IJskap Antarctica, de volgende bedreiging

“Het kantelpunt” werd afgelopen zaterdag breed uitgemeten in het NRC. Het ging niet over corona. Ook daarmee zitten we op een kantelpunt maar dat dient echter hooguit als voorbeeld voor een groter probleem. Nature publiceerde vorige week een onderzoek over het sprongsgewijze smelten van de ijskap op Antarctica. Eerder al kwamen er signalen over Groenland en de noordpool en ergens in de nabije toekomst ligt een kantelpunt. Daarna is de melt down onomkeerbaar en kunnen we alleen nog maar een plek zoeken waar we de voeten drooghouden. En na de klimaatverandering dreigt het afbreken van de biodiversiteit. De voedselketens die breken en de mensheid bedreigen.

Het is moeilijk om over klimaat en biodiversiteit te praten zonder te verzanden in doem-praatjes. Als je naar de kaart kijkt van National Geographic zie je wat er van de wereld overblijft als de zeespiegel 65 meter stijgt. Valt eigenlijk best nog mee. Okay, Nederland is geheel verdwenen net als Denemarken, Bangladesh en duizenden eilanden in Oceanië. Maar veel landen verliezen maar tien tot twintig procent. De gemiddelde temperatuur op de wereld wordt 27 graden in plaats van de 13 graden nu. Klinkt ook niet onaardig. Als je dan nog in aanmerking neemt dat een flink deel van de wereldbevolking uitsterft door honger veroorzaakt door de vernietiging van de biodiversiteit komt alles weer op zijn pootjes terecht.

Zou je denken?

Het is natuurlijk verdomd moeilijk voor politici – die denken in termijnen van vier jaar – om echt met de verre toekomst bezig te zijn. Het lukt niet eens om mensen mee te krijgen voor directe dreigingen zoals een pandemie. Dus waarom zou je je impopulair maken met een plan om een positief kantelpunt af te dwingen.

Ik blijf nog wel doorroepen dat we ook zelf een ander kantelpunt kunnen maken. Dat we de wereld binnen enkele jaren geheel anders moeten gaan inrichten om verdere klimaatverandering en afbraak van de biodiversiteit te voorkomen.  De verleiding is groot om te denken “na mij de zondvloed”. Om mijn bezittingen te verkopen en er ergens hoog en droog op los te leven. Het is een minuut voor twaalf maar dat is best nog wel een aantal jaren gerekend op de 200.000 jaar dat we als mens op deze aarde lopen.

Een minuut voor twaalf: laten we ons eigen kantelpunt maken