Indonesië voert koloniaal 'majesteitsschennis'-verbod opnieuw in

Indonesië gaat een wet herinvoeren die belediging van president Joko Widodo strafbaar stelt. Minachting van de president, vice-president, de regering, overheidsinstanties en het gerecht is voortaan strafbaar. Het verbod op majesteitsschennis werd onder de koloniale overheersing door Nederland ingevoerd om critici van de koninklijke familie te kunnen vervolgen. Na de onafhankelijkheid werd de wet aangepast om belediging van de president en vice-president te omvatten. In 2006 werd het verbod afgeschaft omdat de wet door het grondwettelijk hof irrelevant werd bevonden in een constitutionele democratie. Dat de wet nu wordt heringevoerd wordt door mensenrechtenorganisaties en de oppositie dan ook als zeer zorgwekkend gezien. Op overtreding van de wet komt tot wel 4,5 jaar gevangenisstraf te staan.

Volgens Nelson Simamora, advocaat bij het Jakarta Legal Aid Institute, omvat de wet talloze opzettelijk vage artikelen waardoor elk individu of groep beschuldigd kan worden van overtreding van het verbod voor zaken als heiligschennis, ‘nepnieuws’, communisme en zelfs ongehuwd samenwonen. Bovendien negeert de regering hiermee het oordeel van het grondwettelijk hof, dat als enige bevoegd is om wetten te toetsen aan de grondwet. De afgelopen jaren zijn onder omstreden wetgeving rond ‘elektronische transacties’ internetgebruikers vervolgd, beboet en zelfs opgesloten omdat zij Jowoki online beledigd zouden hebben. Het ging veelal om tieners die stelden maar een grapje te maken.

Vorig jaar besloot een Kamermeerderheid het Nederlandse verbod op majesteitsschennis af te schaffen. De nieuwe wet wordt per 1 januari 2020 van kracht.

Cc-foto: International Maritime Organization