Israël is helemaal geen democratie

Het is even voor negen uur in Israël en de stembussen voor de verkiezingen gaan bijna sluiten, zo hoor ik op het VRT-journaal dat ik via de satelliet kan ontvangen. Miljoenen Israëlische staatsburgers konden vandaag stemmen voor de nationale verkiezingen.

Toen ik vanochtend met de auto onderweg was om mijn dochter Louisa af te zetten bij de oppas om daarna naar mijn werk te gaan, reed ik langs de Israëlische nederzetting Har Homa. Bij de ingang naar de nederzetting, die gebouwd is op het land van Palestijnen uit Bethlehem, stonden twee jonge mensen met een spandoek als steun voor de partij van Avigdor Lieberman. Deze Russische immigrant in Israël en minister van Buitenlandse Zaken heeft in de verkiezingsstrijd afgelopen week gezegd dat Arabische inwoners van Israël die niet loyaal zijn aan de Staat, hun hoofd moet worden afgehakt. Eerder in zijn loopbaan heeft hij ook al voorgesteld om alle Arabische inwoners van Israël te deporteren en hun staatsburgerschap af te nemen.

Ik wil eigenlijk stoppen. En uitstappen. Een praatje maken. En dan vragen of er in Israël eigenlijk wel plaats is voor mijn dochter Louisa, geboren in het Hadassa ziekenhuis in Jeruzalem. Blond als ze is en met haar fel blauwe ogen, heeft ze op het eerste gezicht helemaal niets Arabisch. Maar ze is wèl de dochter van een Palestijn uit Jeruzalem. En ze heeft net als haar vader inwonerschap van de stad Jeruzalem.

De familie van mijn man Tariq gaat vele generaties terug. Zij zijn deel van de inheemse bevolking van dit gebied. De meeste Israëli’s, die wèl staatsburgerschap hebben, zijn immigranten of kinderen van immigranten, die hier in de afgelopen eeuw zijn komen wonen. Zij hebben wèl het recht om te stemmen. Mijn man Tariq niet.

Wij moeten ons wèl aan de Israëlische wet houden, belasting betalen, we zijn verplicht verzekerd in Israël, ik moest een Israëlisch rijbewijs halen en ik krijg mijn visum om bij mijn man en dochter te kunnen zijn van het Israëlische ministerie van Binnenlandse Zaken. We zijn dus volledig afhankelijk en hebben veel verplichtingen aan de Staat Israël. Maar we mogen niet meedoen met het stemmen voor de volksvertegenwoordiging in het parlement.

En dat is één van de vele frustraties. Israël portretteert zichzelf graag als de enige democratie in het Midden-Oosten. Maar ik vind er niets democratisch aan dat wij als inwoners van Jeruzalem niet mogen stemmen voor de nationale verkiezingen.

Mijn andere frustraties? Ik wil ze graag even van me afschrijven. Een paar recente voorbeelden.

Mijn schoonzusje gaat binnenkort trouwen met de liefde van haar leven. Ze heeft hem op de universiteit ontmoet. Hij komt uit een dorpje nabij Nablus. Dat ligt in de Westbank. Hij krijgt geen toestemming om door de checkpoint naar Jeruzalem te komen. Hij kan dus nooit bij ons op bezoek komen en zien waar zij is opgegroeid. Nu moet zij dus verhuizen naar de Westbank en als ze daar eenmaal woont, is de kans groot dat haar Jeruzalem-identiteitskaart wordt ingetrokken, want het centrum van haar leven is dan niet meer in Jeruzalem. Dan kan zij niet meer zomaar bij ons op bezoek komen en zal zij een militaire vergunning moeten aanvragen.

Ik geef les op een school voor beroepsopleidingen in Bethlehem. Twee weken geleden kwam een leerling zich excuseren. Hij kon niet naar de les komen, want hij moest naar een begrafenis van een vriend die de nacht daarvoor was doodgeschoten door het Israëlische leger. Ze waren midden in de nacht binnengevallen om een jongen op te pakken. Er ontstond tumult en veel jongens gingen naar buiten. Er ontstond een opstootje en deze 19-jarige student, één van zijn goede vrienden, werd doodgeschoten. Hij excuseerde zich, hij had zijn huiswerk wèl gemaakt, of ik dat voor hem kon nakijken.

De vrijdag daarna had ik voor het eerst sinds de geboorte van Louisa een avondje uit met een paar vriendinnen afgesproken. We gingen naar een café in Bethlehem waar die avond een dj zou komen. Ik had een leuk jurkje aangedaan dat eindelijk weer paste na het kwijtraken van de zwangerschapskilo’s. Om in Bethlehem te komen moet ik via de militaire checkpoint in de Muur die Israël heeft gebouwd. Ik was er net doorheen toen ik me realiseerde dat ik door een wolk traangas reed. Een dozijn Israëlische soldaten stond inmiddels achter mij traangas granaten af te schieten. Vóór mij stond het verkeer ineens stil. Ik kon niet vóór- of achteruit. Buiten zag ik verschillende mensen staan overgeven en naar adem happen. Ik werd heel nerveus. Ik kon niet uit de auto. Teveel traangas. Ik voelde mij niet veilig. En ik wilde alleen maar leuk een avondje uit.

Bethlehem ligt trouwens in de Westbank en is compleet omringd door muur, hekken, checkpoints en nederzettingen. Er zijn 7 toegangswegen naar Bethlehem die elk kunnen worden afgezet door het Israëlische leger met een daartoe geïnstalleerd hek dat open en dicht kan. Bethlehem valt onder de Palestijnse Autoriteit. Zelfs als Palestijnen besluiten om met stenen naar de Muur te gooien, is dat geen reden voor het Israëlische leger om te moeten aanvallen. De veiligheid van Israël is absoluut niet in het geding.

Mijn grootste frustratie is dat wij als niet-joodse inwoners van Israël niet gelijkwaardig zijn. Er zijn 50 wetten die discrimineren ten opzichte van niet joden. Dat Tariq en de andere Palestijnen in Jeruzalem niet mogen stemmen, is maar één voorbeeld.

Waarom ga je dan niet in Nederland wonen? Onder andere vanwege hetzelfde probleem als mijn schoonzus nu tegemoet ziet, dat Tariq zijn Jeruzalem ID niet wil kwijtraken. Maar natuurlijk ook omdat hij hier geworteld is. Hier is hij geboren, hier komt hij vandaan, hier bezit hij een stuk land en hier willen wij oud worden. Maar wèl graag in een democratisch land waar iedereen gelijkwaardig is.

Kristel Letschert komt oorspronkelijk uit Utrecht, maar woont en werkt al een aantal jaar in de Palestijnse gebieden. Vanuit Beit Safafa, een Palestijns dorp aan de Israëlische kant van de muur, houdt ze voor Joop wekelijks een blog bij over wat het betekent om, getrouwd met een Palestijn, op de Westbank te wonen.