Het is terecht dat de Haagse Hogeschool geen stilteruimte wil creëren

Al jarenlang wordt er gepleit voor een stilteruimte op de Haagse Hogeschool. Ook dit jaar is er weer een petitie opgestart om af te dwingen dat de Haagse het besluit tot het creëren van een stilteruimte neemt. Tot nu toe is dit niet gebeurt, en ook nu lijkt de hogeschool niet geneigd om aan deze oproep tot een stilteruimte toe te geven. Zelf ben ik ben geenszins een principieel tegenstander van stilte- of gebedsruimtes in onderwijsinstellingen. Maar wanneer er gedacht wordt over het instellen ervan moeten er mijns inziens wel aan een aantal voorwaarden zijn waar aan voldaan dient te worden, en bezwaren waar mee rekening gehouden wordt. Op het moment dat dit niet het geval is, is het creëren van een dergelijke stilteruimte dan ook naar mijn mening onwenselijk.

Breed gedragen Het gaat hier om de volgende punten. Als eerste moet er een duidelijke, breed gedragen, vraag naar zijn. Of dat het geval is, is op de Haagse niet duidelijk. Petities in het verleden werden vooral door niet-studenten getekend. Het is onduidelijk hoeveel studenten er op dit moment behoefte aan hebben en het lijkt er eerder op dat een vrij kleine groep dit wil. En een Hogeschool kan nu eenmaal niet aan elke eis van elke groep studenten tegemoet komen, om vrij voor de hand liggende redenen.

Ook zou er een duidelijke praktische noodzaak toe moeten zijn. Een gebedsruimte op Schiphol bijvoorbeeld is logisch, want je gaat niet even makkelijk even ergens anders bidden. Maar er bevinden zich meerdere moskeeën in de omgeving van de Haagse, die gelegen is tussen de wijken Laak, Stationsbuurt en Schilderswijk in, waar studenten die daar behoefte aan hebben makkelijk tussen colleges door even kunnen gaan bidden. Er is dan ook geen enkele praktische reden om een dergelijke stilteruimte te creëren op de Haagse Hogeschool.

Inclusiviteit Daarnaast moet er gekeken worden naar het nut van een dergelijke ruimte. Sommigen claimen dat een gebeds- of stilteruimte een vorm van erkenning en waardering van diversiteit en inclusiviteit is, zaken die zeker van belang zijn. Maar de primaire taak van een onderwijsinstelling is goed onderwijs, en daaraan gerelateerde activiteiten, verzorgen. Een eigen ruimte voor een studievereniging die borrels, lezingen en excursies verzorgd, is dan logisch. Maar wat is het nut van een gebedsruimte in het kader van het onderwijs? Het is in dat opzicht verstandiger om beschikbare ruimtes op een Hogeschool in te zetten ten behoeve van het onderwijs – en daaraan gerelateerde activiteiten – en niet voor zaken die daar weinig mee te maken hebben, zoals het verrichten van een gebed.

Verder dient er ook sprake te zijn van gelijke behandeling wanneer er voor een bepaalde groep een eigen ruimte komt. Indien een groep studenten voor bepaalde privéhandelingen een ruimte wenst, dient die er ook te komen voor andere groepen. De vraag is of dit niet de deur open zet naar een veelvoud van ruimtes die voor allerhande activiteiten gebruikt worden die weinig met de core business van een hogeschool te maken hebben. Beter is het dan om hier principieel niet aan te beginnen, om te voorkomen dat sommige groepen zich straks achtergesteld zullen voelen.

Gendersegregatie Tot slot is het van belang om te kijken naar hoe de ruimte gebruikt zal worden. In de praktijk worden stilteruimtes vrijwel altijd islamitische gebedsruimtes, en worden zij niet of amper gebruikt door andere groepen. Dit hoeft op zich geen probleem te zijn, maar het gaat erom dat het helder is wat de functie van de ruimte zal zijn. In het verleden kende de Haagse een gebedsruimte, waar toen onder meer sprake was van het scheiden van mannen en vrouwen bij het gebed. Dit is ook iets wat tot voor kort plaatsvond in een (overigens illegale en inmiddels gesloten) stilteruimte op de Hogeschool Rotterdam. Gendersegregatie is iets onwenselijks. Zeker op een hogere onderwijsinstelling. Het botst met de kernwaarden waar de Haagse voor staat. Bovendien is uit onderzoek gebleken dat gendersegregatie bijdraagt aan negatieve stereotyperingen over het andere geslacht, met name over vrouwen. Wanneer er een stilte- of gebedsruimte op de Haagse komt is de kans is groot dat er gendersegregatie plaats zal vinden. In dat geval is voorkomen beter dan achteraf in moeten grijpen.

Op het moment dat een stilte- of gebedsruimte aan de hierboven gestelde voorwaarden tegemoet kan komen, en de hierboven omgeschreven bezwaren kan ondervangen, zijn er mijns inziens geen bezwaren tegen. Maar alles wijst er op dat op de Haagse Hogeschool de bezwaren opgaan, en de vraag om een stilteruimte niet aan de hier geformuleerde voorwaarden voldoet. De beslissing van de Haagse om geen stilteruimte te creëren is daarom mijns inziens dan ook volledig terecht, en het is een voorbeeld wat navolging verdient op de veel andere hogere onderwijsinstellingen in Nederland die wel toegegeven hebben aan de druk om een stilteruimte te creëren, en die soms worstelen met de gevolgen van hun beslissing. Het zou goed zijn elke keer wanneer er de roep is om een stilteruimte de bovenstaande punten meegenomen worden, net als bij het evalueren van het gebruik van een reeds gecreëerde stilteruimte. Een onderwijsinstelling is er immers primair voor onderwijs, en niet voor zaken die daar niet direct aan gerelateerd zijn.