We zijn geestelijke wezens met de driegeleding ziel, lichaam en geest
Het kerstfeest is een elk jaar weer terugkerend gebeuren. Zelfs, zij het in mindere mate, in een boeddhistisch land als Sri Lanka, waar ik wel onderzoek deed. In de huidige coronacrisis, waarin eenzaamheid een extra accent krijgt, lijkt het de landelijke maatregelen ten spijt, ook hoge ogen te gaan gooien. Wat is behoudens veel kaarslicht en gezelligheid, al of niet in familieverband, de diepere betekenis van dit feest?
Als kind dacht ik: past de naam kerst eigenlijk wel? Of is het in wezen niet een Jezusfeest? Dit omdat Jezus het immers was, die in Bethlehem als baby door de herders in een kribbe werd gevonden? Maar belangrijk lijkt in deze, dat de Jezusgestalte van de ‘Bergrede’ en van het ondergaan van een kruisdood al vrij jong, bij de doop in de Jordaan door de profeet Johannes, tevens de Christusgeest in zich opnam. Dat was in zekere zin een offer voor hem, dus dat hij de incarnatie van een goddelijk wezen als de persoon Jezus in zich moest opnemen. Maar hoe ook, daardoor kreeg de Christus de mogelijkheid om na Zijn afdaling uit de geestelijke wereld Zijn belangrijke werk op aarde te verrichten.
Zo werd kerst of kerstmis – een verbastering van Christus in wezen – het Christusfeest en dus veel minder gebonden aan het gebeuren in Bethlehem. Anders dan in het Westen viert het Oosterse christendom kerst dan ook niet slechts 2 dagen, maar van 24 dec. tot 6 januari, volgens overlevering de datum waarop de doop van Jezus in de Jordaan plaats vond. Het kerstfeest is zo meer het feest van de geest of ook wel het feest van de verbinding of herverbinding met de geestelijke wereld. Sinds de ‘bijna dood ervaringen’ in deze tijd, ook wel de ‘lichtwereld’ genoemd.
In de schepping is er sprake van zowel materie als geest. Daardoor wordt het bestaan van een geestelijke wereld naast en in verbinding met de aarde, als redelijk plausibel ervaren. Zeker door mensen die de verbinding daarmee en zo ook de goddelijke geest in hun hart innerlijk ervaren. We zien echter dat er lang niet altijd vanuit de aarde een goede verbinding met de geestelijke wereld is. Er waren of zijn perioden dat er sprake is van een negatieve ontwikkeling in de richting van veel egoïsme en een sterke gerichtheid op de materie, kortom het uiterlijke. Dit was ook ruim 2000 jaar geleden het geval. Het is de reden dat de Christus neerdaalde op aarde om de ‘scheiding’ tussen beide werelden ongedaan te maken.
Het geschenk dat de Christus toen bracht, is dus dat hij door een zeker offer die verbinding herstelde, voor een bepaalde tijd althans. Of Hij nog eens terug zal komen met een analoge missie, weet ik niet, ook al valt dat zeker niet uit te sluiten. Maar het kerstfeest – dat begrijp ik ook in de geestelijke wereld vrij bruisend wordt gevierd – brengt ons in elk geval weer wat dichterbij en maakt meer bewust van de goddelijke geest in ons en bij genoemde ‘lichtwereld’ en dus ook bij het feit, dat de bewoners van die wereld, ook wel engelen genoemd, veel meer met ons bezig zijn dan wij vaak beseffen. En ook dat de geest niet moet worden verward met de ziel en zeker ook niet met ons verstand, hoezeer we ook vaak ten onrechte menen dat we ons brein, zo niet ons lichaam, zijn.
We zijn geestelijke wezens met de driegeleding ziel, lichaam en geest. Kerstmis, bij uitstek het feest van de geest en het licht lijkt hiervan ons extra bewust te doen worden.