In het Verenigd Koninkrijk probeert racistisch en fascistisch tuig de straat te veroveren

De likkebaardende omstanders, die natuurlijk wél het geweld veroordelen, zijn nog erger.

Maandagnacht vonden in een aantal Britse steden opnieuw rassenrellen plaats. Het ergst waren ze in Belfast waar een man ernstig gewond raakte en werd geprobeerd een politiewagen met inzittenden en al in brand te steken. Ondanks de bezweringen van premier Starmer lijkt het anti-immigrantengeweld in het Verenigd Koninkrijk niet te luwen.

Toch valt één ding op: het zijn geen volksmassa's die de moskees of de supermarktjes van allochtone ondernemers aanvallen. Het zijn overzichtelijke groepen van een paar honderd mannen in de kracht van hun leven. Ze zijn stevig en gespierd. Ze gebruiken de vechttechnieken van voetbalhooligans. Dit zijn extreemrechtse vriendenclubs die hun kans schoon zien en proberen de straat te veroveren. Hun clues halen ze van de sociale media. We hebben hier te maken met racistisch en fascistisch geteisem dat voor maar één antwoord respect heeft: harde klappen. Niet alleen met woorden maar ook met daden.

Op zondag 4 oktober 1936 organiseerde Sir Oswald Mosley een mars van zijn British Union of Fascists door het East End. Ze kregen bescherming van de politie, die een kleine 7000 man op de been bracht.. Dit ondanks het feit dat de Joodse Volksraad honderdduizend handtekeningen hadden verzameld op een petitie om de betoging te verbieden. De vakbonden hadden daarop in dit traditioneel linkse stadsdeel een tegendemonstratie georganiseerd. De opkomst was massaal. Sommige waarnemers spraken van 200.000 tot 310.000 deelnemers maar dat lijkt overdreven. De vakbonden hadden met alles rekening gehouden en richtten een aantal eerstehulpposten in. Opvallend was een kolonne van joodse oud-strijders die met hun onderscheidingen uit de Eerste Wereldoorlog op en vliegende vaandel op de fascisten af marcheerden.

Het kwam tot heftige confrontaties, vooral tussen de democratische demonstranten en de politie. Het heetst ging het er aan toe op en rond Cable Street waar barricades waren aangelegd. Uiteindelijk was het de politie die Mosley beval zijn demonstratie af te breken. In de Britse linkse traditie geldt dit als een heldenepos. En wellicht is ook nu dit het enige antwoord. Overigens maakte als gevolg hiervan een nieuwe wet demonstraties vergunningsplichtig. Ook werd het dragen van politieke uniformen verboden.

Premier Starmer windt er geen doekjes om: de relmakers van de laatste dagen zijn racistisch en vernielzuchtig tuig dat in de gevangenis hoort. En voor de rest niks. Toch is er zowel in het Verenigd Koninkrijk en hier in Nederland veel commentaar te horen met een hoog "boontje komt om zijn loontje"-gehalte. Commentatoren, bloggers en politici veroordelen ritueel het geweld maar zeggen dat dit wel het gevolg is van een brede onderstroom aan onvrede. En dan komt het bekende rijtje: armoede, woningnood, onveiligheid, de open grenzen. Je kon er op wachten. Je ziet ook in allerlei kringen wat de Duitsers noemen klammheimliche Freude over het gegeven dat nu in het Verenigd Koninkrijk "de vlam in de pan slaat".

Zo wordt het bedje gespreid voor het racistisch en fascistisch tuig dat onze straten wil veroveren. Zo wordt dit geteisem aan alle kanten ingefluisterd dat ze toch heus de volkswil vertegenwoordigen. Al is dat natuurlijk heel stout van asielzoekerscentra aanvallen en islamitisch aandoende winkeltjes platbranden. En mensen in elkaar slaan.

Die likkebaardende omstanders met hun Kamerzetel of hun podium bij de (sociale) media, die zijn misschien nog erger dan de relmakers: want achterbakser. Ze staan er stiekem bij te grijnzen, als de pestkoppen van de klas het pispaaltje weer eens aftuigen.

Naschrift: Wat nu in Engeland gebeurt krijgt een merkwaardige weerspiegeling in Bangladesh, waar nu in de marge van de massale opstand tegen Sjeik Hasima tempels van de kleine hindoe-minderheid worden aangevallen. Wilders heeft daar al een woedende anti-islamitische tweet over losgelaten. Hij baseert zich daarbij gegarandeerd op de Indiase hindoe-chauvinistische nepnieuwssite First Post. Toch zit er een kern van waarheid in. Dat komt omdat zich in de opstand ook aanhangers van antidemocratische en fundamentalistische organisaties zoals de Hefazat-e-Islam en de politieke partij Jamaat-e-Islami hebben gemengd. Ze verschillen qua taktiek niet van de Britse racisten en zien hun kans schoon. In Chittagong overigens zijn hindoetempels door moslimbuurtgenoten beschermd. De nieuwe regering van Bangladesh – of het een militaire dictatuur wordt dan wel een kabinet onder leiding van de grijze Muhammad Yunus, Nobelprijswinnaar en uitvinder van het microkrediet – zal er nog veel mee te stellen krijgen. Tip: BDnews24.com

Een korte introductie van de Battle of Cable Street:

Voor het overige ben ik van mening dat het toeslagenschandaal niet uit de publieke aandacht mag verdwijnen en de affaire rond het Groninger aardgas evenmin ook al is de laatste put nu dicht. Tevens noem ik de PVV een extreemrechtse partij.

Beluister Het Geheugenpaleis, de wekelijkse podcast van Han van der Horst en John Knieriem over politiek en geschiedenis. Nu: Hoe oorlogen in het verleden uitbraken en hoe ze eindigden. En vooral hoe de boel volstrekt uit de hand loopt.