Wat is onze mening op een forum waard?

Wie nu nog denkt dat je de deur op een kier houdt voor in dit geval de PVV om andere partijen niet in een comfortabele onderhandelingspositie te brengen, zoals Hans Wiegel betoogde in DWDD, heeft weinig oog voor de realiteit. VVD en PVV zullen immers nooit samen een meerderheid halen en het feit dat alle andere partijen de PVV uitsluiten is een regering met daarin de PVV al bij voorbaat uitgesloten. Hans Wiegel liet waarschijnlijk niet het achterste van zijn tong zien. De waarheid is meer dan waarschijnlijk dat de VVD de deur op een kier houdt, niet voor de PVV, maar voor de PVV-kiezers.

Het tweede argument waarom Hans Wiegel vindt waarom je de PVV niet zou mogen uitsluiten is het groot aantal stemmers op Wilders. Op zichzelf is het juist dat alle kiezers gerespecteerd dienen te worden, maar de huidige situatie maakt ook duidelijk dat een stem op de PVV, daar waar het om regeringsdeelname gaat per definitie een verloren stem is. De burger die in die wetenschap toch de keuze voor deze partij maakt dient dit in te calculeren en weet dus dat zijn of haar stem niet meer en niet meer is dan een stem voor oppositie. Als om die reden van oppositie, het geluid van de PVV in de Kamer willen horen, voor de PVV gekozen wordt dan is dat plausibel, maar andere partijen hoeven dan met deze kiezers geen rekening te houden. Zij maken willens en wetens een eigen keuze en kennen daarvan in de huidige verhoudingen de consequenties.

Dat andere partijen de PVV uitsluiten is alleszins begrijpelijk. Geert Wilders geeft zich steeds meer bloot en meer en meer wordt duidelijk dat deze man niet voor het landsbelang gaat, maar alleen voor eigen succes. Gelukkig zal de man nooit bereiken wat hij feitelijk wil bereiken; alleenheerschappij. De wijze waarop Geert Wilders zijn ‘partij’ heeft georganiseerd en de manier waarop hij met zijn fractieleden omgaat heeft niet iets van dictatoriaal gedrag, het is dictatoriaal gedrag en het is niet moeilijk voor te stellen hoe hij met ons land om zou gaan als hij het alleen voor het zeggen zou krijgen.

Jesse Klaver zette het bij de Algemene Beschouwingen treffend neer en vergeleek Wilders met Erdogan. Een niet zo vreemde vergelijking als je de maatregelen die Geert Wilders zou willen uitvoeren tegen het licht houdt en vergelijkt met de maatregelen van Turkse President. Ik noem er een paar:

Een weekje geleden heb ik het gehad over het stemgedrag van de PVV fractie in de Tweede Kamer in relatie tot het verkiezingsprogramma van deze partij. Verwonderlijk vond ik het te moeten vaststellen hoezeer de aanhangers van Geert Wilders, althans zij die op dit forum actief zijn, zo nadrukkelijk weglopen voor deze feiten. Het Wilders gehalte is bij deze mensen hoog. Daar waar zij wel bij herhaling de geloofwaardigheid van partijen als de VVD en de PvdA, en overigens ook van andere partijen in twijfel trekken en het niet aflaten te spreken van kiezersbedrog, sluiten deze mensen de ogen als het gaat om de geloofwaardigheid van Wilders c.s.

Fora bestaan bij de gratie van meningen en onze behoefte om onze mening te ventileren, met anderen te delen. Maar wat zijn onze meningen waard? Met een mening reageren vraagt zelfdiscipline. Vele reacties ontstaan razendsnel, waarbij de vraag gesteld mag worden of er behoorlijk is nagedacht over hetgeen is gelezen of aangehoord. Die snelle mening (en het daarbij behorende antwoord) is niet verwonderlijk. Wetenschappers hebben aangetoond dat als iemand een zin leest of een ander aan hoort, waarin/waarbij om een mening wordt gevraagd, de hersenen al een afwijzend of instemmend signaal gegeven hebben voordat de hele zin gelezen en begrepen is. Bepaalde (signaal)woorden worden in milliseconden in relatie tot het onderwerp gebracht en bepalen de richting van de reactie.

Dezelfde wetenschappers oordelen dat die in een fractie van een seconde gevormde mening ons beïnvloedt bij het verder lezen van de zin en het hele artikel, dan wel bij het verder luisteren. Objectief lezen en luisteren m.a.w. komen in het gedrang. Nog afgezien van het feit dat veel lezers de neiging hebben de rest maar niet meer te lezen/aan te horen omdat ze de teneur van het verhaal gaan vermoeden en de in hun hersenen al geprogrammeerde reactie daar niets meer aan zal veranderen. Daarom is het ook zo belangrijk dat een mens binnen zichzelf die impulsen her- en onderkent, die het gezond verstand dreigen te overschreeuwen.

Iedereen kijkt naar vraagstukken vanuit bepaalde waarden, cultuur, tradities en persoonlijke ervaring en beleving. Dat moet er ons van bewust doen zijn dat onze invalshoeken kunnen verschillen. Dat maakt, samen met kennis van de feiten en gezond verstand en de bereidheid nuances, die er altijd zijn, aan te brengen en open te willen staan voor andere opvattingen en die serieus te willen wegen, dat aan onze mening een zekere waarde kan worden toegekend.

Angst, afkeer, wantrouwen, teleurstelling zijn emoties die het gezond verstand gemakkelijk overschreeuwen. De geschiedenis kent duidelijke voorbeelden waar dit toe kan leiden en de parallellen met de huidige ontwikkeling zijn daarbij gemakkelijk te trekken. Ook aan onze huidige democratie wordt geknaagd en ook nu, durf ik te stellen, door een toenemende druk op het gezonde verstand. Vooralsnog geven verreweg de meeste politici er blijk van de emotie op het juiste moment uit te kunnen schakelen en naar ratio te handelen.

Ongefundeerde meningen en opvattingen, slechts gebaseerd op emotie kunnen als de massaliteit hiervan toeneemt richting bepalend worden voor onze samenleving. In de praktijk gebeurt dat deels al. Stemgedrag is maar al te vaak gebaseerd op emotie, niet op rationeel denken. Of zoals de Ierse filosoof George Berkeley (1685-1753) zei: Weinig mensen denken, toch wil iedereen een mening hebben.

Er zijn mensen die verdraaid goed weten dat onze houding veelal door emoties bepaald wordt en die met die emoties aan de haal gaan. Angst voor aanslagen mag dan bijvoorbeeld heel reëel zijn, het gaat niet aan die angst nog verder op te voeren of zelfs te exploiteren in de hoop dat onze emotie tot een voor hen welgevallige keuze leidt.

Het gezonde verstand lijkt, overigens niet alleen in ons land, meer en meer in de verdrukking te komen. Politici die hun opvatting niet (voldoende) onderbouwen en die bovendien niet bereid zijn nuances aan te brengen, die niet ook over de keerzijde van hun opvatting na willen denken en die voorts niet open staan voor andere opvattingen (in sommige gevallen daarover zelfs niet in discussie willen gaan) kunnen/moeten we, indachtig het vorengaande, niet werkelijk serieus nemen.