Jij past er hoe dan ook niet bij, is de boodschap die Faber consequent uitdraagt

Iedereen telt mee in Nederland, maar sommigen tellen meer dan anderen. Nu de hoorzittingen voor ministers en staatssecretarissen zich aandienen, moeten de Kamerleden die lid zijn van de Vaste Kamercommissie zich beraden. In het licht van dit nieuwe fenomeen en wat we in dit formatieproces al eens hebben meegemaakt, moeten deze Kamerleden zich beraden over de toekomst. Met de beoogde minister van Asiel en Migratie (PVV) Marjolein Hillegonda Monica Faber-van de Klashorst komt dat ernstig in het geding. Twee zaken staan hier ter discussie: haar integriteit en gebrek aan zelfreflectie.

Terwijl onze (schoon)ouders veelal de fabrieken bevolkten, drukten ze ons op ons hart dat we onze broodtrommel moesten delen met minderbedeelden, naar eer en geweten handelen en hard werken om het stokje over te dragen. Alles wat wij en onze ouders bezitten, is doordrenkt van werkethos en praktische levensfilosofie: Alin Teri, eerlijk verdiend brood. Soms heb je geluk en word je geboren in een gezin waar dat zwaarder weegt dan alle rijkdom van de wereld bij elkaar. Wat dat betreft zijn wij schatrijk geboren. Wat je niet bent, kun je worden. We spiegelen ons aan onze rolmodellen en zeggen meer, meer, meer integriteit.

In een tijd waarin de mensen die weinig geven om een onbesmet blazoen, de ivoren torens willen bezetten, is voorzichtigheid geboden. Voorzichtigheid, ook wel wijsheid genoemd, is de blauwdruk voor vooruitziendheid, scherpzinnigheid en discretie. Het vermogen tot het maken van het ethische onderscheid tussen goed en kwaad, is alsof je de "gids" bent voor andere deugden, met de nadruk op regel en matiging. Een integere regering is het fundament voor het vertrouwen van de burger in de democratie en rechtsstaat. De mazen van de wet kunnen we dichten. Wat we grondig moeten renoveren is onze perceptie van integriteit in Nederland.

Integriteit is meer dan wat ethiek vraagt, het juiste gedrag vertonen wanneer niemand kijkt of controleert. Dat betekent dat je je niet alleen houdt aan de wet- en regelgeving, maar ook dat je leeft naar de letter en de geest. In haar twaalfjarige lidmaatschap in de Eerste Kamer en ook als fractievoorzitter van de PVV-senaatsfractie heeft Faber meermaals bewezen dat dat voor haar niet geldt. Tijdens haar PVV-fractievoorzitterschap in Gelderland raakte Faber in februari 2015 in opspraak door een onderzoek van NRC Handelsblad. Daaruit bleek dat ze het geld dat bedoeld was om de fractie mee te ondersteunen, uitgaf aan het IT-bedrijf waarvan haar zoon mede-eigenaar was.

Faber vond dat ze geen regels had overtreden omdat ze de regels heeft omzeild. Technisch gezien kon ze niet verantwoordelijk gehouden worden omdat ze de zakenpartner van haar zoon had ingehuurd, en niet haar zoon zelf. Daarmee was voor haar de kous af, ze heeft de vergadering van de fractievoorzitters van de Provinciale Staten over haar integriteit verlaten. Ondanks het feit dat ze naar eigen zeggen niets verkeerd had gedaan, heeft zij dat bedrag van 8000 euro uit eigen zak betaald. Ze bewees dat ze haar zonde met een schaamlap bedekte.

Onze democratie en de regels tussen Kamer en kabinet zijn gebaseerd op vertrouwen. De benoeming van Faber staat voor de normalisering van integriteitschendingen. Asielzoekers en migranten die ons land nog moeten leren kennen, moeten een voorbeeld kunnen nemen aan bewindslieden die voor hen zijn aangesteld. Haar aanstelling als minister van Asiel en Migratie is een risico voor nieuwkomers, het schept precedent dat zelfs de bewindslieden het niet zo nauw nemen met het vertrouwen dat in hen is gesteld. Integer en toegewijd handelen moet een voorwaarde zijn om te kalibreren vanuit de beginselen van onze democratie en rechtsstaat.

Het is heel belangrijk dat je niet alleen je eigen pijn wilt voelen, maar ook oog hebt voor anderen. Jij past er hoe dan ook niet bij, is de boodschap die Faber consequent uitdraagt. Zo noemde ze in 2015 de islam een 'verwerpelijke ideologie'. In 2017 was Faber met Geert Wilders in Arnhem de kartrekker van de protesten tegen de benoeming van Ahmed Marcouch als burgemeester. In 2020 gebruikte ze het woord 'omvolking.' Aan zelfreflectie doet Faber niet, het deert haar niet dat ze de term uit het nationaalsocialisme predikt. "Dat zou kunnen. Dat weet ik niet, daar houd ik me niet zo mee bezig."

Een bewindspersoon die niet nadenkt over de gevolgen van haar uitspraken, is een gevaar op zich. Faber in gebreke stellen wegens ondeugdelijk werk en vragen om het herstellen van de gevolgschade kunnen de leden van de Vaste Kamercommissie niet. De leden moeten trachten een einde te maken aan de slaap van de rede die monsters produceert.