verschenen op Sargasso.