Kans dat Europa niet meer van apenpokkenvirus afkomt

Als de uitbraak van het apenpokkenvirus in Europa niet gauw onder controle wordt gebracht, is de kans groot dat endemisch wordt. Oftewel: dan is het virus here to stay. Daarvoor waarschuwt het Europees Centrum voor ziektepreventie en -bestrijding (ECDC).

In West- en Midden-Afrika is het apenpokkenvirus al endemisch. In Europa kwam het virus slechts heel zelden voor, meestal bij reizigers die het in een Afrikaans land hadden opgelopen. Niet eerder kwam het virus op deze schaal voor in Europa en ook uniek is dat er bij veel van de besmette personen geen enkele link is met een van de Afrikaanse gebieden waar het virus voorkomt.

Apenpokken is – net als bijvoorbeeld Covid-19, maar ook Lyme en Q-koorts - een zoönose, een infectieziekte die van mens op dier kan overgaan. Het grote gevaar schuilt er nu in dat de Europese besmettingen overslaan op Europese inheemse diersoorten, waarna het virus zich nog maar moeilijk onder controle laat brengen. Die kans wordt nu nog niet heel hoog ingeschat, maar dat kan snel veranderen. Of Europese zoogdieren vatbaar zijn voor het virus moet nog nader worden uitgezocht, zo meldt het CDC: ‘Het is echter waarschijnlijk dat knaagdieren - en met name soorten eekhoorns - geschikte gastheren zijn. En ook overdracht van mens op huisdier is theoretisch mogelijk.’ 

Tot nu toe zijn er buiten West- en Midden-Afrika zo’n 260 bevestigde of vermoedelijke gevallen van apenpokken bekend, in meer dan twintig landen, waaronder Nederland, België, Duitsland, Frankrijk, Italië en het Verenigd Koninkrijk. Ook in de Verenigde Staten, Canada, Australië en Marokko is het virus inmiddels opgedoken. Het ECDC pleit voor een nauwe samenwerking tussen de gezondheidsdiensten in de landen om de besmettingen snel in kaart te brengen en de verspreiding van het virus tegen te gaan. 

Duitsland heeft inmiddels 40.000 doses van het Imvanex-pokkenvaccin besteld, en ook Frankrijk overweegt vaccinaties om apenpokken te bestrijden. Die zouden dan in eerste instantie worden toegediend aan mensen die in nauw contact zijn geweest met een besmet persoon.