De twee grootste partijen, VVD en D66, zijn inmiddels qua leiderschap en bestuurscultuur wel heel dicht naar elkaar toegegroeid.
De persconferentie van Sigrid Kaag over de MeToo-affaire bij D66 wekte de indruk dat het virus van VVD-leider Mark Rutte nu ook overgeslagen is op Sigrid Kaag. Ook zij achtte zich niet zo verantwoordelijk voor de slechte behandeling van slachtoffer(s), in dit geval van grensoverschrijdend gedrag, binnen haar eigen partij.
De excuses moesten uit haar tenen komen. Tegelijkertijd maakte ze in woord en gebaar duidelijk dat ze zou aanblijven als leider. Want je kon toch niet alleen op zo’n klein onderdeel van in haar ogen een breed pallet van taken en werkzaamheden, conclusies trekken over haar kwaliteiten en haar leiderschap. Ook daarin kun je onmiskenbaar het Rutte-virus herkennen.
Macht corrumpeert en deze D66-affaire bewijst dat nog eens glashelder. Vooral in een politieke partij waar veel leden, mannelijk en vrouwelijk, voldoen aan het zevenvinkjesprofiel: hoger opgeleiden waarvan in het algemeen het leven vaak voorspoedig, zonder veel tegenslag, verloopt.
De twee grootste partijen bij de laatste Tweede Kamerverkiezingen de VVD en D66 zijn dus inmiddels qua leiderschap en bestuurscultuur wel heel dicht naar elkaar toegegroeid. In negatieve zin wel te verstaan! Met de VVD-premier als trendsetter die de toon heeft gezet hoe je ongeacht wat er gebeurt en waarvoor je verantwoordelijk gehouden kunt worden toch gewoon kunt aanblijven. Nadat je eerst alles langs je af laat glijden, excuses hebt aangeboden en de burgers daarna beloofd om het voortaan anders te gaan doen. Opstappen is een no-go geworden.
Lodewijk Asscher van de PvdA heeft in januari 2021 een voorbeeld gegeven van hoe het anders kan als een politicus zich verantwoordelijk voelt voor iets dat mede onder zijn verantwoordelijkheid fout gegaan is. Asscher trad af als fractievoorzitter van de PvdA Tweede Kamerfractie naar aanleiding van de toeslagenaffaire. Een plotseling vertrek waarvan de PvdA nu nog veel last ondervindt. Zeker door het recente onverwachte vertrek van zijn opvolger Lillianne Ploumen.
In een tijd dat ons land door bekwame leiders door een periode van zwaar weer geloodst moet worden is het belangrijk dat burgers volledig vertrouwen kunnen hebben in de leiders van de grootste politieke partijen in de coalitie. Daarvan is nu geen sprake.
Misschien is door de lange periode van informeren en formeren in kleine slecht geventileerde afgesloten ruimtes het Rutte-virus gaan muteren. In een zeer besmettelijke variant die ook kon overslaan naar andere politieke partijen. Een variant die dwars door de beschermende muren van het nieuwe leiderschap van Sigrid Kaag ook haar kan hebben besmet. Een besmetting die zich eerst zonder merkbare klachten manifesteerde en waarvan Kaag wellicht geen weet had. Na haar persconferentie weet iedereen dat er wel degelijk klachten zijn door de besmetting.
Van Rutte kan Kaag nog wel één ding leren om goed om te gaan met het Rutte-virus. Je moet vooral niet boos of geïrriteerd in het openbaar reageren op kritische vragen van de media. Gewoon blijven lachen en uitstralen dat het allemaal niet zo erg is als men het wil doen voor komen. Dan heb je kritische journalisten in je broekzak en kan je gewoon overgaan tot de orde van de dag.