Inspectie, zorgverzekeraars en Kamer liggen te slapen bij apneudrama

De Inspectie Gezondheid en Jeugd (IGJ) is van oordeel dat Philips tekort is geschoten in het terugroepen van onveilige apneuapparaten. Ondertussen blijft de eigen bedenkelijke rol van de inspectie om het probleem snel en goed op te lossen, volledig onderbelicht.

Naast Philips heeft ook de inspectie aantoonbaar gefaald bij de vervanging van onveilige apneutoestellen. De boodschap dat Philips tekort is geschoten omdat 70% van de Nederlandse slachtoffers na één jaar nog geen vervangend toestel heeft ontvangen, komt als de bekende mosterd na de maaltijd.

Tot nu toe heeft IGJ een jaar lang geweigerd om met zorgverzekeraars in actie te komen om het probleem voor de gedupeerden snel en adequaat  op te kunnen lossen. Door laksheid, incompetentie en het een jaar lang slaafs volgen van het beleid van Philips kan ook de inspectie met in haar kielzog alle zorgverzekeraars verantwoordelijk gehouden worden voor de grote groep gedupeerden die nog steeds wachten op een veilig ander toestel. Nu heeft dat geen zin meer omdat op de wereldmarkt geen vervangend toestel meer voorradig is. We zijn gewoon te laat!

Als gedupeerde slaapapneupatiënt heb ik op dit platform verschillende opiniestukken aan dit onderwerp gewijd: “Nederland lette niet goed op bij falen medische apparatuur Philips” (juli 2021), “Philips in VS onder vuur door rapport over onveilige beademingstoestellen” (november 2021) en “Overheid en verzekeraars laks bij bescherming apneu-patiënten” (januari 2022). 

Philips heeft er nooit een geheim van gemaakt dat haar markt in de Verenigde Staten voor haar veruit de belangrijkste markt is. Gedupeerde Amerikaanse patiënten worden dus met voorrang voorzien van vervangende toestellen.

De inspectie heeft als overheidsorgaan kennelijk teveel vertrouwd op een voorrangspositie voor Nederlandse patiënten vanwege haar relatie met deze Nederlandse multinationale onderneming. Een dure vergissing die voorkomen had kunnen worden als van meet af aan de inspectie en zorgverzekeraars de ontwikkelingen op de Amerikaanse markt goed hadden gevolgd. Vooral de onderzoeken van de FDA (Food and Drug Administration) en de communicatie van Philips naar haar  aandeelhouders toe. Dan was al in augustus 2021 duidelijk geweest dat Philips dit probleem vanwege schaarste aan productiecapaciteit überhaupt niet snel had kunnen oplossen.

Een nadrukkelijk voorbehoud moet hier wel worden gemaakt. In dit voor alle gedupeerde apneupatiënten levensbedreigende drama – bij de FDA zijn inmiddels risico’s bekend over ernstige gezondheid schadende ziektes zoals kanker, hart- en andere aandoeningen – is één juridisch aspect van deze problematiek (nog) niet bekend. Er kan een juridisch verklaarbare reden zijn voor het slaafse gedrag van inspectie en zorgverzekeraars.

Het is mogelijk dat zorgverzekeraars en/of hun hulpmiddelenleveranciers geheime contracten met Philips hebben gesloten waarin ze uitsluitend Philips-toestellen mogen aanschaffen. Een vorm van exclusiviteit ten gunste van de zorgverzekeraars en leveranciers ten nadele van gedupeerde verzekerden en patiënten.

Dit zou de laksheid van handelen in deze ernstige situatie kunnen verklaren, maar zeker niet vergoelijken. Het zou eerder het ernstig tekortschieten van alle direct betrokken Nederlandse partijen naast Philips, nog veel groter maken.

Ook de Tweede Kamer heeft in deze onverkwikkelijke affaire in de zorg tot nu toe gewoon liggen slapen. Hoogste tijd voor hen om snel te achterhalen of er wel of geen geheime contractclausules ten grondslag liggen aan dit wanbeleid van inspectie, zorgverzekeraars en hulpmiddelenleveranciers.