Kansen om de opwarming van de Aarde tot 1,5 graad te beperken verdampen nu snel
De laatste kans nadert om de uitstoot van broeikasgassen terug te dringen en zo de opwarming van de aarde af te remmen tot 1,5 graad. Die norm is onderdeel van het Parijse klimaatakkoord maar er gebeurt te weinig om die te bereiken. Dat blijkt uit een nieuw rapport van het VN Klimaatpanel IPCC. Als er nu daadwerkelijk maatregelen genomen worden valt de veiligheid en leefbaarheid nog te redden maar 1,5 graad opwarming tussen 2030 en 2035 is al bijna onafwendbaar en dat is 10 jaar eerder dan eerst werd gedacht.
Detlef van Vuuren, hoogleraar Integrated Assessment of Global Environmental Change aan de Faculteit der Geowetenschappen van de Universiteit Utrecht en senior onderzoeker bij het Planbureau voor de Leefomgeving, is co-auteur van het rapport. Hij verklaart tegenover de NOS:
"Als we nu niet, in de komende jaren, heel snel die uitstoot terugbrengen, dan zullen we in het volgende IPCC-rapport niet anders kunnen concluderen dan dat de 1,5 graad definitief niet meer haalbaar is. Tegelijk is ook belangrijk om te constateren dat 1,6 graden opwarming alweer beter is dan 1,7 graad", aldus Van Vuuren, die beklemtoont dat alle CO2 die wordt uitgestoten eeuwenlang in de atmosfeer blijft zitten.
Het rapport stelt ook dat iedere terugdringing van de opwarming van levensbelang is. Inmiddels worden de gevolgen van de klimaatcrisis steeds duidelijker merkbaar en ze komen ook sneller dan verwacht omdat de effecten elkaar versterken. Extreme weersverschijnselen nemen toe. Ook in Europa worden recordtemperaturen bereikt die de leefbaarheid bedreigen. Plotselinge overstromingen en zogeheten freak weather nemen toe. Maar ook de droogte baart zorgen, evenals de toename van ongekende bosbranden. In Frankrijk is op sommige plaatsen afgelopen zomer het drinkwater op rantsoen gegaan. Het rapport stelt dat zo'n 3,5 miljard mensen in omstandigheden leven die hen extra kwetsbaar maken voor de gevolgen van de klimaatcrisis.
Het rapport is vorige week op een bijeenkomst in het Zwitserse Interlaken goedgekeurd door regeringen uit de hele wereld. Ontkennen van de crisis, zoals decennialang gebeurde, is geen optie meer. Als er niets verandert wordt eind deze eeuw een opwarming van 3 graden bereikt. Als EU, China en India hun beloftes nakomen en vanaf het jaar 2050, respectievelijk 2060 en 2070 geen CO2 meer uit stoten dan kan de opwarming nog beperkt blijven tot 2 graden, al is dat boven de grens die door de VN als 'gevaarlijk' wordt bestempeld.
Gelukkig zijn er, te midden van alle somberheid, ook hoopvolle ontwikkelingen, benadrukken de experts. Op veel plekken is duurzame energie inmiddels goedkoper dan fossiele energie, een paar IPCC-rapporten geleden was dat nog anders. Of neem de omslag naar elektrisch rijden: ineens is het denkbaar dat moderne landen binnen tien tot twintig jaar volledig zijn omgeschakeld op elektrisch vervoer. ‘Allerlei dingen gaan de goede kant op. Alleen nog lang niet snel genoeg’, zegt Van Vuuren.