Introduceer een onafhankelijke Kamervoorzitter als 151e Kamerlid

De positie van de Tweede Kamervoorzitter wordt veel te vaak belachelijk gemaakt. In het debat omtrent de verkiezingsuitslag stelde PVV-leider Wilders nog dat de Kamervoorzitter te partijdig is voor haar eigen partij, D66. Al langer leveren Tweede Kamerleden en burgers op deze wijze kritiek op de Kamervoorzitter. Terwijl juist de Kamervoorzitter gezien moet worden als iemand die onafhankelijk boven de partijen staat.

Critici beweren dat de huidige Kamervoorzitter Bergkamp een soort verlengstuk van het kabinet zou zijn. Het is onwenselijk dat de Kamervoorzitter op deze manier wordt bejegend.

Het debat hoort namelijk te gaan over inhoudelijke zaken en niet over of de Tweede Kamervoorzitter wel of niet partijdig is. De Kamervoorzitter verdient meer respect. De Tweede Kamer zou er daarom goed aan doen om een 151e Kamerlid toe te voegen en zo een onafhankelijke voorzitter te garanderen.

Voordelen
Het voorstel wat ik doe, is geen nieuw voorstel. Al in 2003 heeft SP-Kamerlid Kant een voorstel ingediend waarin de Tweede Kamer werd gevraagd een voorzitter uit haar midden te kiezen. De verkozen voorzitter zou het stemrecht in de Tweede Kamer verliezen, maar hierdoor wel onafhankelijker worden bij het voorzitten. Daarbij zou de zetel van de voorzitter uiteraard niet verloren gaan, omdat de fractie van de voorzitter zou worden aangevuld met de eerstvolgende kandidaat op de kieslijst. Zo ondervindt een fractie geen nadelen als zij een voorzitter wil leveren.

Zowel voormalige Tweede Kamervoorzitters Frans Weisglas (VVD) en Khadija Arib (PvdA) hebben steun uitgesproken voor een onafhankelijke voorzitter. Frans Weisglas gaat zelfs een stap verder. Zo opperde hij in 2003 ook het idee dat de Tweede Kamervoorzitter uit de fractie zou moeten stappen en geen contact meer met de partij zou mogen hebben, zoals in het Verenigd Koninkrijk. Zo maak je de onafhankelijkheid van de Tweede Kamervoorzitter zichtbaarder en krijgt men een voorzitter die boven de partijen staat.

Daarbij komt kijken dat ook kleine partijen op deze manier kunnen meedingen naar het Kamervoorzitterschap. Momenteel zijn kleine partijen een substantieel deel van hun fractie kwijt als ze een Kamervoorzitter zouden willen leveren, maar met de introductie van een 151e Kamerlid verdwijnt deze belemmering.

Nadelen
In 2003 werd al het probleem gezien dat er een soort van kiezersbedrog is, wanneer iemand die gekozen is om een politiek programma uit te voeren, die taak niet op zich neemt. Daarnaast is het nog maar de vraag of de voorzitter terug kan treden in de Tweede Kamer, als deze geen geschikte voorzitter blijkt te zijn. Tevens zou het proces om een 151e Kamerlid te installeren jarenlang duren, aangezien een grondwetsherziening noodzakelijk is om dit idee te kunnen verwezenlijken.

Verder is het ook niet zeker of een 151e zetel de Kamervoorzitter daadwerkelijk onafhankelijker maakt. De Kamervoorzitter wordt namelijk nog steeds vanuit een bepaalde partij verkozen, zoals nu ook gebeurt. Nu is het echter gelukkig zo dat ondanks de partijgebondenheid, de meeste Kamervoorzitters goed functioneren, maar de kritiek op de partijdigheid van de Kamervoorzitter moet afnemen en daarom moet deze onafhankelijk worden.

Vertrouwenscrisis
De vertrouwenscrisis in het kabinet lijkt bij een aantal partijen door te slaan naar een vertrouwenscrisis in de Kamervoorzitter. Het is een gegeven dat het vertrouwen in het kabinet bij de burger erg laag ligt. De uitslag van de afgelopen Provinciale Statenverkiezingen heeft dit maar al te goed aangetoond.

Als de politiek het vertrouwen wil herstellen, zullen er keuzes moeten worden gemaakt. In dit geval wegen de nadelen, mede door de vertrouwenscrisis, niet op tegen de voordelen. De keuze om een onafhankelijke Tweede Kamervoorzitter te installeren zou daarom een goede keuze zijn en zo snel mogelijk moeten worden gerealiseerd. Via deze weg wordt het vertrouwen deels hersteld en zo zal aan de onpartijdigheid van de Kamervoorzitter in de toekomst niet meer worden getwijfeld.