Ik schaam me dood als Nederlander

“Afschuwelijk,” schreef een Engelse vriend slechts. Het bijgevoegde artikel uit The Guardian zei de rest. Geert Wilders lanceerde de landelijke PVV-campagne in Spijkenisse met verwijzingen naar het “Marokkaanse tuig” dat onze straten onveilig maakt en de oproep Nederland weer “van ons” te maken.

Ik woon nu al meer dan 20 jaar in het buitenland en kijk nauwelijks nog op van onze nationale blaaskaak met zijn haatpraat, leugens en achterlijke generaliseringen over de islam. Hij vergeleek de koran zelfs met Hitlers Mein Kampf, waaruit slechts blijkt dat hij geen van beide gelezen heeft.

Ook mijn vrienden in het buitenland kijken nauwelijks nog vreemd op. Aanvankelijk bestookten ze me nog met vragen. Wat is er met Nederland aan de hand? Wat is er gebeurd? Waarom is het zo veranderd?

Hun verbazing had alles te maken met het positieve beeld dat ze van ons land hadden. Nederland was het meest liberale land in Europa. Op het gebied van drugs, homoseksualiteit, abortus en euthanasie was het haar tijd ver vooruit. Nederland was bovendien een sociaal land. En, hey, we konden zelfs goed voetballen!

Het was dan ook altijd makkelijk om als Nederlander in het buitenland te wonen. De Nederlandse nationaliteit was overal een positief visitekaartje. Vaak werd ik door volstrekt onbekenden overladen met complimenten. Dat vulde me met een zekere trots, maar maakte me soms ook wat ongemakkelijk.

Ik wist immers dondersgoed dat Nederland ook een ander gezicht heeft. Het bekrompen kleinburgerlijke Nederland best samengevat in oer-Hollandse gezegdes als “wat de boer niet kent, eet hij niet” en “doe maar normaal dan doe je al gek genoeg.”

Inmiddels weet mijn Engelse vriend ook hoe het er voor staat met Nederland als liberale heilstaat en dus schreef hij slechts: “Afschuwelijk.” Mijn antwoord was net zo kort: “En beschamend.”

Ja, ik schaam me voor Nederland. Ik schaam me voor het het feit dat, als we de peilingen moeten geloven, een vijfde van de Nederlandse kiezers valt voor een intellectueel beperkt vals blondje, wiens verkiezingsprogramma ter grootte van een A4’tje roept om een verbod op de koran en het sluiten van moskeeën.

Sinds het einde van de 16 e eeuw erkent Nederland het recht te geloven wat men wil. Sinds halverwege de 19 e eeuw erkent de Grondwet dat iedereen dat geloof vrij kan belijden. En deze clown wil dat anno 2017 op de schopstoel zetten?

Maar in mijn ogen is Wilders slechts een opportunist die een gat in de markt zag en ter eigene eer en glorie op de spreekton is gaan staan. Een spreker is niets zonder publiek. En dus schaam ik me voor al mijn landgenoten die zijn maskerade blijkbaar niet doorzien. Ik had hen hoger ingeschat.

Al moet ik daaraan toevoegen dat ik hen tot op zekere hoogte nog wel begrijp. Ik kom zelf uit het zuiden van het land en ook daar heeft Wilders zijn fans. De mensen die ik ken zijn er de laatste jaren financieel stuk voor stuk op achteruit zijn gegaan en hebben het gevoel politiek aan de zijlijn te staan.

Het gekke is ook dat er amper moslims zijn in de dorpen waar ze wonen. Hun argumenten om voor Wilders stemmen zijn een variatie op een thema: hij zegt tenminste waar het op staat; hij zegt tenminste wat ie denkt; hij is tenminste recht voor zijn raap. Hun stem vóór Wilders is vooral een stem tegen politiek Den Haag.

En daar hebben de Wilders fans en ik, om volstrekt andere redenen, een raakpunt. Want ik schaam me verreweg het meest voor de lafheid van politiek Den Haag.

Op 22 februari jongstleden bestond Wilders’ PVV 11 jaar. Welke politicus of partij is er in al die jaren opgestaan voor de slachtoffers van Wilders’ zondebok-retoriek? Wie nam er werkelijk stelling tegen Wilders?

Niemand. Bang om stemmen te verliezen gooiden ze hun principes overboord, trachtten ze zijn betoog te rationaliseren en, ten dele, over te nemen. Genre: ergens heeft Wilders wel een punt. Het absolute dieptepunt van het Haagse sudderbeleid was de recente “Brief van Mark” .

Van alle politieke partijen in Nederland zou je toch mogen verwachten dat juist de liberalen van de VVD vooropgaan in de strijd voor de individuele vrijheid en stelling nemen tegen elke mogelijk inbreuk op onze grondrechten.

Maar nee hoor. Voor enig politiek liberalisme hoef je bij de kruidenierspartij al jaren niet meer te zijn. Onze Minister-President verlaagde zich dan ook moeiteloos tot het niveau van Wilders in een poging een paar stemmen weg te kapen bij zijn rivaal op de rechterflank.

In een brief vol tenenkrommend taalgebruik, stelt Mark dat er iets aan de hand is in Nederland. Nederland heeft een probleem. Nee, niet de werkgelegenheid, het milieu, de zorg, Griekenland of de EU. Nee, niets van dat alles. Het probleem is: “Soms lijkt het wel alsof niemand meer normaal doet.”

Mensen gedragen zich niet in het verkeer of openbaar vervoer. Ze gooien troep op straat, hangen in groepjes en treiteren mensen. Dat is het probleem van Nederland? Mijn God, probeer dat eens uit te leggen aan de gemiddelde Indiër of Braziliaan! Het is de burgertuttigheid ten top.

Maar dat is tot daaraan toe. Veel erger is dat Mark vervolgens zonder enige gêne een verband legt tussen zulk gedrag en immigranten, en daaraan toe voegt: “Doe normaal of ga weg.”

Het is triest, maar uiteindelijk is er niet zo veel verschil tussen Rutte en Wilders. Wilders verwijst naar Marokkaans tuig dat de straten onveilig maakt en wenst Nederland weer “van ons” te maken. Rutte verwijst naar het asociaal gedrag van immigranten en wil ten strijde trekken om ons weer “thuis” te voelen.

“Want, echt, wij zijn een ontzettend gaaf land,” voegt hij daaraan toe. “Ik zou nergens anders willen wonen, U wel?” Nou, Mark, ik wel. Uw brief ruikt naar geraniums, spruitjes en mottenballen. Erger, uw brief heeft geen ballen. Kom op zeg. Echt, als “Wilders light” de norm wordt, blijf ik liever weg.