In Nederland vinden we armoede niet écht onacceptabel

Een nieuwe maatschappelijke beweging voor bestaanszekerheid

Door: Duygu Yildirim en Vanessa Umboh

Deze maand hielden wij een boekbespreking over het boek ‘Moeder van 40.000 kinderen’. Jasper van den Bovenkamp schreef een boek over Vanessa die zich inzet voor kinderen die in armoede opgroeien. Het moment dat zij zich realiseerde dat zoveel kinderen in Rotterdam in de armoede leven was voor haar een moment van openbaring: zij ervoer een soort roeping om op te staan en hier iets aan te doen. Zij richtte o.a. een stichting op: Stichting Stem zonder Gezicht. Met haar media-optredens vraagt ze ook op een succesvolle manier aandacht voor armoede.

Bestaanszekerheid
Waar wij elkaar in vonden is onze visie op armoede: wij vinden namelijk dat armoede geen natuurverschijnsel is. Juist kritisch kijken naar systemen en structureren die armoede in stand houden is wezenlijk. Feit is dat de (minimum)lonen te laag zijn en sociale vangnetten zoals de bijstand nauwelijks mensen ergens zekerheid op bieden. Kinderen groeien op in armoede en weten soms en misschien wel vaak de vicieuze cirkel van armoede niet te doorbreken. De landelijke politiek heeft hier geen aandacht voor. Op de eerste plaats de VVD. Of hebben jullie Rutte bestaanszekerheid horen bombarderen tot één van zijn topprioriteiten? Wij niet.

Lokaal zijn best veel raadsleden en bestuurders welwillend om wat te doen. Zo is er in Rotterdam met campagnes geprobeerd het schuldentaboe te doorbreken, zodat mensen de weg naar hulpinstanties gemakkelijker zouden maken. Ook is er gewerkt aan een sterke promotie en gebruik van de armoederegelingen. Maar ook de armoederegelingen lossen armoede niet op.

En hiernaast blijft nog altijd de kloof tussen de systeemwereld en de leefwereld voortbestaan. De trend om ervaringsdeskundigen bij het maken van beleid te betrekken is goed, maar lost niet alle problemen op. Vanessa geeft in haar boek het voorbeeld van een aardige inzamelactie van speelgoed van een bekende supermarktketen. Er wordt veel speelgoed ingezameld, maar vervolgens heeft de plaatselijke voedselbank niet de capaciteit om het speelgoed te ordenen, te sorteren op leeftijd en gepastheid voor de kinderen etc. Vanessa wordt ingeschakeld om het ingezamelde speelgoed over te nemen.

Empathie
Meer empathie naar de ander is belangrijk. Het omkijken naar elkaar zou niet een uitzondering, maar de norm moeten zijn. Vanessa legde tijdens de boekbespreking verder uit dat voor zij uitdrukkelijk ook een rol ziet voor mensen, stichtingen en verenigingen om een soort maatschappelijke beweging in gang te brengen voor de realisatie van bestaanszekerheid. De human need zou centraal moeten staan vanuit het gelijkheidsbeginsel. Voel jij je al aangesproken?

Een boodschap waarin ik me als sociaal-democraat natuurlijk heel goed in kan vinden. Die push vanuit de samenleving is ontzettend belangrijk, want op die manier worden beleidsmakers en politici gedwongen om mee te bewegen. Natuurlijk zitten daar ook veel welwillende personen, maar dit helpt. Opiniemakers hebben een belangrijke rol, omdat veel zaken die worden opgepakt zich vaak eerst uit moeten kristalliseren in het maatschappelijk debat.

De toeslagenaffaire heeft laten zien dat er veel ouders zijn die nog tot op de dag van vandaag te kampen hebben met de gevolgen hiervan. Bankslapers die bij bekenden verblijven die alsnog dakloos worden of moeders die opduiken in de media en vertellen over hun kinderen die ze zijn kwijtgeraakt door uithuisplaatsingen. De overheid moet echt met oplossingen komen voor deze mensen.

Zo nu en dan wordt er dus wat geschreven of gepubliceerd over armoede. Zoals dit stuk. Of is er een documentaire te zien over een voedselbank. Dank aan al deze mensen. Maar in hoeverre vinden we armoede in Nederland écht onacceptabel? Als we dat vonden zou er geen armoede in dit land zijn. Tijd voor iedereen om in actie te komen.

cc-foto: csamhaber