Justitie, rechtbank en advocaten waarschuwen: rechtsstaat in groot gevaar

De hoofdofficier van justitie, de president van de rechtbank en de deken van de orde van advocaten (de 'togadriehoek') van Amsterdam maken zich ernstig zorgen over de rechtsstaat. Zij uiten hun zorgen in een opiniestuk in De Telegraaf. "De rechtsstaat is niets minder dan de ruggengraat van onze samenleving. Zonder rechtsstaat kunnen burgers in ons land niet goed samenleven."

De balans tussen de wetgevende, uitvoerende en rechtsprekende macht raakt verstoord, waardoor officieren van justitie, rechters en advocaten minder goed hun werk kunnen doen, constateren ze. "Togadragers worden bedreigd en rechterlijke uitspraken worden afgedaan als 'ook maar een mening'", schrijven hoofdofficier van justitie René de Beukelaer, president van de Amsterdamse rechtbank Bart van Meegen en co-deken Jacqueline Schaap van de Amsterdamse orde van advocaten:

Die ondermijning van de rechtsstaat is een sluipend proces. Als de wetgever wetten te streng of te onduidelijk formuleert, kan dat leiden tot fouten in de uitvoering en onvoldoende rechtsbescherming voor burgers. Kritiek van politici op rechterlijke uitspraken ondergraaft het vertrouwen van burgers in onafhankelijke en onpartijdige rechters. Denk ook aan de kortingen op de sociale advocatuur en hoge griffierechten, waardoor het voor veel burgers, maar ook het midden- en kleinbedrijf, steeds lastiger wordt om naar de rechter te stappen.

Dinsdag deed de rechtbank Amsterdam aangifte tegen de ministers Faber (PVV, Vreemdelingenhaat) en Van Weel (VVD, Justitie en Veiligheid). Dat gebeurde nadat een rechter en diens partner de afgelopen dagen het doelwit werden van online intimidatie. Faber en Van Weel stookten het vuurtje op.

De Togadriehoek schrijft ook:

Wie een rechter op sociale media bedreigt, omdat hij zijn werk doet, schaadt de persoon van de rechter en diens gezin, en ook het vertrouwen in de instituties. Dat raakt iedereen. Want als mensen zich niet meer gebonden achten aan het recht, als de wet wel voor jou geldt, maar niet voor mij, is het niet mogelijk om samen te leven. In landen om ons heen zien we waartoe dat kan leiden; corruptie, discriminatie, intimidatie. De rechtsstaat behoedt ons uiteindelijk voor het recht van de sterkste. Of van de rijkste.

Dat laatste kan niet anders gezien worden dan een duidelijke waarschuwing voor Amerikaanse praktijken, waar een klein groepje miljardairs inmiddels de Verenigde Staten heeft overgenomen.