Israël en de Palestijnen hebben elkaar nodig

Voor de meesten van ons is het makkelijk. We zijn in Nederland, hebben een baan, pensioen of uitkering, en vooral heel makkelijk praten. Wij zitten niet in schuilkelders, we krijgen geen telefoontje dat het huis naast ons over een minuut platgebombardeerd wordt. Wij hoeven niet het leger in, onze kinderen hoeven niet het leger in, en we hoeven ons geen enorme zorgen te maken als ze wat later thuis zijn. We hebben een paspoort en kunnen reizen. Als we ergens willen wonen is er niemand die tegen ons zegt dat we vanwege onze afkomst er niet gewenst zijn. Wij hebben makkelijk praten.

Geen alternatief Hier is demonstreren dan ook te makkelijk. Het liefst zou ik zowel tegen de pro-Israël als tegen de pro-Palestina-demonstraties willen demonstreren. Israel en de Hamas houden elkaar in een dodelijke wurggreep en zowel het ongerichte Palestijnse geweld als het excessieve Israelische geweld lossen niets op. Er volgt alleen maar haat op haat.

Ik erger me wezenloos aan het nauwelijks verborgen antisemitisme bij de ene, en de geweld-goedpratende en denigrerende toon aan beide kanten. De supporters aan beide kanten hoeven weinig moeite te doen om het gelijk aan hun kant te vinden. De standpunten staan vast, en het is een kwestie van argumenten en voorbeelden erbij kiezen, en die zijn ruim voorradig. Ik denk dat weinig mensen met een andere mening zich erdoor laten overtuigen, maar de mensen die de argumenten aandragen graven zich alleen maar dieper en dieper in. De filmpjes waarin geweld verheerlijkt wordt, de gruwelijke beelden, de propaganda die de menselijkheid van de vrienden en de onmenselijkheid van de vijand uitleggen: ze lossen niets op; ze versterken alleen maar het wantrouwen, de haat en de vijandschap.

Hoop En toch: een alternatief voor vrede is er niet. Uiteindelijk ben ik er hoopvol over gestemd. Ik kan me de schijnbaar uitzichtloze situaties herinneren in Zuid-Afrika tijdens de apartheid, in Europa tijdens de Koude Oorlog, in Zuid-Amerika tijdens de junta’s en als ik nu aan mijn kinderen moet uitleggen dat er vroeger een muur stond in Berlijn en Europa hopeloos verdeeld was, kijken ze me aan met hetzelfde ongeloof als de kinderen die nu uitgelegd wordt dat je vroeger niet over politiek kon praten of je alleen op bepaalde bankjes in het park mocht zitten. Kortom: de toekomst kan ons nog verbazen. Daarom is er geen alternatief dan hoop te hebben, en de hoopvolle initiatieven te steunen.

Vrienden van me in Shilo vertelden me van een bijeenkomst in Gush Etzion op de 17e Tammuz (een vastendag, vorige week), die dit jaar tijdens de Ramadan viel, waar Moslims en Joden, ondanks dat ze in Judea en Samaria wonen, gezamenlijk het vasten braken. Ik sprak Mohammad Darawashe van Givat Haviva vandaag, die ondanks dat hij met zijn dochters vandaag tijdens een vreedzame demonstratie met traangas werd bestookt, blijft geloven in vrede tussen mensen van goede wil.

Misschien dat het morgen nog oorlog is, misschien dat er over 10 jaar een oplossing is die mij of jou niet aanstaat, maar dat betekent niet dat we niet vandaag samen kunnen proberen te leven.

Vrienden Israel en de Palestijnen hebben allebei vrienden nodig, en uiteindelijk, elkaar. En juist omdat we hier makkelijk praten hebben, moeten we de makkelijke argumenten laten varen, en het moeilijke, kronkelige en steile pad kiezen van het proberen samen te werken. Hoe de toekomst eruit ziet weet niemand, en we kunnen van mening verschillen over hoe die toekomst eruit moet zien, maar vandaag moeten we door één deur. Israel en de Palestijnen hebben vrienden en hoop nodig. En dat dat moeilijk op te brengen is, ben ik met iedereen eens. Maar als het in Gush Etzion kan, en als het in Nazareth kan, dan kan het zeker ook hier.