Invasieve rode vuurmier vestigt zich in Italië, door klimaatcrisis grote kans op verdere verspreiding in Europa

In Italië zijn grote hoeveelheden kolonies van rode vuurmieren aangetroffen, een teken dat de mieren die van oorsprong niet op dit continent voorkomen, zich definitief hebben gevestigd. Door het opwarmende klimaat is de kans groot dat de destructieve soort zich over heel Europa verspreidt, met alle schadelijke gevolgen van dien.

Van de rode vuurmier, of Solenopsis invicta, werden maar liefst 88 nesten aangetroffen nabij Siracusa op Sicilië. Hij wordt beschouwd als een van de meest vernielzuchtige invasieve soorten die in hoog tempo ‘superkolonies’ vormt met meerdere koninginnen. De kolonies jagen op ongewervelde dieren, grotere gewervelde dieren en planten, vernietigen inheemse planten en concurreren met inheemse mieren, insecten en herbivoren om voedsel. Ook voor mensen levert de mier een gevaar op. De steken zijn bijzonder pijnlijk en kunnen leiden tot een anafylactische shock.

De mier komt oorspronkelijk alleen voor in Zuid-Amerika, maar heeft via Mexico zijn weg inmiddels ook al gevonden naar Midden- en Noord-Amerika. Ook in Australië is de mier inmiddels volop aanwezig. Daar werd de aanwezigheid van de rode vuurmier enkele jaren geleden uitgeroepen tot ‘grootste plaag ooit’. De Australische regering trekt jaarlijks honderden miljoenen dollars uit om de kolonies te bestrijden. Vooralsnog zonder succes. Het enige land dat nu toe succes had met het compleet uitroeien van de rode mierenkolonies is Nieuw-Zeeland.

De mieren die nu in Italië zijn aangetroffen, komen vermoedelijk uit China of de Verenigde Staten, zo blijkt uit een genetische analyse van de insecten. Het is niet voor het eerst dat de mieren in Europa worden aangetroffen, dat gebeurde al eerder in geïmporteerde producten in onder andere Spanje, Finland en ook Nederland. Wel is het voor het eerst dat de mier in zulke aantallen in het wild wordt aangetroffen.

Rode vuurmieren staan erom bekend hun daden te coördineren en uitstekend samen te werken. Zo overleven ze bijvoorbeeld overstromingen door zich in elkaar vast te haken en zo een vlot te vormen.