Is de pers voorbereid op de val van het kabinet?

Het kabinet lijkt weer even gered. De kans is aanwezig dat het binnenkort alsnog valt. Dan komen er een aantal bijzonder momenten waarop journalisten kunnen laten zien wat ze waard zijn.

Ik doel op de persconferenties waar de politieke hoofdrolspelers ondervraagd kunnen worden over wat er zojuist gebeurd is. Hier zal zich ook de zeldzame gelegenheid voordoen om Geert Wilders te bevragen over zijn politieke handelen en zijn visie op de gebeurtenissen. Het lijkt erop dat onze parlementaire journalisten op dergelijke moments suprèmes vaak de boot missen. Ze lijken overvallen door de gebeurtenissen, door de vele feitelijke verrassingen, ze hebben misschien mededogen met de dodelijk vermoeide politici, ze willen hun relatie en die van hun baas met politici en hun partijen niet in gevaar brengen, ze zijn behoedzaam vanwege de kans op volkswoede enzovoort. Allemaal begrijpelijk, maar niet bevredigend.

Ruim een jaar geleden kreeg de NRC gelegenheid om Wilders te interviewen. De PVV pakte het slim aan: het ging in de trant van ‘U kunt over anderhalf uur mij een half uur lang interviewen, take it or leave it’. Gevolg: onvoorbereide journalisten die een weinig kritisch interview publiceerden. Wat nou slijpsteen van de geest?

Dus hoe zal het gaan als het kabinet bijvoorbeeld volgende week valt? Hebben onze mensen in Den Haag zich degelijk voorbereid? Hebben ze bijvoorbeeld het Euro-naar-guldenrapport van de PVV gelezen (zie Groene Amsterdammer van vorige week)? Hebben ze slimme vragen bedacht over Nederland handelsland versus Nederland PVV-land? Hebben ze eindelijk eens iets bedacht om te zeggen of vragen als Wilders weer met zijn anderhalf miljoen Nederlanders aankomt? Hebben ze gespreksscenario’s bedacht en ermee geoefend inclusief improviseren? Zijn ze met zijn tweeën zodat ze elkaar kunnen afwisselen als Wilders ze te slim af is? Hebben ze geoefend met Wilders-kenners of mensen die hem goed kunnen nadoen? Hebben ze aan Hero Brinkman gevraagd of hij tips heeft?

Ook de andere kopstukken komen natuurlijk vaak veel te gemakkelijk weg met weinigzeggende verhalen. Het is ook lastig, de politici zijn slim en er is ook altijd het cordon van beveiligers en voorlichters. Typisch voor het geval Wilders is alleen dat hij zich wel heel zelden laat zien. Dus broeders en zusters in Den Haag: grijp uw kans, zo niet vandaag, dan toch een volgende keer! Zodat we eindelijk een keer niet alleen politiek maar ook journalistiek spektakel zien. Overstijg uzelf, zet iets op het spel. Dit gaat niet over slimme tweets of hoe handig je bent met je smartphone. Het gaat ook niet over lastig zijn of een bijdehand toontje. Schakel alle apparaten uit en denk na. Vernieuw de live-journalistiek door er weer eens ouderwets in te vliegen. Wees kritisch en onafhankelijk als het er echt om gaat. Je hebt maar een paar minuten. Het hele volk kijkt.